Merkez piyasaya 2.7 milyar dolar sürdü

Banka dün öğleden önce yaptığı 2.7 milyar dolarlık iki hamle ile birlikte doları 1.87’li seviyelere indirdi. Merkez öğleden sonra da yabancı para zorunlu karşılıklarda ki üst sınırı artırarak, döviz rezervine katkı yaptı.
1. HAMLE: ‘Zorunlu’da indirim
Merkez Bankası’nın ilk hamlesi, yabancı para (YP) zorunlu karşılık oranlarında 0.50 puan ile 2.5 puan arasında indirime gitmek oldu. Böylece piyasaya yaklaşık 1.3 milyar dolar likidite sağlanacağı hesaplandı. 14 Ekim’den geçerli olacak bu işlemin amacı da ‘piyasaya döviz likiditesi sağlamak ve aynı zamanda bankacılık sisteminin yabancı para yükümlülüklerinin vadelerinin uzamasını teşvik etmek’ olarak açıklandı. Güne 1.8950 seviyesinden başlayan dolar ise Merkez Bankası’nın zorunlu karşılık hamlesinin ardından 1.8850’lere kadar geriledi. Ancak daha sonra dolar yeniden yükselişe geçerek 1.89’lu seviyelerine dönüş yaptı.
2. HAMLE: Rekor tutarlı ihale
Merkez Bankası’nın ikinci hamlesini ise döviz satım ihalesiyle yaptı. Banka, ihale tutarını 1 milyar 350 milyon dolar olarak belirledi. Bu tutar, bankanın 5 Ağustos tarihinde başlattığı ihalelerde açıklanan en yüksek tutar oldu. 5 Ağustos-4 Ekim tarihleri arasında 36 döviz satım ihalesi gerçekleştiren banka, en düşük tutar 30 milyon dolar, en yüksek tutar da 20 Eylül’de belirlenen 350 milyon dolar olmuştu. Merkez Bankası’nın ihale tutarını ilan etmesinden önce 1.8935 seviyesinde olan dolar, 1.8630’lara kadar geriledi. Ancak daha sonra bir miktar yükselerek 1.87 lira seviyelerinden işlem gördü. Banka ihalede ise 1 milyar 832 milyon dolarlık teklife karşın 750 milyon dolar sattı. Bugün valörlü işlemlerde 1.8720 olan dolar, serbest piyasada günü 1.8720 liradan kapattı.
3. HAMLE: Üst sınırı artırdı
Merkez Bankası öğleden sonra da, döviz rezervlerini desteklemek amacıyla TL yükümlülüklerdeki zorunlu karşılıkların yabancı para olarak tutulabilecek kısmına ilişkin üst sınırı yüzde 10’dan yüzde 20’ye yükseltti. Merkez, 12 Eylül’de yaptığı düzenleme ile üst sınırı yüzde 10 olarak belirlemişti. Banka, yeni düzenleme ile bu imkanın tamamının kullanılması halinde döviz rezervlerinin 3.6 milyar dolar artacağını da açıkladı.
Merkez’in bu hamlelerini, parite de destekledi. Önceki gün Euro/dolar paritesi 1.31’lere kadar gerilemişken dün, 1.34’e dayandı. Doların dışarda değer kazanmasında ise Amerika Merkez Bankası FED Başkanı Ben Bernanke’nin “Piyasaların arkasındayız” mesajı ile Japonya’nın tahvil alarak Avrupa’ya destek olabileceğini açıklaması etkili oldu.
Piyasada ‘müdahale’ değil ‘bir kuruma destek’ algısı vardı
İHALE tutarının ilanından itibaren ‘Merkez neden bunu yaptı” sorusuna yanıt aranan piyasada, çeşitli rivayetler de türedi. Merkez Bankası’nın, “Gerekli gördüğümde karar alırım” açıklamalarına karşın, dünkü ihalenin bir bankanın ve kamu kuruluşunun yüklü miktardaki ihtiyacını karşılamak üzere yapıldığı konuşuldu.
İMKB banka hisseleri ile yüzde 0.18 arttı
YURTDIŞI borsalardaki yükseliş ve Merkez Bankası’nın yabancı para zorunlu karşılık oranlarında indirime gitmesiyle İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) yüzde 0.18 değer kazandı. Merkez Bankası dün piyasaya döviz likiditesi sağlamak ve vadelerinin uzamasını teşvik etmek amacıyla yabancı para zorunlu karşılık oranlarında indirime gitmesinin ardından, kararın bankalar üzerindeki olumlu etkisinin de desteğiyle İMKB bankacılık hisseleri yükselişe geçti. Güne 57.809 puandan başlayan İMKB Ulusal 100 Endeks’i ilk seansta 58.296 puana kadar yükseldi. Banka hisselerinden oluşan bankacılık endeksi ise aynı saatte yüzde 1.85 değer kazandı. İMKB Ulusal 100, kapanışı, 57.311 puandan ve yüzde 0.18 artışla yaptı. Yatırım Finansman Araştırma Müdür Yardımcısı Hakan Tezcan, Merkez Bankası’nın zorunlu karşılıklarla ilgili kararının bankalar ve endeks üzerinde olumlu bir etkisinin olduğunu belirtti.
Merkez, G-20’lerde alınan ‘aşırı oynaklık’ tespitini hatırlattı
YAPILAN yorumlara karşılık Merkez Bankası, ihalenin ardından da bir açıklama yaparak nedenlerini şöyle sıraladı:
Yakın dönemde ülkemizin de dahil olduğu gelişmekte olan ülkelerin döviz kurlarında iktisadi temellerden kopuk aşırı oynaklık ve düzensiz hareketler gözlenmeye başlamıştır.
Son G-20 toplantısında da, ‘Döviz kurlarında gözlenmekte olan aşırı oynaklığın ve düzensiz hareketlerin ekonomik ve finansal istikrar açısından olumsuz etkileri olduğunu vurgularız’ şeklinde tespit edilmiştir.
Bu tespit doğrultusunda gelişmekte olan ülkelerin merkez bankaları döviz kurlarına uygun gördükleri yöntemlerle güçlü ve etkili müdahalelerde bulunmaya başlamışlardır.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da 4 Ağustos 2011 tarihli Para Politikası Kurulu toplantısında belirlenen strateji çerçevesinde gerekli gördüğü günlerde, bugün yapılan döviz satım ihalesi uygulamasına benzer şekilde yüksek miktarlı döviz satım ihaleleri yoluyla piyasaya döviz likiditesi sağlamaya devam edebilecektir.
hürriyet