Petrol ithalatında sıçrama: Türkiye Rusya’dan alımı rekor seviyeye taşıdı

Türkiye’ye, Rusya’ya yönelik yaptırımlar konusunda baskı artarken, bu ülkeden enerji ithalatında Eylül ayında önemli bir sıçrama görüldü. Toplam ham petrol ithalatı eylül ayında yüzde 62,5 artarken, Rusya’dan yapılan ithalattaki artış yüzde 114 oldu.

EPDK verilerine göre, Ocak-Eylül döneminde toplam ham petrol ithalatı yüzde 5,2 yükseldi. Bunun içinde, Rusya’dan ithalat bir önceki yıla göre yüzde 10,5 düşük seviyede bulunuyor.

Türkiye’nin batının baskısıyla son dönemde Rusya’dan ham petrol ithalatını azaltma eğiliminde olduğu belirtiliyordu. Sektör uzmanları, Türkiye’nin olası bir yaptırım kararı öncesi, bu ülkeden uygun fiyat bulması nedeniyle yüksek sipariş verdiği yönünde yorum yapıyor. Diğer yandan, Rusya yıl boyunca Türkiye’nin en büyük tedarikçisi olmayı sürdürdü. Kazakistan, Guyana, son dönem devreye giren Irak petrolüne rağmen bu liderlik sürdü. Eylül ayındaki sıçrama ise farkı iyice açtı.

Mevsimsel etkiler ve ekonomideki yavaşlama nedeniyle, ana alıcı olan petrol rafinerilerinin siparişleri azalmıştı. Türkiye’nin ham petrol ithalatının hemen hemen tamamı özel sektör tarafından yapılıyor. Yine de tüm dünyada olduğu gibi, ham petrol stratejik hammadde olduğu için, ülke politikalarıyla doğrudan ilişkili bulunuyor.

Türkiye’ye yönelik Rusya’ya yaptırımlar konusunda baskı da artıyor. ABD Başkanı’nın kameralar önünde konuyu gündeme getirmesinin ardından, Almanya Başbakanı Friedrich Merz’in Ankara ziyareti, ardından 15 Kasım’da AB dönem başkanlığını üstlenecek Güney Kıbrıs Rum Kesimi Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis ile görüşmesinden sonraki basın toplantısında Türkiye’nin ve Rusya’nın sürekli gündem olması dikkatleri çekti. Türkiye’nin bir yandan Rusya ile süresi bitecek doğalgaz anlaşması, diğer yandan hampetrol ithalatı devam ederken, bu alanda batı kaynaklı ambargoyu uygulamadığı yönündeki baskılarla birlikte yönetilmesi gereken bir süreci işaret ediyor.

HAMPETROL İTHALAT VERİLERİ

Türkiye, Eylül ayında 2 milyon 739 bin ton hampetrol ithal etti. İthalat bir önceki yıl aynı aya göre yüzde 62,4 arttı. Bunlar içinde, Rusya’dan ithalat bir önceki yıl aynı aya göre yüzde 114,4 artışla 1 milyon 676 bin ton ile en büyük payı oluşturdu. Buna karşılık, 2025 Ocak-Eylül döneminde Rusya’dan ham petrol ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10,5 azalarak 11.7 milyon tona geriledi. Toplam ithalat ise bu dönemde bir önceki yıla göre yüzde 5,2 artışla 23.9 milyon ton oldu.

ALİ ARİF AKTÜRK: “GAZDA ALTERNATİF ÇOK ZOR, PETROLDE YOL BULUNABİLİR”

Enerji Uzmanı Ali Arif Aktürk, Türkiye’nin Rusya ile devam eden doğalgaz görüşmelerinin, petrol ticaretiyle ilişkilendirilmesini mümkün görmediğini belirterek, Rusya’dan alınan gazın miktarı nedeniyle alternatifinin oluşturulmasının çok zor olduğunun altını çizdi. Rus şirketi Lukoil’e yaptırımların genişletilmesinin riski artıracağını belirten Aktürk, “Doğrudan alma şansı kapanıyor. Ama her zaman bu işin pratikte çözümü var. Ship to ship, para transferleri vs. Ruslar zaten petrolü iskontolu veriyorlardı, elbette böyle durumlarda feragatte bulunacaklardır, zaten petrol fiyatları da düştü. Rusların eline geçecek para azalacak ama ben alımın süreceğini tahmin ediyorum” dedi.

Ali Arif Aktürk, başka pazarlardan petrol almanın mümkün olduğunu ancak ana unsurun Rusya’dan uygun tedarik olarak görüldüğünü belirterek, “ABD yaptırımda ciddiyse, münferit şirketlere ilave yaptırım gelirse o zaman göz korkutur. Onun etkisi hissedilir” yorumunu yaptı. Aktürk, Rus petrolüyle ilgili ticarette, Kıbrıs Rum Kesiminde kurulu şirketlerinin önemli rol oynadığını belirterek, bu ülkenin konuyla sürekli yakından ilgilenmesinin normal karşılanması gerektiğini belirtirken, “Rus petrol ve ürünlerinde özellikle petrolde Güney Kıbrıs’taki şirketler çok kullanılıyor. Yani oradan işlemlerde Rum şirketleri kullanılıyor. Onlar da etkilenecek ister-istemez” diye konuştu.

Türkiye'deki Suriyeli sayısı belli oldu

Hırvatistan’da şehit olan Pilot Hasan Bahar’ın naaşı İstanbul’a getirildi

Başsavcılık, çete bağlantılı paylaşımlar için emniyete talimat verdi