Sanat eserine özel sigorta geliştirdi
Levent Nart, paha biçilemeyen sanat eserleri için özel sigorta ürünü tasarladıklarını belirtti.
Nart Brokerlik Yönetim Kurulu Başkanı Levent Nart, paha biçilemeyen sanat eserleri için özel sigorta ürünü tasarladıklarını belirterek, 150 milyon dolara kadar sigorta şirketlerine ve müzelere dünya reasürans piyasasından sigorta teminatı sağladıklarını söyledi.
Yıllardır sigortacılıkta hep tartışılan bir konudur, sanat sigortaları. Çünkü, paha biçilemeyen sanat eserlerinin nasıl, ne şekilde ve hangi değerden sigortalanacağı çok da net değildir. Aslında bu tartışma sadece Türkiye'ye de has değil. Dünyada satan eserlerine yönelik sigorta faaliyeti hep farklı olmuştur. Daha doğrusu, ayrı bir uzmanlık gerektiren alandır.
Bir süredir dikkat ediyorum da Nart Sigorta ve Reasürans Brokerliği bu konuda ilginç çalışmalar yapıyor.
Geçenlerde Nart Brokerlik Yönetim Kurulu Başkanı Levent Nart ile sanat sigortaları üzerine ilginç bir sohbet gerçekleştirdik. Sohbetin başında Levent Nart ilginç bir hikaye anlattı: "Norman Rockwell'e ait bir resim, 1973 yılında yapılan bir soygunda, Missouri de bulunan küçük bir galeriden çalındı. 1988 yılında New Orleans'da bir müzayede de satıldı. Steven Spielberg eseri satın aldı. 2007 yılında Spielberg'in ekibi tarafından eserin, FBI'ın çalıntı listesinde bulunduğu anlaşıldı. Bu bahsettiğimiz sanat eserlerine yönelik sadece hırsızlık olayı. Mesela, Picasso'nun Le Rêve'i, 2006 yılında hasar gördü. Değer kaybı ve restorasyon bedelleri için sigortacılar sorumlu oldu."
300 yıllık vazo nasıl kırıldı
Levent Nart, sanat eserlerinin başına gelebilecek tehlikeler hakkında yaşanmış ilginç olayları aktarmaya devam ediyor: "2006 yılında İngiltere'de Fitzwilliam Müzesi'nde ziyaretçilerden biri düşerek, 300 yıllık Qing Hanedanlığı'ndan kalma vazoları kırdı. 2008 senesinde Zurich'teki Emil Buerhle Müzesinden gerçekleşen silahlı soygunda, 160 milyon dolar değerinde ünlü ressamların tabloları çalındı. Bunlardan sadece iki tanesi bulundu, geri kalan iki tanesi halen kayıp. Bu olaylar, dünya üzerinde sanat eserlerinin başına gelmiş felaketlerden sadece birkaçı."
Levent Nart, sanat eserlerinin taşınmasından korunmasına kadar özel bir ihtimam istediğini de belirtiyor. Ardından da, bu eserlere yönelik sigortaların da özel olması gerektiğine değiniyor.
Dünyada sanat sigortalarının uzun yıllardır yapıldığını, ancak Türkiye'de 1989 yılında ilk sanat sigortasını kendilerinin gerçekleştirdiğini vurguluyor. Geliştirdikleri özel sigorta ürününün tamamen müzeler, galeriler, sergiler ve özel koleksiyonlar için tasarlandığını ifade eden Nart, bu sayede tablolar, antika eşyalar, tarihi eserler, özel koleksiyonlar, madeni paralar, müzik aletleri, klasik araçlar ve mücevherlerin sigorta kapsamına alındığına dikkat çekiyor.
