Herkes parasını kurtarmanın peşinde

Tasarruf sahipleri ve para fonlarının Euro Bölgesi'ndeki borç krizinin etkisiyle sığınılacak liman arayışına girmesi, Avrupalı bankaların mevduatlarını azaltıyor. Bu trend, bölgedeki ekonomik ve finansal şartları daha da kötüleştirebilir.
2010 yılının başından bu yana Yunanistan bankacılık sistemindeki toplam mevdulatlar yüzde 30'a yakın gerilerken, bu oran İrlanda için son 18 ayda yüzde 40 olarak gerçekleşti. Avrupa Birliği'ndeki finansal kuruluşlar birbirlerine artık daha az borç verirken, ABD'deki para piyasası fonları da Alman, Fransız ve İspanyol bankalarındaki yatırımlarını azalttı.
Almanya bankacılık sektörünün toplam mevduatı 2010'un başından bu yana yüzde 12 azaldı. Lehman Brothers'ın iflasından bu yana bakıldığında ise bu oran yüzde 24'e yükseliyor.
Avrupa Merkez Bankası verilerine göre Haziran 2010'dan bu yana Fransız bankalarının mevduatı yüzde 6 düştü. İspanyol bankalarının mevduatındaki azalma ise yüzde 14'e ulaştı.
İlk bakışta İtalyan bankacılık sisteminde durumun daha iyi olduğu görülüyor. İtalyan bankacılık sisteminde mevduat küçülmesi yalnızca yüzde 1 olarak görülüyor; ancak toplam finans sektörü dikkate alınırsa durumun daha ciddi olduğu anlaşılıyor. Yine Avrupa Merkez Bankası verilerine göre İtalyan finans sektöründen son bir yılda yüzde 13’lük düşüşle 100 milyar dolar. Portekiz'de yerleşik olmayanlar mevduatlarını yüzde 19 oranında azalttı.
Bir yandan Avrupa Merkez Bankası bu kayıpları telafi etmeye çalışarak bankalara 500 milyar euro değerinde geçici finansman sağlarken, diğer yandan bankaların da borç verme konusundaki isteksizliği ön plana çıkıyor. Bölgedeki bankaların borç vermelerindeki düşüş, ülkelerin büyümesini de tehdit ediyor.
Mevduatlarını ellerinde tutmaya ve yeni mevduat çekmeye çalışan bankalar daha fazla ödemeye yapıyor. İtalya ise bireysel müşterilere sattığı tahvillerin getirisini, tasarruf hesaplarındaki faizlerin 5 katı üzerinden hesaplıyor. Bu durum aynı zamanda bankaların kârlılığını da aşağı çekiyor.
Birbiri ardına izlenen bu olayların Avrupa'daki finansal sektördeki korkuları yansıttığına dikkat çeken Experis Finance'in kıdemli ekonomistlerinden Kash Mansori, Avrupalı bankaların artık birbirine güvenmediğini, bu sebeple AB sisteminden borçlandıklarını söyleyerek, bu durumun 2008'de dünya genelinde yaşanmış olduğunu hatırlattı.