Merkez enflasyon hedefini düşürdü

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, daha önce yüzde 6,5 olarak açıklanan 2012 sonu enflasyon tahmininin, 0,3 puan düşürerek, yüzde 6,2'ye çektiklerini açıkladı. Başçı, enflasyonun 2012 yılı sonunda orta noktası yüzde 6,2 olmak üzere, yüzde 5,3 ile yüzde 7,1 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini bildirdi. Başçı, 2013 yılı sonu tahmini ise orta noktası yüzde 5,1 olmak üzere, yüzde 3,4 ile yüzde 6,8 aralığında yer aldığını söyledi.
Başçı, TCMB İdare Merkezi Konferans Salonu'nda düzenlediği basın toplantısında, yılın 3. Enflasyon Raporu'nu açıkladı.
2012 yılının ikinci çeyreğinde enflasyonun Nisan Enflasyon Raporu'nda sunulan tahminlerin belirgin olarak altında seyrederek Haziran sonu itibariyle yüzde 8,9 seviyesine gerilediğini hatırlatan Başçı, bu gelişmede petrol ve işlenmemiş gıda fiyatlarının varsayımlardan daha olumlu bir seyir izlemesinin belirleyici olduğunu kaydetti.
Temel mal fiyatlarının yıllık artış oranının da gerileme eğilimini sürdürdüğünü anlatan Başçı, daha önceki dönemlerde de öngördükleri gibi bunda 2011 yılındaki döviz kuru hareketlerinin yurtiçi fiyatlar üzerindeki birimli etkilerinin azalmasının belirleyici olduğunu ifade etti. Başçı, ''Hizmet fiyatları ise bir miktar ivmelenmekle birlikte ılımlı bir seyir izledi. Bu gelişmeler çerçevesinde temel enflasyon göstergelerindeki düşüş eğiliminin devam ettiğini görüyoruz'' dedi.
-İktisadi faaliyetlerdeki görünüm-
İktisadi faaliyetlerdeki görünümü de değerlendiren Erdem Başçı, 2012 yılının ilk çeyreğine ilişkin milli gelir verileri talep koşullarının Nisan Enflasyon Raporu'nda ortaya koydukları görünüm ile büyük ölçüde uyumlu seyrettiğini gösterdiğini söyledi.
Tahminlerini üretirken küresel ekonomideki sorunlara bağlı olarak yılın ikinci yarısında dış talebin ilk yarıya kıyasla daha zayıf bir seyir izleyeceğini ve bu durumun toplam talebi sınırlayacağını varsaydıklarını anlatan Başçı, nitekim son 3 ay içinde gerek gelişmiş gerekse de gelişmekte olan ülkelere ilişkin büyüme tahminleri aşağı yönlü güncellendiğini hatırlattı.
İhracatta son yıllarda hem ülke hem de ürün bazında gözlenen çeşitlenme dış şoklara karşı Türkiye'nin dayanıklılığını artırsa da özellikle avro bölgesine dair büyüme görünümünün zayıf seyrini korumasının dış talep üzerinde aşağı yönlü risk oluşturmaya devam ettiğini kaydeden Başçı, şunları söyledi:
''Özetle yurtiçi iktisadi faaliyetlerin öngörülerimizle uyumlu seyretmesi nedeniyle, yılın ilk yarısı için çıktı açığı tahminlerinde önemli bir güncelleme yapmadık. İkinci yarısı için ise küresel iktisadi faaliyetin görünümündeki zayıflamaya bağlı olarak toplam talep koşullarının enflasyona düşüş yönünde verdiği katkının bir önceki rapora kıyasla sınırlı oranda artacağı bir görünümü esas aldık. Nisan Enflasyon Raporu'nun yayımlanmasından itibaren geçen süre zarfında petrol fiyatları öngörülerimizin altında seyretti. Bu çerçevede son dönemde oluşan vadeli fiyatları da dikkate alarak petrol fiyatları varsayımımızı 2012 ortalaması için 120 dolardan 110 dolara, 2013 yılı için ise 115 dolardan 100 dolara düşürdük. Genel emtia fiyatlarındaki gelişmelere paralel olarak ithalat fiyat projeksiyonunu da aşağı yönlü güncelledik. Söz konusu unsurları döviz kuru hareketleri ile birlikte değerlendirdiğimizde toplamda dış fiyatlardaki gelişmelerin 2012 yıl sonu tahminimizi 0,15 puan aşağı yönlü etkilediğini ifade edebiliriz.''