Dedektif şirketleri devrede
Sohbetimiz sırasında paha biçilemeyen eserlerin olası bir risklerle karşılaşmaları halinde ciddi bir hasar oluşacağını ve tazminatın da o ölçüde büyük olacağını hatırlatıyorum. Levent Nart, 150 milyon dolara kadar sigorta şirketlerine ve müzelere dünya reasürans piyasasından sigorta teminatı sağladıklarını söyleyerek, "Sigorta teminatını verirken uluslararası müzayede, restorasyon ve dedektif şirketlerinden oluşan dünya network'ünü kullanıyoruz" diyor. Ardından da sözlerini şöyle sürdürüyor: "Nart Brokerlik olarak, uzmanlık alanımız olan risk unsurunu da, dünyada eşi benzeri olmayan nadide eserlerin değerini de çok iyi biliyoruz. Bu nedenle, Türkiye'deki sanat eserlerini ve kültür varlıklarını koruma altına alarak onların değerlerinin gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlamayı, ana sorumluklarımızdan biri olarak görüyoruz."
Restorasyon için danışmanlık
Sohbetimizin sonunda Levent Nart, sanat sigortası çerçevesinde sundukları hizmetlere de değinerek, öncelikle dünyanın her yerinde geçerli ve tüm riskleri kapsayan teminat verdiklerini belirtiyor ve ardından da, "Sanat eserlerinin, sanat uzmanları tarafından güncel değerlerinin belirlenmesi için expertiz organizasyonunu yapıyoruz. Doğal afet ve terörizm tehlikelerinde muafiyet uygulamıyoruz. Eserin yırtılması, çizilmesi, kırılması gibi kaza sonucu oluşabilecek riskleri de güvence altına alıyoruz. Koleksiyona yeni katılan, ancak sigorta şirketine bildirim yapılmamış olan eserlerin sigorta bedelinin yüzde 25'ine kadar teminat veriyoruz. Paketleme, asma, yerleştirme ve restorasyon hatalarını en aza indirmek için de danışmanlığı organizasyonu yapıyoruz" diyor.
Süleyman'ın Hazinesi,
dünyayı sigortalı dolaştı
Nart Brokerlik Yönetim Kurulu Başkanı Levent Nart, yakın geçmişe kadar Türkiye'de sanat eserlerine sunulan sigorta teminatlarının sadece yangın ve ek teminatlar ile sınırlı olduğunu vurgulayarak, şunları söylüyor:
"1991 yılında ilk defa Kanuni Sultan Süleyman Hazinesi ile İslam Eserleri, dünyanın önemli kültür merkezlerindeki yolculuğuna bizim sunduğumuz sigorta teminatı sayesinde çıktı. Sigortanın kapsamında ise, hasar istatistiklerinde en çok karşılaşılan; kırılma, çizilme, parçalanma, sıvı veya benzeri maddelerin dökülmesi teminatları bulunuyordu. İlkler bununla da sınırlı değil. Mesela, Türkiye'de sigorta sektöründe ilk sanat tarihçisini istihdam ettik.
Eserlerin güncel değerini
özel eksperler belirliyor
Levent Nart, sanat sigortalarında en doğru çözümü sunabilmek için üçü ana grupta hizmet verdiklerini belirterek, şunları söylüyor: "Kişisel koleksiyonlara, sergilere ve galerilere, müzeler ile tarihi yapılara yönelik sanat eserleri sigortası yapıyoruz. Sigortanın kapsamı çok geniş. Yangından sel baskınına, hırsızlıktan tamir masraflarına kadar her türlü teminatı veriyoruz. Şüphesiz sanat eserlerinin güncel değerlerinin tespiti oldukça zor. Şirket olarak, sigorta çerçevesinde uzmanlar tarafından detaylı ekspertiz hizmeti veriyoruz. Koleksiyonların arşiv ve dökümantasyonlarının uluslararası sanat değerleri göz önünde bulundurularak, güncel değerleri tespit ediliyor. Ayrıca, nadide koleksiyon parçalarının yanı sıra, dizayn mobilyalar, mücevherat, saat, kürk gibi özel kullanım eşyaları için de her türlü tehlikeye karşı sigortalama sistemi geliştirdik.
Noyan Doğan-Referans