KREDİ NOTU KAYGISI DOLARI SARSIYOR

Üzerinde güneş batmayacağı sanılırken perşembe günü IMF'nin uyarısı ve kredi derecelendirme kuruluşu S&P'nin kredi görünümünü negatife çevirmesi ile şok yaşayan İngiltere, gelişmiş ekonomiler arasında kredi notu tehlikeye giren tek ülke olmayabilir. Şimdi de dünyanın bir numaralı ekonomisi ABD'nin notunun düşürülmesi ihtimali piyasa kulislerinde konuşuluyor. Notu AAA+ olan ve tıpkı İngiltere gibi yüksek borç seviyelerine sahip olan gelişmiş piyasalar risk altında. Uzmanlara göre ABD önümüzdeki bir kaç yıl içinde kredi notunun düşürüldüğünü görebilir. Reuters haber ajansına konuşan Pasific Investment Management yatırım uzmanı Bill Gross, ABD'nin kredi notunun en az 3 ya da 4 yıl içinde düşürüleceğini, ancak piyasalar bunu önceden fiyatlamaya başlayacağı için bunun vurguna dönüşmeyeceğini belirtti. İngiltere'den önce İrlanda, Yunanistan, Portekiz ve İspanya'nın da kredi notları düşürülmüştü. Ancak kapitalizmin ve serbest piyasanın beşiği ve dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olan İngiltere'nin not indirimi piyasalar tarafından olabilecek en kötü sinyallerden biri olarak algılanabilir. Ocak ayında ABD Kongresi'nin Bütçe Ofisi bu yıl için bütçe açığının 1.2 trilyon dolar olacağını öngörmüştü. Ancak bu, teşvik paketi açıklanmadan önceki bir tahmindi. Üstelik bu açık, 2008'in toplamındaki bütçe açığının iki katı hatta ABD'nin 1982'deki ulusal borcundan bile yüksek. Yüzde 8,3 ile ulusal borç İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yanaki en yüksek seviyesinde. İyi tarafı ise toplam borç şu an GSYİH'nın yüzde 75'inin altında. Bu oran İkinci Dünya Savaşı sonrası yüzde 130'lara kadar çıkmıştı. İngiltere'nin görünümünün düşürülmesinin sebebi de borç oranını GSYİH'sının yüzde 100'üne kadar çıkabilme olasılığıydı. Borç zirve yapacak Neredeyse 30 yıl sonra ilk kez kredi görünümünün negatife çevrildiğine şahit olan İngiltere'ye ait devlet tahvillerinin faizleri cuma günü fırladı, ülkenin iflas riskine karşı sigorta niteliği taşıyan CDS tahvillerinin gösterge ABD Hazine tahvilleri ile arasındaki spread farkı açıldı. Yani İngiltere'ye yatırım yapanların ülkenin moratoryuma gitme durumu ile karşı karşıya kalmaları riski arttı. İngiltere krizin açtığı yaraları sarmak için harcamalara yüklenince bütçesi derin yara almış, kamu borç yükü fırlamıştı. Krizde dibin göründüğü rüyasının sarhoşluğu geçmeden not indirimi uyarısı alan İngiltere'de işler bundan sonra daha da zorlaşabilir. Uzmanlara göre devlet borcu 1970'lerin zirvesine çıkacak, cari açıkta G20'nin lideri olacak. Tahminlere göre İngiltere'de bütçe açığı 2010 yılında GSYİH'nın yüzde 11'ine ulaşacak. Çünkü hükümet ekonomiyi iyileştirmek için harcamalarda iyice gaza basacak. Bu açık oranı ile ülke G20 içindeki en yüksek cari açığa sahip ülke olacak. Uzmanlara göre ülkede kamu borçlanmaları da bütçe tahminlerinin üzerinde gerçekleşecek. 2010 yılında ise devlet borcu GSYİH'nın yüzde 60'ına fırlayacak. Bu 1970'lerden bu yanaki en yüksek borç seviyesi olacak. DOLARA SATIŞ GELDİ İngiltere'den sonra ABD'nin de kredi notunun tehlikeye girdiği endişeleri ile cuma günü küresel yatırımcı elindeki ABD varlıklarını satışa gitti, euro/dolar paritesi 1.40'ı gördü ve dolar 2009'un en kötü performansını sergiledi. Küresel yatırımcı İngiltere'nin görünümünün düşürülmesinin ardından ABD'ye de benzer bir uyarı geleceği endişesi ile elindeki devlet tahvillerini çıkarmaya başlayınca 10 yıllık gösterge ABD tahvillerinin faizleri bir gün içinde yüzde 3,15'ten yüzde 3,38'e kadar fırladı. Özellikle dünya çapında merkez bankaları ve hazineler ellerindeki doları satmaya başladı. Buna karşılık dolardaki kan kaybı güvenli yatırım aracı olarak görülen altına çıkış getirdi. Altının ons başına fiyatı yüzde 1,7 arttı.