Başçı, bir önceki raporda yüzde 7,5 olan gıda fiyatlarının yıllık artış oranı varsayımını yüzde 0,5 puan aşağı yönlü güncelleyerek yüzde 7 düzeyine çektiklerini, bu gelişmenin de 2012 yıl sonu enflasyon tahmini üzerindeki etkisi yaklaşık 0,15 puan düşürücü yönde olduğunu kaydetti.
Kamu maliyesi tahminlerinde her zaman olduğu gibi Orta Vadeli Program'da öngörülen çerçeveyi temel aldıklarını ifade eden Merkez Bankası Başkanı, bu konuda 12 aylık birikimli faiz dışı harcamaların Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya oranının yılın ikinci yarısında önemli bir değişim göstermeyeceğini, tütün fiyatlarının 2011 yılının son çeyreğinde yapılan vergi düzenlemeleri çerçevesinde 2012 yılı boyunca sabit kalacağını, 2013 yılının ilk yarısında bahsi geçen düzenlemelerin ima ettiği oranlarda artacağını, kredilerin büyüme oranının da yıl sonunda yüzde 14 olarak gerçekleşeceğini varsaydıklarını bildirdi.
-Enflasyonda aşağı yönlü güncelleme
Başçı, daha önce orta noktası yüzde 6,5 olmak üzere yüzde 5,3 ile yüzde 7,7 aralığında olan 2012 sonu enflasyon tahminin, orta noktası yüzde 6,2 olmak üzere yüzde 5,3 ile yüzde 7,1 aralığında gerçekleşeceğini öngördüklerini açıkladı. Başçı, 2013 yılı sonu tahminlerinin ise orta noktası yüzde 5,1 olmak üzere yüzde 3,4 ile yüzde 6,8 aralığında olacağını açıkladı. Merkez Bankası'nın 2013 yılı sonuyla ilgili enflasyon tahmini daha önce orta noktası yüzde 5,2 olmak üzere yüzde 3,4 ile yüzde 7,0 aralığında olduğunu açıklamıştı.
Orta vadede enflasyonun yüzde 5 hedefi düzeyinde istikrar kazanacağını öngördüklerini belirten Başçı, ''Özetle temelde enerji ve gıda fiyatlarında yaptığımız varsayımların aşağı yönlü güncellemenin etkisiyle yıl sonu enflasyon tahminimizi 0,3 puan düşürerek yüzde 6,2 düzeyine çektik. Enflasyonun Temmuz ayında sınırlı bir miktar yükseldikten sonra aşağı yönlü bir eğilim sergilemesini bekliyoruz. Ancak asıl düşüşü yılın son çeyreğinde göreceğimizi vurgulamak istiyorum'' dedi.
Erdem Başçı, son çeyrekte gerek yönetilen yönlendirilen ürünlerdeki vergi ayarlamalarından gerekse işlenmemiş gıda fiyatlarından kaynaklanan baz etkisinin ortadan kalkmasıyla beraber enflasyondaki düşüşün belirginleşeceğini tahmin etiklerini vurguladı. Başçı, çekirdek enflasyonun da aşağı yönlü eğilimini korumasını beklediklerini bildirdi.
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, önümüzdeki dönemde küresel büyüme görünümünün daha da zayıflaması ve bunu takiben gelişmiş ülke merkez bankalarının ek parasal genişlemeye gitme olasılığının bulunduğunu belirterek, ''Bu tür bir gelişmenin Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için makro finansal riskleri besleyebileceğini düşünüyoruz'' dedi.
Başçı, TCMB İdare Merkezi Konferans Salonu'nda düzenlediği basın toplantısında, yılın 3. Enflasyon Raporu'nu açıkladı.
