Gıda fiyatlarını artıran neden

Tarım Bakanı Eker, finansal piyasalardan kriz nedeniyle umduğunu bulamayan haydut (hedge) fonların, para kazanmak adına stratejik gıda ürünlerine saldırdıklarını söyledi ve "Büyük spekülatörler, buğday, arpa, mısır, yağ, şeker, et ve süt gibi ürünlerin fiyatlarını suni olarak yükseltiyorlar" dedi.

Paradan para kazanmayı prensip edinen ve "haydut" olarak nitelenen fonların gıda piyasasında etkin rol oynamaya başladığı iddia edildi. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, "Küresel kriz nedeniyle finansal piyasalarda para kazanmak için umudunu kaybeden haydut (hedge) fonların spekülatörleri, şimdi gıda ürünlerine saldırarak, suni olarak fiyatları yükseltiyorlar" dedi. Bu saldırının, dünyada 5 stratejik gıda olan hububat, yağ, şeker, süt ve et gibi ürünleri kapsadığını belirten Eker, gıda fiyatlarının neden yükseldiğini şöyle anlattı:

Biz tedbirimizi aldık

"Geçen haziranda bu yılın ocak ayına kadar buğdayın fiyatı yüzde 80 arttı. Tonu 190 dolar olan buğday, 360 dolara çıktı. Arpanın fiyatı yüzde 133 oranında yükseldi. Bu artışlar üretim düşüşlerinden olmadı, hatta üretim arttı. Bunu rağmen, fiyatların yükselmesini spekülatörler tetikliyor."

Eker'in tespitlerine göre şu anda buğday, fiyatı en çok artan ürün durumunda. Türkiye'nin spekülatif artışlar için tedbir aldığına dikkati çeken Eker,şu bilgileri verdi: "Biz, yılda 18 milyon ton buğday üretirken, geçen yıl bu miktar 19.5 milyon tona çıktı. Yaklaşık 2 milyon tonluk bir devir stokumuz mevcut. Yine de, spekülatif fiyatlardan korunmak için TMO, piyasadan alım yaptı. Son 6 ayda fiyat artışı sadece yüzde 29. 5 oldu. Arpanın artısı ise yüzde 30'larda. Pirinçte fiyatlar düştü. Mısırda da önemli artış yok. Şeker pancarında ürün durumu iyi."

Dış ticaret fazlamız var

Eker, tüm olumsuzluklara rağmen tarım ürünlerinde Türkiye'nin son 5 yıldaki ihracatıyla dikkatleri çektiğini de ifade etti. 2 milyar dolarlık buğday unu ihracatı ile dünyada bir numara olduklarını dile getiren Eker, "Biz net gıda ithalatçısı değil, tersine net ihracatçıyız. Gıdada 5 milyar dolarlık dış ticaret fazlamız var" diye konuştu.

Devlet etle uğraşmamalı

Eker, et fiyatlarının hayvan ve et ithalatıyla belirli bir fiyat dengesine oturduğunu da belirtirken, şöyle konuştu: "Ette, 450 bin tonluk üretim var deniliyordu. Oysa, TÜİK'in kırmızı ette toplam 750 bin tonluk üretim miktarı olduğunu tespit etti. Şu ana kadar 60 bin ton et ithal ettik. