Koca göl tehdit altında: Marmara'nın can damarı kuruyor

"Sapanca Gölü Alarm Veriyor" başlıklı haber dosyasının ilk bölümünde, göldeki su seviyesinin durumu ve düşüşü önlemek üzere Sakarya'da kararlaştırılan tedbirler ele alındı.

Marmara Bölgesi'nin en önemli su kaynaklarından olan ve adını Sakarya'nın Sapanca ilçesinden alan göl, Arifiye ilçesinde başlayarak Kocaeli'nin Kartepe ilçesine uzanıyor.

Yüzölçümü 47 kilometrekare, en derin yeri ise 61 metre olan göl, özellikle güneyinden inen Karaçay, Kuruçay, Kurtköy, Mahmudiye, İstanbuldere, Karadere ve Kaymakçı derelerinden besleniyor.

Sapanca Gölü, tam kapasiteye ulaştığında fazla suyunu, doğu ucundan Çark Deresi aracılığıyla Sakarya Nehri'ne boşaltıyor.

Su kotu tarihin en düşük seviyesinde

En son 2014 yılında kuraklığın etkisiyle 29,64 metreye kadar inen göldeki su seviyesi, yıllar içinde etkili olan yağışlarla eski düzeyine geldi.

Yağışların ardından toparlanan ve 2023 Aralık'ta maksimum seviye olan 32,20 metreye yaklaşan gölün su kotu, son zamanlarda kuraklık nedeniyle düşüş eğilimi gösterdi.

Mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklar nedeniyle azalan yağışlar, bilinçsiz sulama, kaçak kullanım ve diğer faktörlerden etkilenen birçok su kaynağı gibi Sapanca Gölü'nde de su seviyesi azaldı.

Geçen yılın başından beri su kaybeden Sapanca Gölü'nde seviye Aralık 2024'te 29,97 metre ölçüldü.

Bu yılın başındaki yağışlarla bir miktar artan su seviyesi nisanda 30,95 metreye yükseldi. Özellikle haziran, temmuz ve ağustosta "sıfır" yağış alan kentte gölün kotu, mayısta 30,86, haziranda 30,57, temmuzda 30,12, ağustosta 29,66, eylülde 29,30, ekimde 29,04 ve kasımda 28,56 metreye geriledi.

Gölün su kotu 15 Aralık itibarıyla 28,54 metre olarak kayıtlara geçti.

Sapanca Gölü'nün su kotunun tarihinin en düşük seviyesine gerilemesi ve kıyı kesimlerinden yaklaşık 50 metreye kadar çekilmelerin yaşanması sonucu kayıklar karaya oturdu, iskele bulunan alanlar susuz kaldı.

Sapanca Gölü'nün aynı açıdan çekilen eski ve yeni fotoğrafları, su kaybının boyutunu gözler önüne serdi.

Son 11 yılın en az yağışlı dönemi

Kente düşen yağış miktarının en önemli kaynaklar olan dereleri de etkilemesiyle Sapanca Gölü yeteri kadar beslenemedi.

Şehre 2014'te 948,8, 2015'te 1081,5, 2016'da 1027,3, 2017'de 790,6, 2018'de 909,8, 2019'da 798,2, 2020'de 659,2, 2021'de 894,5, 2022'de 630,6, 2023'te 990,5, 2024'te 585,1 ve bu yıl 474,7 kilogram/metrekare yağış düştü.

Bu yıl ise kent, ocakta 67,3, şubatta 83,1, martta 21,2, nisanda 29,4, mayısta 26,4, haziranda 3,4, temmuzda 0, ağustosta 13,2, eylülde 58,5, ekimde 130,2 ve kasımda 58,5 kilogram/metrekare yağış aldı.

Tasarruf tedbirleri alındı

Sakarya Valiliği İl Kuraklık Merkezince 17 Mart'ta içme suyunda sorun yaşanmaması için bazı kararlar alındı.

Bu kapsamda Sakarya Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresinin (SASKİ) tasarruflu su kullanımını teşvik etmek amacıyla halkı bilgilendirme faaliyetleri yapması kararlaştırıldı.

İçme suyu isale hatlarında kayıp kaçak denetiminin artırılması, bahçe sulaması kapsamında talep edilen aboneliklerin verilmemesi, TÜPRAŞ'ın alternatif kaynaklardan su temin etmesi, gölden içme suyunun kontrollü gerçekleştirilmesi ve alternatif içme suyu kaynağı olarak düşünülen depolama tesislerinin ivedilikle yapılması gibi kararlar alındı.

Sapanca Gölü havzasından su tahsisi olan şişeleme su fabrikalarının kaynak noktalarında yüzde 30 can suyu bırakması için SASKİ ve Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığınca takip edilmesine karar verildi.

Ayrıca gölü besleyen kaynaklar ve derelerden şişeleme maksatlı mineralli sular ve doğal kaynak sularından SASKİ ve Devlet Su İşlerinin (DSİ) görüşü bulunmayan su kullanımlarının tespit edilmesi durumunda cezai yaptırımların ilgili kurumlarca uygulanması kararı alındı.

SASKİ tarafından 2023'ten bu yana yaşanan ve kentin yaklaşık 1 yıllık su tüketimine eş değer kayıp için su tasarrufu ve bilinçli tüketim seferberliği başlatıldı.

Şehrin geleceğini korumak için endüstri alanında kesintiler, park ve bahçe sulamalarının durdurulması, tarımsal faaliyetlerde içme suyu kullanımını önlemek için denetimlerin artırılması, turistik tesislerde bulunan veya süs niteliğinde olan havuzlara su verilmemesi, konut ve ticari aboneliklerde su tüketimi yüksek olanların takip edilmesi gibi tedbirlerin alınması kararlaştırıldı.

Sapanca Gölü ölüyor, kurtaran yok mu

Sapanca Gölü'nden sevindirici haber! 4 santim yükseldi

Sapanca Gölü'nde tehlike çanları