Rusya'ya ticarî çıkarma

Türkiye, 200 işadamıyla Rusya'nın başkenti Moskova'da. Heyette yer alan Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, petrol ve doğalgaz karşılığı inşaat anlaşması olması halinde, Rusya'da 5 milyar dolarlık ilave iş alabileceklerini söyledi.

Türkiye, dış ticaret hacminde birinci sırada yer alan Rusya'ya 200 işadamıyla ticari çıkarma yaptı. Başbakan Tayyip Erdoğan'dan önce Dış Ticaret'ten sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, 200 işadamı ile birlikte önceki akşam Moskova'ya geldi. Moskova'da iş yapan Türk işadamlarıyla Radisson Otel'de bir toplantı yapan Çağlayan, hedeflerinin iki ülkede de toplam 7'şer milyar dolara ulaşan yatırımları artırmak, toplam ticaret hacmini büyütmek, üçüncü ülkelerde ortak işbirliğini geliştirmek olarak açıkladı.

Toplantıda konuşan Moskova Ticaret Başmüşaviri Atilla Kızılarslan, 1990'lı yıllarda Türkiye'nin bavul ticareti, tekstil ve gıda ürünleri ile girdiği Rusya pazarında inşaat sektörü ile büyüdüğünü kaydetti. Kızılarslan, "2008'de 37,8 milyar dolara ulaşan toplam ticaret hacmimiz kriz sürecinde geriledi. 2011'de yeniden toparlanma söz konusu. Rusya çok geniş bir coğrafya ve 140 milyon nüfusu var. Petrol, doğalgaz ve hububat endeksli ekonomik yapıdan küçük ve orta ölçekli işletmelerin teşvik edilmesine doğru bir çeşitlenme gündemde. Bölgesel destek programları da Türkiye'yle benzerlik arz ediyor." dedi. Rusya'nın bazen gümrükleri yukarı çekerek yerli üreticileri koruduğunu kaydeden Kızılarslan, Rusya'ya ihracatın artması ve katma değere ortak olması için bu ülkede yatırım yapması gerektiğini söyledi.

Türkiye Moskova Büyükelçiliği Gümrük Müşaviri Recai Şen de, Rusya'nın bütçe gelirlerinde gümrüklerin çok önemli bir gelir kalemi olduğunu kaydetti. 2010 için 4,09 trilyon ruble hedef belirlendiğini ve 4,1 milyar ruble gelir elde edildiğini belirten Şen, "Federal bütçeye gümrükler her gün 17,1 milyar ruble gümrük katkı sağlıyor. Rusya'nın ekonomik yapısında vergi unsuru öncelik olmaya devam edecek. Rusya gümrükleri son 2-3 yıl içinde ciddi bir modernizasyondan geçti. 2014 sonunda kâğıt kullanımı tamamen kaldırılıyor. Tüm işlemler bilgisayar ortamına taşınıyor. Türkiye'nin Rusya'ya girişte kullandığı Ukrayna, Estonya ya da diğer Doğu Avrupa ülkeleri ile Moskova'nın temasları var. Önümüzdeki dönemde bu yollar Türk ihracatçısına kapanabilir." dedi.

DYO Boya Rusya Temsilcisi Murat Esmer, barter önerisinde bulundu. Soçi 2014 Kış Olimpiyatları ve 2018 FIFA Dünya Kupası için Rusya'nın önemli yatırımlar yaptığını kaydeden Esmer, "Avrupalı şirketler devlet garantisi ile tahıl ürünleri karşılığında inşaat yapıyor. Avustralyalı bir şirket pirinç karşılığında kayak merkezi yapacak. Biz de yapabiliriz." dedi. Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren de Cumhurbaşkanı Turgut Özal zamanında Rusya ile doğalgaz karşılığında inşaat işlerinin yapıldığını, bunun masaya konulacak önemli bir alternatif olabileceğine dikkat çekti. Eren, "12 milyar dolar Soçi Kış Olimpiyatları için, 10 milyar dolar da FIFA Dünya Kupası için Rus hükümeti bütçe ayırmış durumda. Krizde durma noktasına gelen inşaatlar şimdi yeniden başlıyor. Önümüzdeki bir yılda Rusya pazarının eski seviyesine ulaşacağını umuyorum." dedi. Eren'e göre taahhüt işlerinde barter uygulaması durumunda ek 5 milyar dolarlık bir iş daha alınabilir.

TUSKON Başkan Vekili Osman Reis ise inşaat, tekstil, enerji, otomobil yedek parça, tıbbi malzemeler, bankacılık, hukuk ve diğer sektörleri kapsayan 200'e yakın seçkin Rus işadamının ikili görüşmelere katılacağını, Rusya'da ikamet eden 100 işadamının yanı sıra Türkiye'den de 200 işadamının toplantıda olacağını kaydetti. Vestel Rusya Genel Müdürü Ali Tunç Can da, Rusya'da nüfusu 1 milyonun üzerinde 13 kent olduğunu, Moskova ve Petersburg dışındaki pazarların da önemli fırsatlar sunduğunu vurguladı.

FARUK AKKAN, İSA YAZAR - ZAMAN