GYOların borsadaki nüfusu artışa geçti
Halka arzlarının önündeki bütün engellerin kaldırıldığı GYO'lar borsaya hücum ediyor
İMKBdeki GYO şirketleri toplam piyasa değeriyle, net aktif değeri toplamı olan 4 milyar 731 milyon TLye göre yüzde 31 iskonto ile işlem görüyor. 2010 yılının geri kalanında sektöre olan ilginin yeniden artabileceği düşünülüyor. Çünkü birçok GYO halka arz hazırlığında. Bu yıl içinde yapılan TSKB GYO, İdealist GYO, Reysaş GYO halka arzlarının dışında dokuz GYOnun daha halka arzı bekleniyor.
Son dönemde artan halka arzların içinde en fazla dikkat çeken sektör, hiç kuşkusuz GYO oldu. Bunun nedenlerinden biri, 31 Aralık'ta SPK'nın yayınladığı bir tebliğ ile GYO'ların halka arzları önündeki bütün engellerin kaldırılmış olması.
Bu tebliğe göre GYO'lar için halka arz limiti yüzde 49'dan yüzde 25'e çekilirken, halk arz sürelerini daha fazla ertelemelerinin önüne geçildi. Daha önce GYO'ların kendi hisselerini alabilmesine olanak sağlanmıştı.
Böylelikle 2010 yılı içerinde önemli miktarda GYOnun halka açılması bekleniyordu. Neticesinde, TSKB GYO, İdealist GYO, Reysaş GYO ve son olarak Martı GYO halka açılırken, Torunlar GYO ve Emlak GYOnun da yakın bir zamanda halk açılması bekleniyor. Bunların yanı sıra Kiler GYO, Akfen GYO, Albayrak GYO, Mesa GYO, Büyükhanlı GYO, Servet ve Özak GYO'nun da halka arz planları bulunuyor.
En son Martı GYO geldi
Son olarak geçen hafta Martı GYO halka arz için talep toplandı. Turizm alanında 43 yıldır faaliyet gösteren Martı Otel İşletmeleri, yüzde 94üne sahip olduğu Martı GYOnun yüzde 49unu halka açtı. Martı GYOda, tamamı bakiye yüklenim metoduyla gerçekleşecek halka arz için 16 -17 Eylül 2010 tarihlerinde 1.42 TL -1.60 TL fiyat aralığında talep toplandı. Borsanın ilk turizm odaklı GYOsu olan Martının net aktif değeri 156 milyon TL, ödenmiş sermayesi 56 milyon TL olarak açıklandı.
GYOların toplam piyasa değeri, net aktif değeri toplamı olan 4 milyar 731 milyon TLye göre yüzde 31lik bir iskonto ile işlem görüyor. Genel olarak değerlendirildiğinde, 2010 yılının geri kalanında sektöre olan ilgilinin yeniden artabileceği düşünülüyor.
2009 yılında düşük faiz ortamından en fazla olumlu etkilenecek sektörün gayrimenkul olacağı beklentileri doğrultusunda, İMKB GYO Endeksi, 2009 yılında yüzde 138 getiri elde ederken, İMKB 2009 yılında yüzde 117lik bir getiri elde etti. Dolayısıyla, 2009 yılında GMYO endeksi, İMKB-100 endeksinin yüzde 21 üzerinde getiri elde etti.
2010 yılına bakıldığında ise İMKB-100 Endeksi yüzde 20 getiri elde ederken, GYO Endeksinin yılbaşından bu yana yüzde 9luk bir getiri elde ettiği görülüyor. Dolayısıyla göreceli olarak İMKB-100 Endeksinin yüzde 11 altında performans gösterdi.
Hareket bekleniyor
GYO sektörünün yılbaşından bugüne kadar İMKBye göre geride kaldığına dikkat çeken Ak Yatırım sektör analisti Bertuğ Tüzün, bundaki ana sebebi planlanan ve yapılan çok sayıda halka arz olmasına dayandırıyor.
Temel analizlere bakıldığında GYO sektörünün çekici göründüğünü ifade eden Bertuğ Tüzün, ayrıca gelecek halka arzlarda yüksek değerlemeler çıkarsa, bu listenin GYO'ları olumlu etkileyeceğini söylüyor.
Şeker Yatırım sektör analisti Halil Kahve ise yeni GYOların halka açılacağı beklentisinin sektöre hareket getireceğini düşünüyor. Özellikle Torunlar GYO ve Emlak GYO gibi portföy değerleri büyük şirketlerin halka açılacak olmasının etkili olacağını ifade eden Halil Kahve, Ayrıca son çeyrekte konut satış rakamlarında da artış olabileceğini düşünüyoruz. Son olarak yatırımcıların ilgilerinin finans sektöründen, reel sektör tarafına yönelmeye başlamasının GYO sektörüne de bir hareket getirebileceği kanaatindeyiz diyor.
