Piyasalar için kritik bir hafta başlıyor
ABD'nin direkt müdahala ettiği krize, AB seyirci kaldı! Şimdi bazı ülkeler batma riskiyle karşı karşıya
Melis Şenerdem - Global Piyasalar
Fed Başkanı Ben Bernanke, ABD'deki krizi piyasayı fonlayarak, hasarlı varlıkları satın alarak ve bazı bankaların batışına müdahale etmeyerek savuşturuyor. AMB Başkanı Jean-Claude Trichet'nin sınavı daha zor. Piyasayı fonladı, hasarlı varlıkların kısmen temizlenmesine yardım etti. Ancak şimdi bir bankanın değil, bir ülkenin batma riskiyle karşı karşıya...
İkisinin de işi zor. Büyük Buhran'dan bu yana dünyanın yaşadığı en büyük finans krizinde biri dünyanın en büyük ekonomisinin, diğeri de bugüne kadar yaratılan en büyük ortak para birliğinin kaptanlığını yapıyor. Kriz Fed Başkanı Ben Bernanke'nin evi ABD'de başladı, şimdi ise Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Jean-Claude Trichet'nin sorumluluğundaki Euro Bölgesi'ni vuruyor. İki merkez bankası başkanının karşı karşıya olduğu şartlar farklıydı, geliştirdikleri mücadele yöntemleri de. Bernanke, ABD'deki finans kuruluşları domino taşları gibi yıkılırken çarkların dönmesi için "helikopter" lakabı alma pahasına likidite musluklarını sonuna kadar açtı. Finans çevrelerinin şifrelerini çözmekte zorlandığı için "oyuncu-tricky" dediği Trichet ise batan bankalarla değil, ülkelerle uğraşmak zorunda.
Faizi önce Fed artıracak
Krizin ilk adresi olan ABD'de ekonomi şimdilik toparlanma sinyalleri veriyor. Yatırım bankası Goldman Sachs'ın aleyhine açılan davaların bu toparlanmayı yalpalatma riski elbette var. Ama ekonomi resesyondan çıktı, tüketim harcamalarında kıpırdanma var. Dolar, yeniden yükselişe geçti ve Fed'in çıkış stratejisini harekete geçireceği, yakında faiz artırımlarına bile başlayabileceği konuşuluyor. Euro Bölgesi ise Yunanistan krizini tüm yoğunluğuyla yaşamakta. Ufukta çıkış stratejilerinden çok belirsizlik gözüküyor. ABD ve Avrupa Birliği'nin (AB) tarihsel hafızaları nedeniyle Fed ve AMB'nin hassasiyetleri farklı. Fed resesyonun "r"sini duymaya tahammül edemezken, AMB yöneticilerinin uykularını enflasyon tehlikesi kaçıyor.
Trichet, Fransa Merkez Bankası'nın başındayken hükümete bütçe disiplini kurma konusunda çelik bir iradeyle meydan okumuş, yerlerde sürünen Fransız Frangına yeniden itibar kazandırmıştı. O zamanlar adı "Güçlü frangın Ayetullahı"na çıkmıştı.
Şimdi de Yunanistan, Portekiz, İspanya, İrlanda ve İtalya'da çığrından çıkan bütçe açıkları yüzünden euroya güvenin sarsıldığı bir dönemden başı dik çıkmaya çalışıyor. Yunanistan krizi büyüdüğünden beri euro, dolar karşısında 1.34 seviyesine tutunamadı.
Yatırımcılar, değer kaybının süreceğine oynuyor. Dolarda net uzun pozisyonların hacmi, son bir haftada 9.8 milyar dolardan 16.2 milyar dolara fırladı. Euro Bölgesi'nin üyeleri bugüne kadar her kararı birlikte alıyordu. Trichet'nin üzerinde bu kuralların esnetilmesi için baskı giderek artıyor. Almanya Başbakanı Angela Merkel de sorumluluklarını yerine getirmeyen ülkelerin en azından geçici bir süre oy hakkının elinden alabileceğini söyleyerek koroya katıldı.
Jean-Claude Trichet
- Gösterge faizi 275 baz puan indirdi, %1'e çekti
- Nicel gevşetme programıyla piyasalara likidite sağladı
- Hükümetlerle birlikte Yunanistan, Portekiz, İspanya, İtalya gibi ülkelerin batmasını engellemeye çalışıyor.
Ben Bernanke
- Gösterge faizi 450-475 baz puan indirdi, %0-0.25'e çekti
- Piyasadan 1.25 trilyon dolar mortgage tahvili aldı
- Hükümetle birlikte Lehman Brothers, Bear Sterns gibi bazı finans devlerinin yıkılmasına göz yumdu.
BU HAFTA İZLENECEKLER
- Yunanistanın AB ve IMFden alacağı yardım paketi konusunda Euro Bölgesi maliye bakanları bugün toplanıyor. Paketin içeriği, Yunanistana yapılacak ilk ödemenin miktarı ve tarihi konusundaki gelişmeler hafta boyunca piyasalar üzerinde belirleyici olacak.
- Perşembe günü Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz kararını açıklayacak. Faizlerin değişmesi beklenmiyor ancak ardından AMB Başkanı Jean-Claude Trichetnin açıklamaları takip edilecek.
- ABDde ise cuma günü açıklanacak nisan ayı işsizlik verileri önemseniyor.
BU HAFTA AÇIKLANACAK DIŞ VERİLER
03.05.2010
İngiltere ve Japonya piyasaları tatil
10:55 Euro bölgesi imalat sanayi satın alma yöneticisi nisan endeksi (Beklenti: 57.5)
15:30 ABD mart çekirdek PCE (Beklenti: %0.1)
15:30 ABD mart PCE
15:30 ABD mart kişisel gelirler (Beklenti:%0.3)
17:00 ABD nisan ISM imalat endeksi (Beklenti: 59.6)
04.05.2010
Japonya piyasaları tatil
17:00 ABD mart fabrika siparişleri (Beklenti: %0.3)
17:00 ABD mart bekleyen konut satışları (Beklenti: %3.3)
05.05.2010
Japonya piyasaları tatil
10:58 Euro Bölgesi nisan hizmetler PMI
12:00 Euro Bölgesi mart perakende satışlar
15:15 ABD nisan ADP özel istihdam verisi (Beklenti: 25000)
17:00 ABD nisan ISM hizmetler endeksi (Beklenti: 56.0)
06.05.2010
14:45 Avrupa Merkez Bankası faiz kararı
15:30 ABD işsizlik maaş başvuruları
15:30 ABD 1. çeyrek istihdam maliyeti (Beklenti: -%1.1)
15:30 ABD 1. çeyrek verimlilik (Beklenti:%2.7)
07.05.2010
15:30 ABD nisan tarım dışı istihdam (Beklenti:175000)
15:30 ABD nisan işsizlik oranı (Beklenti: %9.7)
-MİLLİYET