Kar satışı sonrası hisse stratejisi
2009 mart ayından itibaren 22.500'den,51.000 endeksi görüp iç ve dış veri akışı ile kar realizasyonları başlayan imkb'de geleceği görebilmek ve doğru zamanda ,doğru hisse senetlerine yatırım yaparak acaba kar realizasyonların bitme aşamasından sonra (süreç tam olarak bilinemese de) alınacak hisse...
Öncelikle bu yazımın ana teması portföy yönetiminde faiz,döviz veya sabit getirili diğer araçlar olmayıp sadece hisse senedi bazlıdır.Günümüzde portföy yöneticileri veya bireysel yatırımcılar risk ve vade tercihleri yönünde temel ve teknik analizler yaparak hisse senedi ağırlıklı portföy uygulaması yaparken şu noktalara dikkat etmelidir bence.Her bir yatırımcının gelir ve risk tercihleri farklıdır.Portföy yönetiminde çeşitli uygulama ilkeleri olmalıdır.1)al-sat şeklinde verim sağlamak isteyenler için ise,hergün borsada oynamak değil,ancak teknik analizin sayıda değişik hisse senedine yatırım yapmaktansa,borsanın en büyük işlem hacmine sahip(blue-chip)2-3 hissesine yatırım yapmak(ancak bunlar düzenli kar eden ,temettü verenler olmalıdır .AYRICA BİR KERELİK KOŞULLAR GEREĞİ KAR EDEN,SONRAKİ DÖNEMLERDE KARLILIĞI DÜŞEBİLECEK OLANLAR DAHA AZ TERCİH EDİLMELİDİR)).2)Kısa vadede(3-6 ay gibi)herhangi bir şirketin satış ve karlılığının artacağının önceden saptanabilmesi durumunda o hisse senedine yatırım yapmak.Ancak buna göre bir yıldan ilerisi görülemediğinden o hissenin fiyatının şişmemiş olması gerekli olup bunun için de hisse değerleme yöntemleri kullanılarak (F/K,PD/DD v.b.)yatırım kararı alınmalıdır.3)Uygulamada genel hisse senetleri piyasaları düşükken yani herkes satarken(tıpkı 2009 martında olduğu gibi)geleceğe dönük büyüme kaydedecek hisseleri tespit edip fiyatlar düşerken kademeli alım yapabilmek önemlidir.Yani bir kerede o hisse alınmamalıdır.4)Orta ve uzun vadeli düşünenlerin nakit ve vade sorunu olmaması kaydıyla,spekülasyonu az,mali yapısı güçlü,sürekli kar eden(global kriz döneminde dahi),düzenli temettü veren hisselerin tercihi uygun olabilir.5)Fiyatların düştüğü,herkesin sattığı,borsaya ilginin zayıfladığı dönemler kademe alımı için doğru zamanlardır.6)Her gün borsada al-sat şeklinde oynayanlar genelde para kazanamazlar.Ancak teknik analizin,aşırı alım veya satımı gösteren verilerine bakarak al-sat yapılırsa(ki bu da %,100 garanti değildir)bir ölçüde mevcut taşınan hissenin elden kaçırılmaması veya karları cebe koyup alt fiyatlardan tekrar adetleri arttırarak hisseyi daha düşük maliyetten taşımak imkanlı olabilir belki de.7)Konjonktürel olarak büyük düşüşler ve zararlar da yaşanabilir bu durumda STOP LOSS yaparak zararına satmayı bilmek ve çok düşünce de tekrar almayı da bilmek önemlidir.8)Borsa yatırımında her zaman ,yıllar itibarıyla ciro,kar,kapasite artışı gerçekleştirebilen,düşük borçlanma oranıyla çalışıp,nakit varlığı fazla olan şirket hisseleri tercih edilmeli ve portföy yönetim ilkelerine uygun olarak zaman zaman kar varsa(hisse aşırı değerlenmişse) realize edilip alt fiyatlardan da adetler arttırılarak portföy tutma karlılığı arttırılmalıdır.(daha geniş analiz teknikleri için" BİLANÇO ANALİZİ VE BORSA YATIRIM REHBERİ"NEHİR ER adlı kitabımdan yararlanabilirsiniz.)9)Sektör riskine dikkat edilmelidir.Çeşitli sektörlerde taleplerde veya iç ve dış pazarlardaki dalgalanmalardan şirketlerde sektör riski oluşabilir örneğin henüz sürmekte olan global krizde tekstil,demir-çelik, v.b.sektörlerde önemli ciro ve kar kayıpları oluşmuş ve uzun vadeli projeksiyonel değerlendirmelerde zorluklar olabilmektedir.Oysa bu durum global kriz başlarında yani 2007 sonlarında tespit edilebilmeli idi.Başka bir konu da düşen faiz ortamında finans sektöründe (özellikle bankalarda)yüksek tahvil portföyleri nedeniyle beklenmeyen yüksek (bir kerelik)kar oluşumunun önceden tespit edilmesi idi.Global krizin azaldığı ve faizlerin artmaya başlayacağı ortama girilirken bu yüksek karlılığın(bir kerelik)bir daha olmayacağı bilindiğinden bu tür hisselerin aşırı primlerinin gelecekte olmayacağı varsayımıyla ,gelecek yatırım projeksiyonunda bu tür hisseler yerine ,yükselen faiz ve normale dönen reel piyasalarda tüketimin ( özellikle inşaat,kimya,enerji,ilaç,gıda ve benzeri)artacağı bazı sektörlerde ve bundan etkilenecek holding ve benzeri şirket hisselerinde kademeli düşüşlerde portföy yapmak da düşünülebilir(borcu az,karları iyi,nakdi bol,pd/dd düşük,iyi yönetilen büyük gruplara dahil olunmak şartıyla).
Özetle,yapılan tüm analizler ve çalışmaların amacı ÖNCEDEN DEĞERLENMEMİŞ karlılığı global krizde dahi süren,nakdi bol,borcu az olan hisselerin tespiti amacına yönelik olmalıdır.Aksi durumlarda mali analizlerin,fiyat analizlerinin(ucuzluk -pahalılk gibi)bir amacı yok ise,günlük manüplatif veya spekülatif TİYÖ'lerle değerli tasarrufların her zaman kaybedilmesi olasıdır ve de örnekleri çoktur.(unutmamalı ki 2000 başlarındaki borsa yatırımcı sayısı bugünlerde hala hemen hemen aynı sayıda kalmıştır.)Bu nedenle de İMKB,SPK ve aracı kurumların açıklamaları ve günlük raporları incelenerek,her yatırımcının subjektif kararları doğrultusunda yatırım kararı alması bence uygun olabilir.Ünlü yatırımcı Templeton fonu'nun yöneticisi M.Mobius'un "hiç bir zaman dip noktayı bulamazsınız,dibe vurunca hisse senedi alabilmek hayaldir"sözü de çok anlamlıdır.Mobius'un hocası olan Walt Rostow'un TAKE OFF teorisi ise aslında borsada yatırım için en önemli unsuru özetler.Bu da"gelişmekte olan piyasalardaki üretim artışı,borsaların da artışını getirecektir"şeklinde açıklandığından,daha krizden çıkılmadan ve ikinci bir dip dalga beklentisi dillendirilirken(soros )tüm dünya borsalarında her türlü beklentinin üzerinde fazlaca satın alınmış beklentilerle marttan bu yana şişen hisse senetleri fiyatlarının belli duraklarda beklemelerle inmesi sonrasında, gelecek durum ve fiyat analizleri ile hisse senedi yatırımları için en uygun ortam oluşabilir bence.
NEHİR ER
MALİ ANALİST,BROKER