'İlk hedef yatırımcıları korumak'

Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Vedat Akgiray, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda sunuş konuşması yaptı.
Akgiray, sunumunda şunları söyledi:
"Son 10 yılda ülkemizde oluşan istikrar ve güven ortamı sermaye piyasalarımızın gelişmesi açısından elverişli bir ortam sunmuştur. Bu durum, sermaye piyasalarımızın dünya ile rekabet edebilecek niteliğe kavuşması için hukuki altyapının değiştirilmesi ve geliştirilmesini zorunlu kılmıştır.
Bu çerçevede, gerek 1981 tarihli Sermaye Piyasası Kanunundaki 1992 ve 2000 yıllarında yapılan değişiklikler üzerinden oldukça uzun bir zaman geçmiş olması ve kapsamlı değişiklik ihtiyaçlarının baş göstermesi gerekse 2008 yılından bu yana yaşanmakta olan finansal krizin, bizim gibi ciddi gelişme potansiyeli bulunan ülkeler açısından sunduğu tarihi fırsatların kullanılabilmesi ve tamamen yeni hukuki ve teknik alt yapının kurulması amacıyla Yeni Sermaye Piyasası Kanunu Taslağı hazırlanmış ve Tasarı Ekim ayının sonunda Plan ve Bütçe Komisyonunun siz değerli üyeleri tarafından kabul edilerek TBMM Genel Kurulu’na sunulmuştur. Bu Tasarının gerek Alt Komisyon’da gerekse bu Komisyon’da görüşmeleri sırasında çok kıymetli katkılarınız ve özverili çalışmanız nedeniyle Komisyonun Değerli Başkanı ve üyeleri olarak size olan minnettarlığımızı bu vesile ile bir kez daha dile getirmek isterim. Katkılarınız ile ilk halinden daha gelişmiş bir Sermaye Piyasası Kanunu Tasarısı ortaya çıkarılmıştır.
Tasarıdan kısaca bahsetmek gerekirse, Tasarı genelinde muhafaza edilmek istenen iki ana husus bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, Tasarının, bir çerçeve kanun olarak kalması ve piyasalara gerekli olan esnekliğin sağlanmasını teminen ikincil düzenleme yapma yetkisinin düzenleyici otoriteye verilmesidir. İkincisi ise piyasa düzenleyici bir metin olarak piyasanın ihtiyaç ve gerçeklerini daimi surette göz önünde bulundurulması, diğer bir ifade ile piyasa odaklı bir yaklaşımdır. Bu iki unsurun bileşimi ile uygun bir regülasyon içeriğine kavuşacağımızı düşünüyoruz.
Sermaye Piyasası Kanunu tasarısı ile getirilen yeniliklere ve yapılan değişiklikler konusunda biraz detaya girmek istersek:
Tasarının öncelikli hedeflerinden birisi yatırımcıların korunmasıdır. Bu çerçevede, Tasarıyla, yatırımcıların korunması konusunda mevcut Kanunda da yer alan hassasiyet geliştirilmiş piyasanın işleyişi ve gereklilikleri ile yatırımcıların korunması arasındaki denge gözetilerek bazı yeni düzenlemelere yer verilmiştir.
Yine, Tasarı ile sermaye piyasalarının temel aktörlerinden olan ihraççılar ile ihraç edilen araçlar hususunda köklü değişiklikler
gerçekleştirilmektedir. Sermaye piyasası alanında meydana gelen ciddi gelişmeler ile sermaye piyasası araçlarında yaşanan çeşitlilik tasarının yaklaşımına da yansımıştır.
Örneğin, sermaye piyasası araçlarının ihraç veya halka arzı için öngörülen Kurul kaydına alınma sistemi kaldırılmaktadır. Bunun yerine ise izahnamenin Kurulca onaylanması sistemine geçilmektedir.
Tüm bunlar yapılırken yatırımcı güveninin oluşturulması ile bilgiden doğan sorumlulukların belirlenmesi açısından dengeli bir yaklaşım benimsenmiştir.
Finansal raporlama ve bağımsız denetime ilişkin mevcut Kanun’daki hükümler, yeni mevzuat ve kurumlar ile uyum ve koordinasyon ön planda tutularak muhafaza edilmiş ve daha etkin ve öngörülebilir bir sistem oluşturulmuştur.
Tasarıda sermaye piyasası kurumları açısından da kurum bazlı düzenleme yerine faaliyet bazlı düzenleme esas alınmıştır. Bu yaklaşım, uluslararası düzenlemeler ile finansal kriz sonrasında dünya genelinde görülen düzenleme yaklaşımındaki yeni eğilimler ile paraleldir.
Dünya genelinde finansal kriz sonrasında benimsenen kriterler dikkate alınarak, birçok kurum Tasarı ile yasal altyapıya kavuşturulmuştur. Bu kapsamda, merkezi takas kurumları ile merkezi karşı taraf hizmeti sunacak kuruluşların faaliyet esasları ve tabi olacakları kurallar düzenleme, gözetim ve denetim altına alınmıştır.
Tasarı ile ilk kez borsaların anonim şirket olarak kurulmalarına ilişkin yasal altyapı oluşturulmuştur. Bu düzenleme, ülkemiz borsalarının bu rekabet ortamında daha etkin şekilde çalışmalarına imkân sağlayacaktır.
Yine Tasarı ile kurumsal yatırımcılar sektörünün daha rekabetçi bir yapıya kavuşması ve ilişkili finansal kuruluşlardan bağımsız hareket etmesine yönelik düzenlemeler getirilmektedir. Yatırım ortaklıklarına ve yatırım fonlarına ilişkin olarak getirilen yeni yapı kurumsal yatırımcılar sektörüne yeni bir nitelik kazandıracaktır.
Tasarıda piyasa denetimine ilişkin olarak da kapsamlı düzenlemeler yapılmıştır. Tasarıyla, Sermaye Piyasası Kurulu’nun denetim faaliyetlerinin, özünde risk değerlendirmeleri kapsamında yürütülmesi hedeflenmiş ve denetimin kapsamı genişletilerek, Kurulun denetim yetkisini daha etkin olarak kullanması amaçlanmıştır.
Düzenlemelerin etkinliğinin, etkili ve caydırıcı yaptırım düzeninin sağlanması ile mümkün olabileceğinden hareketle, bu yöndeki eksikliklerin giderilmesi de Tasarıda özellikle gözetilmiş ve sermaye piyasası suçlarına ilişkin bölümde önemli bir reform yapılmıştır.
Sayın Başkan, Plan ve Bütçe Komisyonunun değerli üyeleri, konuşmamın son bölümünde kurulumuzun gelir ve gider yapısı ile ilgili olarak kısaca bilgi vermek istiyorum.
Kurulumuzun 2012 yılı bütçe ödeneği 82 milyon 782 bin TL’dir. Ekim ayı sonu gerçekleşmelerine göre yapılan yılsonu gerçekleşme tahminlerine göre ise gelirlerin 82 milyon 243 bin TL civarında gerçekleşmesi beklenmektedir. Yılsonu itibariyle kayda alma ücretlerinden elde edilecek gelirin 78 milyon 757 bin TL’ye, diğer gelirlerin ise 3 milyon 486 bin TL’ye ulaşacağı tahmin edilmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu’nun 2013 yılı faaliyetleri için 2012 yılı ödeneğine göre yaklaşık % 15’lik bir artışla 95 milyon 510 bin TL ödenek teklifinde bulunulmuştur."