Enflasyon görünümüne dair riskleri nasıl değerlendirdiklerini anlatan Başçı, küresel ekonomiye dair belirsizliklerin sürmesinin, para politikasında esnek yaklaşımın devamını gerektirdiğini söyledi.
Gelişmiş ülkelerde faiz oranlarının uzun bir müddet düşük seviyelerde kalacağı beklentisinin alternatif getiri arayışını canlı tuttuğunu vurgulayan Başçı, öte yandan Avro Bölgesi'ndeki sorunların çözümüne dair atılan adımlara rağmen finansal sistemde süregelen kırılganlıklar, yüksek seyreden borçlanma maliyetleri ve büyüme görünümündeki zayıflamanın, küresel risk iştahının yeni haberlere duyarlılığının yüksek kalmasına neden olduğunu ifade etti.
Dolayısıyla, önümüzdeki dönemde kısa vadeli sermaye hareketlerindeki oynaklığın sürmesini yüksek bir olasılık olarak gördüklerini aktaran Başçı, şunları kaydetti:
''Böyle bir konjonktürde para politikasının her iki yönde de esnekliğini korumasının önem taşıdığını tekrar vurgulamak istiyorum. Önümüzdeki dönemde küresel büyüme görünümünün daha da zayıflaması ve bunu takiben gelişmiş ülke merkez bankalarının ek parasal genişlemeye gitme olasılığı bulunuyor. Bu tür bir gelişmenin Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için makro finansal riskleri besleyebileceğini düşünüyoruz. Söz konusu durumda kısa vadeli sermaye akımlarında yaşanabilecek ivmelenme, hızlı kredi genişlemesi ve yerli para üzerinde oluşabilecek değerlenme baskısı, ekonomimizdeki dengelenme sürecini yavaşlatabilecektir. Böyle bir riskin gerçekleşmesi halinde, kısa vadeli faizleri düşük düzeylerde tutarken zorunlu karşılıklar aracılığı ile sıkılaştırmaya gidebileceğimizi ve zorunlu karşılıklara ilişkin oluşturduğumuz mekanizmayı aktif olarak kullanarak Türk Lirası zorunlu karşılıklar için döviz tutma imkanını daha yüksek katsayılarla uygulayabileceğimizi belirtmek isterim.''
-Sorunların beklenenden hızlı ve kararlı çözülmesi halinde...-
Avro Bölgesi'nde bankacılık, hane halkı ve kamu kesiminde aynı anda devam eden bilanço düzeltme süreci ve çözüme yönelik kurumsal mekanizmaların yeterince hızlı işlememe riskinin, bölgedeki sorunların daha da derinleşmesi olasılığını canlı tuttuğunu vurgulayan Başçı, bu riskin gerçekleşmesi ve küresel finans piyasalarında yeni bir çalkantının ortaya çıkması durumunda, ilk planda sermaye hareketlerini dengelemek amacıyla faiz koridoru aracılığıyla etkin bir likidite yönetimi uygulamalarının mümkün olabileceğini ifade etti.
Merkez Bankası Başkanı, izleyen aşamalarda ise zorunlu karşılıkları ve diğer likidite araçlarını kullanarak bankacılık sistemini rahatlatıcı tedbirler alabileceklerini belirterek, şöyle devam etti:
''Bu noktada, mevcut araç zenginliğimizin ve sahip olduğumuz esnekliğin, böyle dönemlerde finansal sistemi rahatlatmak için gereken tedbirleri süratle almamıza olanak tanıdığını vurgulamakta fayda görüyorum. Öte yandan, küresel ekonomiye dair sorunların beklenenden daha hızlı ve kararlı bir şekilde çözülmesi halinde, toplam talep ve emtia fiyatlarında öngörülenden daha hızlı bir artış ortaya çıkabilecektir. Böyle bir durumda orta vadeli enflasyon baskıları söz konusu olabileceğinden bütün politika araçlarımızı sıkılaştırıcı yönde kullanmamız gerekebilecektir. Bunu buraya yazdık ama nispeten daha düşük ihtimalli bir senaryo olarak düşünüyoruz.
