İspanya Kralı, İsrail'e Sefaradları hatırlattı

İspanya Kralı VI. Felipe 80. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda konuştu. İsrail'in Gazze'de yaptığı insanlık dışı katliama değinen Kral, "İsrail hükümetinin Gazze'deki eylemlerini anlamakta zorlanıyoruz ve bundan derin acı duyuyoruz. Bu yüzden haykırıyoruz ve talep ediyoruz: Bu katliamı derhal durdurun" dedi.

Konuşmasında uluslararası kurallara dayalı düzeni savunan Felipe "Kuralsız bir dünya keşfedilmemiş topraklar demektir. Orta Çağ'a dönmekten farkı yoktur" uyarısında bulundu.

Konuşmasının başlarında, "çok taraflılığın sonunu, Birleşmiş Milletler’in işlevsiz ve etkisiz olduğunu söyleyenler"e seslenen Felipe, dolaylı olarak ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü konuşmasına da yanıt verdi.

Tarihi bağları hatırlattı

İspanya’nın Sefarad Yahudileri ile tarihi bağlarını hatırlatan Felipe, "Bu nedenle İsrail hükümetinin Gazze’deki eylemlerini anlamakta güçlük çekiyoruz ve büyük acı duyuyoruz. Bu katliamı hemen durdurun. Tarih boyunca çok acı çekmiş, bilge ve kadim bir halk olarak artık daha fazla ölüme izin vermeyin" dedi.

1492'de İspanya'dan kovulan Yahudiler, İspanya kökenli oldukları için kendilerine "Sefarad" adını koymuşlardır. Genişletilmiş anlamda ise bugün, Sefarad, Aşkenaz olmayan tüm Yahudilere verilen addır.

Hıristiyan hükümdarlar tarafından İspanya'dan kovulunca başka ülkelere sığınmak zorunda kalmıştı.

Osmanlı döneminde Sefarad Yahudileri

II. Bayezid döneminde, 1492'de İspanyadan (Sephardims) ve 1497'de Portekiz'den kaçan yüzbinlerce Yahudi Osmanlı topraklarına kabul edilerek yerleştirildi. Payitahttan yerel yöneticilere onların giriş ve yerleşmelerine karışılmaması, iyi karşılanmaları, tersine davrananların ölümle cezalandırılacakları bildirildi. Gelen Yahudiler İstanbul, Selanik, Edirne gibi şehirlere yerleştirildiler.

Birbirlerinden farklı kültürlere sahip çeşitli Yahudi guruplar yüzyıllarca Osmanlı hoşgörüsü ve koruması altında her türlü dinsel baskıdan uzak olarak yaşadılar.

Yahudiler, Osmanlı Devleti'ndeki diğer Hıristiyan guruplarla hak ve mükellefiyetler bakımından eşit tutulmuşlar, onlar için daha farklı bir uygulama geliştirilmemiştir. Bu nedenle, Tanzimat'a kadar olan dönemde Osmanlı Devletinde yaşayan gayrimüslimler için getirilen hukuki ve sosyal düzenlemeler Yahudiler için de geçerlidir ve onlara tanınan ayncalık ve getirilen sınırlamalann temelinde İslam Hukukunun zimmet kurumuna uygunluk yatmakta.

Tanzimat sonrası

1839 Tanzimat Fermanı'nın kapsadığı ilkeleri gerçekleştirmek için hukuk alanında yapılan çalışmalarla zimmet kurumu yerini yeni kıstas ve kavramlara bıraktı.

Tanzimat sonrası dönem için diğer gayrimüslim gruplarla Yahudileri ayıran en önemli fark, diğer gurupların milliyetçilik bilinciyle devletten ayrılma mücadelesine girmelerine karşın, Yahudilerin devlete bağlı kalmaları, yüzyılın sonlarında ortaya çıkan Siyonizmi de desteklememeleri.

İspanya'dan Eurovision için İsrail resti

İspanya, İsrailli şirketlerle yapılan kritik 2 sözleşmeyi iptal etti

İspanya, İsrailli iki bakanın ülkeye girişini yasakladı