Etkisi olacak GYOlar
Halka arzlardan en büyük beklenti ise Emlak GYOda. Emlak Konut GYOnun halka arz boyutu olarak toplam NAV (net aktif varlık) büyüklüğü 4.5 milyar TL ve halka arz boyutu 2 milyar TL olması bekleniyor ayrıca bu halka arzın Kasım ortası gibi piyasalara gelmesi bekleniyor. Bu boyutta bir halka arz piyasalardan para çekeceğinden İMKB üzerinde de etkisi olabileceği ancak yeni piyasaya gelecek olan arzlarda değerlemeler yüksek olursa, bunun da şu anda yaklaşık ortalama yüzde 32 ıskontolu işlem gören GYO sektörünü olumlu etkileyebileceği ifade ediliyor.
Önümüzdeki dönemde planlanan halka arzların tamamlanmasıyla, hem sektördeki likidite, güvenlik, şeffaflık ve performansın artacağını hem de finansman problemi yaşayan gayrimenkul sektörüne kaynak yaratılacağını söyleyen Turkish Yatırım Araştırma Uzmanı Filiz Sarı şunlara dikkat çekiyor:
Sektöre yönelik gerçekleştirilen başarılı halka arzlar, sektör hisseleri üzerinde ilk etapta olumlu katkıda bulunuyor. Ancak şirketler açısından risk unsuru olarak değerlendirebileceğimiz bir konu da sayısı artan yeni GYOların halka arzıyla sektördeki konut projelerinin artması sonucunda fiyatlarda yaşanabilecek düşüşlerin net aktif değerinde düşüşlere neden olabileceğidir.
GYO şirketlerinde en önemli konunun yeni projelerin olması ya da yeni projelere başlanması olarak tanımlayan Filiz Sarı, Mevcut projelerin devam etmesi ya da portföye yeni eklemeler yapılmaması, yatırımcıların GYO hisselerine olan ilgisini azaltıyor ve mevcut iskonto oranının artmasıyla birlikte İMKBnin performansını yakalayamamalarına neden oluyor diyor.
Projede kim önde?
Proje bazında beklentiler bu açıdan dikkat çekiyor. Bu anlamda Emlak Konut GYO, Sinpaş'ın en büyük rakibi olarak gösteriliyor. Bu sebeple Sinpaştan Emlak GYO için fon çıkışı olacağı düşünülüyor. Ancak değerleme yüksek olursa Sinpaş'a olumlu yansıması bekleniyor. Torunlar GYOnun ise portföyü ağırlıklı olarak AVM. Bu sebeple İş GYO'nun Kanyon ile AVM portföyü ile karşılaştırılabilir.
İMKBye gelecek GYOlar dışında bir de borsadaki GYOlarla ilgili gelişmeler oluyor. Örneğin
Avrasya YOda sert çıkış var. Şirket sermayesini 6 milyon TLden 24 milyon TLye çıkarmayı düşünüyor. Sermaye artırımı Avrasya Gayrimenkul Yatırımlarına tahsis edilecek. Diğer taraftan şirket, gayrimenkul yatırım ortaklığına dönüşecek.
General Electric Capital ve Doğuş Holding arasında geçen hafta imzalanan bağlayıcı olmayan iyi niyet mektubuna göre, General Electric Capitalın Doğuş GE GMYOda sahip olduğu 23.913.900 TL nominal bedelli hisselerinin tamamının (şirket sermayesinin yüzde 25.51i) Doğuş Holdinge satışı için taraflar arasında görüşmelere başlandığı açıklandı. Mevcut durumda 170 milyon TLlik net aktif değere sahip şirket, bu paralelde sahip olduğu 1.82 TLlik pay başı net aktif değer bazında yüzde 27lik iskontoya sahip. Olası satış ile Doğuş GYO bazında olumlu potansiyel yaratacağı öngörülüyor.
Halka arzı beklenen GYOların projeleri
AKFEN GYO: Akfen Holdingin yüzde 74 hissesinin bulunduğu Akfen GYO, halka arz için İMKBye başvurdu. Şirket, halka arz sonrası oluşacak sermayenin yüzde 29una tekabül eden 50.3 milyon adet hisseyi piyasaya arz etmeyi planlıyor. Afken GYOnun özelliği otel yatırımlarıyla öne çıkması.
EMLAK GYO: TSKB ve Unicreditin aracılık faaliyetinde bulunacağı Emlak GYOnun yüzde 25i halka arz edilecek. Şirketin 2003-2010 yılları arasında portföyü dahilindeki 3.260 bin metre kare arsa alanı üzerinde yaklaşık 42 bin adet konut, 398 adet ticari ünite, 10 adet okul ve 10 adet sosyal tesis projelendirildi. Halka arzın yıl sonuna kadar yapılması hedefleniyor.
