Sektörler 2012'de defansa çekiliyor

Ekonomi tahminlerinin aşağı çekildiği, Avrupa krizi eksenli olumsuz öngörülerin talebi baskılayacağı beklentileri gibi “bulutlu” bir mevsime hazırlanan reel sektörün yıl boyunca ilk hedefi, kazanımları korumak olacak. Yine de Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörleri 2012 yılı için “temkinli iyimser”. Diğer bir deyişle ekonominin temel taşı sektörler 2012 yılında da ne ile karşılayacağının bilincinde ama umudunu kaybetmiş değil. Ancak reel sektörün bu direniş yılında hükümetten beklentileri de yüksek.
İNŞAAT
Konut sektörünün gözü iki yasada
2011’i yüzde 10 büyüme ile kapatan inşaat sektörü 2012 için büyüme hedeflerini sınırlı tuttu. Ancak yılın iyi geçmesi için sektörün gözü kulağı, bir an önce çıkması beklenen mütekabiliyet ve kentsel dönüşüm yasalarında.
2012 yılında büyümede yavaşlama beklentisi içinde olduklarını belirten GYODER Başkanı Işık Gökkaya, ekonomideki yüzde 4’lük büyüme öngörüsüne karşın, inşaat sektörünün de büyüme hedefini kısıtlı tuttuğunu söyledi. Gökkaya, “İnşaat sektöründe yüzde 5-6 arasında büyüme hedefleniyor. Burada ufak gri alan var. Sektörün beklediği mütekabiliyet yasası ve kentsel dönüşüm çalışmaları büyümeyi etkiler” dedi. 2012 yılında kredi faiz oranlarında da bir miktar artış beklediklerini vurgulayan Gökkaya, sektörün canlılığı için bir an önce çıkması beklenen mütekabiliyet ve kentsel dönüşüm yasalarına dikkat çekti. Gökkaya, inşaat sektörünün sağladığı istihdama yönelik de “2011’de inşaat sektöründeki istihdam 1,9 milyon kişi ile tarihi zirvesine ulaştı. Toplam istihdam içindeki payı yüzde 7,7’ye kadar çıktı. 2012 yılında inşaat sektörü istihdamı göreceli olarak yüksek kalmaya devam edecek” dedi.
Yüzde 20 zam bekleniyor
İNDER Başkanı ve Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım ise, “Kentsel dönüşüm ve mutekabiliyet yasaları çıkarsa sektörü canlandırır” dedi. Konut fiyatlarında ufak ufak piyasa ölçüsünde zamların yapılmaya başlandığını ifade eden Durbakayım, bir anda yüksek zamlar olmayacağını ancak hazirana kadar yüzde 12, yılın tamamında da zamların toplam yüzde 20’yi bulabileceğini söyledi.
BEKLENTİLER
Büyüme: Yüzde 5-6
Konut satışı: 450 bin adet
Konut kredileri: 85 milyar TL
Yabancıya mülk satışı: 2 milyar dolar, yasa çıkarsa 5 milyar dolar
TURİZM
Turizmde hedefler tuttu, 2012 daha zorlu geçecek
2011’de yüzü gülen sektörlerden birisi turizm oldu. Yüzde 10 büyüyen sektör, yılı 30 milyon turist ve 25 milyar dolar gelir ile kapattı. 2012’de ise sektörün hedefi 32 milyon turist ve 27 milyar dolar. Avrupa sıkıntılarından en az etkilenmek isteyen sektör olası bir sayı azalmasını Uzakdoğu, Çin ve Hindistan gibi ülkelerle doldurmayı planlıyor. Türkiye Otelciler Federasyonu Başkanı Osman Ayık, 2012 yılında turizm sektöründe iki haneli büyüme rakamlarının yakalanabileceğini belirterek, “2012 yılı için bir durgunluk ve kriz havası var. Hassas bir yıl olduğunu biliyoruz. Bu nedenle sektör olarak daha tedbirli ve temkinli olacağız. Yeni pazarlar için çalışacağız. Mevcut pazarların korunması için çalışmalar yapacağız. Özellikle bazı Arap ülkelerinde yaşanan kayıpları telafi etmek lazım” diye konuştu. 2012’de tüm dünyada resesyon ve kriz beklentilerine karşın Türkiye’nin daha şanslı olacağını belirten Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Başaran Ulusoy, “Avrupa’daki kriz Türkiye’yi de etkileyecektir. Zor bir yıl olacak ama hedefleri tutturmaya çalışacağız. İran, Suriye ve Avrupa’daki kayıpları başka ülkelerden karşılayacağız” dedi.