Emtia fiyatlarına ilişkin belirsizlikleri, önümüzdeki döneme dair bir diğer risk unsuru olarak sıralayabiliriz. Her ne kadar küresel iktisadi faaliyetin zayıf seyri genel olarak emtia fiyatları üzerindeki yukarı yönlü baskıları sınırlasa da jeopolitik ve arz yönlü sorunların devam etmesi enerji fiyatlarının görünümüne ilişkin kısa vadede yukarı yönlü bir risk unsuru olmaya devam ediyor. Bunun yanı sıra son dönemde tarımsal emtia fiyatlarında gözlenen hızlı artışlar işlenmiş gıda fiyatlarına dair risk oluşturuyor. Emtia fiyatlarından kaynaklanan risklerin gerçekleşmesi halinde geçici fiyat hareketlerine tepki vermeyeceğimizi, ancak beklentilerin ve fiyatlama davranışlarının kalıcı olarak bozulmasına müsaade etmeyeceğimizi tekrar vurgulamak istiyorum.''
-''İşlenmemiş gıda fiyatları olumlu olursa enflasyon daha aşağı inebilir''-
Başçı, işlenmemiş gıda fiyatlarında varsayılandan daha olumlu bir gelişme gözlenmesi halinde, enflasyonun yıl sonunda baz senaryoda öngördüklerinden daha düşük seviyelere inebileceğini de kaydetti.
Enflasyonun bir süre daha hedefin üzerinde seyredecek olmasının, fiyatlama davranışlarına dair temkinli bir duruş gerektirdiğini dile getiren Başçı, ''Geçtiğimiz Ekim ayından itibaren gerçekleştirdiğimiz parasal sıkılaştırma ve toplam talepteki ılımlı görünüm, ikincil etkilerin ortaya çıkma olasılığını azaltmış olsa da önümüzdeki dönemde fiyatlama davranışlarını dikkatle izlemeye devam edeceğimizi tekrar vurgulamak istiyorum'' diye konuştu.
-''Yapısal düzenlemelerin hayata geçirilmesi büyük önem taşıyor''-
Erdem Başçı, para politikası stratejisini oluştururken maliye politikasına ilişkin gelişmeleri her zaman olduğu gibi yakından takip etmeye devam edeceklerini vurgulayarak, sözlerini şöyle tamamladı:
''Baz senaryoda oluşturduğumuz enflasyon tahminlerinin Orta Vadeli Program'da (OVP) belirlenen çerçeveyi esas aldığını biraz önce belirtmiştim. Dolayısıyla, raporda sunulan tahminler, bütçe dengesinde yılın ikinci yarısında ek bir bozulma olmayacağını ve yönetilen/yönlendirilen fiyatlarda öngörülmeyen bir artış gerçekleşmeyeceğini varsayıyor. Maliye politikasının söz konusu çerçeveden belirgin olarak sapması ve bu durumun orta vadeli enflasyon görünümünü olumsuz etkilemesi halinde para politikası duruşumuzu güncellememiz söz konusu olabilecektir.
Son yıllarda uygulanan ihtiyatlı maliye politikalarının önümüzdeki dönemde de devam etmesinin, küresel konjonktürdeki belirsizliklere karşı ekonomimizin dayanıklılığının korunması açısından kritik önem taşıdığını vurgulamak istiyorum. Orta vadede ise mali disiplini kalıcı hale getirecek ve tasarruf açığını azaltacak yapısal reformların güçlendirilmesi, ülkemizin kredi riskindeki göreli iyileşmeye katkıda bulunarak fiyat istikrarına ve finansal istikrara katkıda bulunacaktır. Bu yönde atılacak adımlar aynı zamanda para politikasının hareket alanını genişletecek ve uzun vadeli kamu borçlanma faizlerinin düşük düzeylerde kalıcı olmasını sağlayarak toplumsal refahı destekleyecektir. Bu çerçevede, OVP'nin gerektirdiği yapısal düzenlemelerin hayata geçirilmesi konusunda atılacak adımların büyük önem taşıdığını hatırlatmakta fayda görüyorum.''