TORUNLAR GYO: Alışveriş merkezi odaklı gayrimenkul yatırım ortaklığı Torunlar GYO, hisselerinin yüzde 25.16'sını halka arz etmek üzere Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'na (İMKB) başvurdu. Torunlar GYO'nun halka arzına İş Yatırım aracılık edecek. Torunlar GYO'nun yatırımlarının yüzde 89'unun AVM'lerden oluşuyor ve şirket portföyünün yüzde 60'ı da gerçekleşmiş projelerden meydana geliyor. Halka arzdan elde edecekleri kaynaklarla yatırımlara devam edecek. Önümüzdeki 3 yıl içinde 800 milyon lira yatırım yapmayı hedefliyor.
KİLER GYO: 2008'in ortalarında SPK'dan Kiler GYO'nun kuruluş iznini aldı. Gayrimenkul piyasalarının hareketlenmesiyle birlikte 2010 sonunda ya da 2011 yılı başında Kiler GYO'yu halka açmayı planladığını açıklamıştı. Şirket halen İstanbuldaki Sapphire projesini yürütüyor.
ÖZAK GYO: Özak GYO Yönetim Kurulu Baskani Ahmet Akbalik, Özak GYO'nun SPK tebliğleri uyarınca halka arz için 2012 yılına kadar süresi bulunduğunu ifade ederek, "Hedefimiz, 2012'ye kadar beklemeden 2011 içinde çalışmalarımızı tamamlayarak halka arz" diye açıklamada bulundu.
ALBAYRAK GYO: Albayrak Grubu bünyesinde faaliyet gösteren Albayrak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı, hisselerinin yüzde 49luk bölümünü halka arz etmek üzere Sermaye Piyasası Kuruluna başvurmuştu. Şirket o zaman yaptığı açıklamada şirket, halka arz öncesi 10 milyon 850 bin TLye çıkarılmış olan sermayesini, ortakların rüçhan haklarını kısıtlamak suretiyle yüzde 50 oranında artırarak 16 milyon 275 bin TLye yükselteceğini açıklamıştı.
BÜYÜKHANLI GYO: Büyükhanlı GYO, halka açılmak için SPK'ya başvurdu. SPK Haftalık Bülteni'ne göre, Şirket, 2 milyon TL değerinde halka açılma gerçekleştirecek.
MESA GYO: Mesa GYO olarak 32 milyon lira sermayeyle kuruldukları için resmi olarak 1 yıl içinde halka arz edilmeleri gerektiğini açıklayan şirket Yönetim Kurulu Başkanı F. Bülent Bingöl, "Uzatma için müracaatımız olacak ama 2010'un ikinci yarısında bir pencere aralanır ve biz halka arz yapabiliriz diye düşünüyoruz dedi.
SERVET GYO: Şirketin sahip olduğu ticari gayrimenkulleri, bir başka Sinpaş şirketi olan Servet GYO'da değerlendirdiklerini söyleyen Sinpaş Yapı Genel Müdürü Ahmet Çelik, iki yıl içinde Servet GYO'yu halka açacaklarını duyurdu.
GYOlara yatırım yapılabilir
Şenol Korkmaz İnfo Yatırım Portföy Yöneticisi
Gayrimenkul sektköründe yapılan yeni halka arzlar borsa açısından olumul olacak. Fakat endeksten çok sektör üzerinde etkisi olacak. Özellikle sektör endeksindeki şirket sayısının çağolması, derinliğin artması açısından önemli. Şu anda sektörde 16 GYO şirketi bulunuyor. Sektördeki şirket sayısının artması aynı zamanda yatırımcı ilgisinide artıracak.
Genel ekonomik konjonktürün uygun olduğu durumda önümüzdeki dönemde Martı, Afken, torunlar, Emlak, kiler ve Mesa gibi şirketlerin halka arzı bekleniyor. İMKBde işlem gören Martı Vve Akfenin GYOları ana şirketleri ve endeks üzerinde olumlu etki yaratabilir.
İMKB endeksi yılbaşından bu yana yüzde 21 değer artışı yaşamamasına rağmen GYO sektör endeksi yüzde 13 değer kazandı. Yaşanılan krizin en fazla olumsuz etkisi gayrimenkul sektöründe yaşandı. Bunu endeks getirilerinde de görebiliyoruz. 2011 yılından itibaren düşük kalan bu sektörlere yatırım yapılabilir. Özellikle bazı GYO şirketleri yüzde 50 iskontolu işlem görüyor
Gözde Yeniova/Ekonomist