PERAKENDE
2012’ye temkinli iyimser
2012 perakende sektörü için “sindirme yılı” olacak. 2011 yılında en hızlı büyüyen sektörlerden olan ve yılı yüzde 20 büyüme ile kapatan perakende 2012 yılına temkinli bir iyimserlikle giriyor. 2012 yılında yine çift haneli bir büyümenin beklendiği sektörde daha önceki yıllar gibi çok fazla AVM ve mağaza açılışına tanık olamayacağız.
Türkiye’de 2.5 milyon kişiyi istihdam eden perakende sektörünün pazar büyüklüğü ise 220 milyar doları aştı. Bu rakamın içinde organize perakendenin büyüklüğü 100 milyar dolara ulaştı. 2011 yılında gıda-dışı perakendenin payı 55 milyar dolar civarına çıkarken marka ekonomisi 50 milyar doların üzerine çıktı.
Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Yılmaz Yılmaz’a göre 2012 yılı, 2011’e göre daha olumsuz geçecek. Bunun için sektör olarak gerekli önlemleri aldıklarını ve 2012’de de yüzde 15-20 büyüme planladıklarını söyledi.
2012’de yine çift haneli bir büyüme beklediklerini belirten AMPD Başkanı Mehmet Nane ise istihdamda yüzde 10’luk artış yaşanacağını söyledi. 2012 yılını ihtiyatlı iyimser bir yıl olarak değerlendiren Nane, “Özellikle ana ticaret ortağımız olan Avrupa’da yaşanan istikrarsızlık bizi de etkileyecektir. Ama 6 ay sonrasında özellikle Fransa ve İtalya’da seçimler yapıldıktan sonra bu olumsuzluk daha da azalacak. İkinci 6 aydan daha umutluyuz. Ama sektör olarak bu dönem ihtiyatlı olmamızı gerektirecek. Eğer borçlanacaksak dikkatli olmalı ve kendi özkaynaklarımızla yatırım yapmalı. Likit kalmak çok önemli olacak.”
TEKNOLOJİ
Çetin rekabete devam
Teknoloji perakendecileri, 2012’nin 2011’e göre daha zorlu piyasa koşullarında olacağını öngörüyor. Temkinli davranmak gerektiğini dile getiren Electro World Genel Müdürü Bahadır Özbek, rekabette adil olunması gerektiğini söyledi. Özbek, “Türkiye pazarında elektronik marketlerinin payı yüzde 19 seviyelerinde. Avrupa’da ise bu oran yüzde 35 seviyesinde. Elektronik marketlerinin payının ülkemizde de gelecek dönemde bu orana yaklaşacağını öngörüyoruz” diye konuştu. Acer Türkiye Genel Müdürü Sinan Kender ise 2012’deki satış rakamlarının 2011’den çok farklı olmayacağını söyledi.
2011’e damgasını vuran mobil internet, akıllı telefonlar ve tabletler GSM operatörlerinin 2012’de umudu oldu. Ancak mobil internetteki vergi yükü kullanım oranlarının 2012’de de artmasını engelliyor. Turkcell Genel Müdür Yardımcısı Koray Öztürkler, Türkiye’de sektörün önündeki en büyük engellerden birinin vergi olduğunu söyledi. Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkanı Serpil Timuray ise “Yeni yılda Türkiye’nin ilk operatör markalı tabletini müşterilerimizin beğenisine sunacağız” dedi. Avea CEO’su Erkan Akdemir ise “Çağrı merkezleri, Ar-Ge yatırımlarımız ve inovatif ürünler ile katma değerli uygulamalarımız 2012’de de artarak devam edecek” diye konuştu. Erkan Akdemir tablet ve akıllı cihazlara yönelik talep ve bunlarla gelen mobil uygulamaların 2012 yılında ön planda olacağının altını çizdi.