İran 1.3 milyar dolarlık altın aldı

Motorlu kara taşıtları ihracatında mart ayından beri düşüş gerçekleşirken, kıymetli maden ve metaller ihracatı ocakta 9. sıradayken, şubat ve martta 5. sıraya, nisan ve mayısta ise geçen yılın aynı aylarına göre ortalama yüzde 434 artış göstererek 1. sıraya yükseldi.
Mayısta en fazla ihracat yapılan ülke İran oldu. Bu ülkeye yapılan ihracat 2011 Mayıs ayına göre yüzde 513.2 artarak 1.66 milyar dolar olurken bu rakamın 1.39 milyar doları altın ihracatından kaynaklandı. Türkiye’nin ilk 5 ayda gerçekleştirdiği 4.02 milyar dolarlık altın ihracatının 3.08 milyar doları İran’a yapıldı. TÜİK verilerine göre Türkiye’nin geçen yılın mayıs ayında İran’a altın ihracatı yoktu.
Geçen ay da aynısı oldu
Nisan ayında da İran’a yapılan 1.47 milyar dolarlık ihracatın 1.2 milyar doları altın satışıydı. Nisan ve mayısta en fazla ihracatın İran’a yapılıyor olması ve ülkeye altın satışının iki aydır artış göstermesi dikkat çekti. İran’ın altın almasını İntegral Menkul Değerler Analisti Yeliz Karabulut şöyle yanıtladı:
“İran’ın uranyum zenginleştirmesi ABD ve İsrail tarafından takip edilmekte, İran’la aralarında sık sık krizler olmakta. İran bu altın stoğunu artırarak ABD ve İsrail ile bir kriz olması halinde (suni ya da gerçek), risk enstrümanı olan altındaki fiyat artışından ciddi kâr sağlayacak. Ya da Suriye’ye olası bir müdahalenin olması halinde yine altın stoğu ile kâr elde edecek. Kısacası bu durum akıllara “İran bölgedeki olası bir krize mi yatırım yapıyor” sorusunu getiriyor.”
Cari denge düzeliyor
Altın ihracatı, azalan emtia fiyatları ve alınan önlemlerin desteğiyle ilk 5 ayda bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19 azalan dış ticaret açığı, cari dengede gerçekleşen kademeli toparlanmanın devam edeceğini gösterdi.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, dış ticaret açığı mayısta yüzde 15.5 azalarak 8.58 milyar dolar, ocak-mayıs döneminde yüzde 18.9 azalarak 35.58 milyar dolar oldu. Ekonomistler, mayıs ayında dış ticaret açığının beklentinin hafif üzerinde gelmesine karşın İran’a altın ihracatının ve ülke çeşitliliğinin devam ettiğini belirtirken, AB’ye yapılan ihracatta yaşanan sert düşüşe, Ortadoğu’ya yapılan ihracattaki belirgin artışa dikkat çekti.
TÜİK verilerine göre ihracat mayısta yüzde 20.3 artarak 13.17 milyar dolar, ocak-mayısta yüzde 12.7 artarak 61.15 milyar dolar oldu. İthalat ise mayısta yüzde 3.1 artarak 21.75 milyar dolar, ocak-mayısta yüzde 1.4 azalarak 96.72 milyar dolar oldu.
‘İhracat kesintisiz yükseliyor’
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, dış ticaret açığındaki olumlu seyrin, sağlık turizmi, eğitim, bilişim ve film alanlarındaki hizmet sektörüne yönelik getirilen yeni desteklerle cari açığa daha güçlü yansıyacağını belirterek, dış ticarette yaşanan olumlu gelişmelerin Avrupa’da yaşanan ekonomik daralmaya rağmen devam ettiğini belirtti. Pazar çeşitlendirmesine gidilmesinin önemini vurgulayan Çağlayan, ihracatın AB ekonomik krizine rağmen 27 aydır kesintisiz yükseldiğini söyledi.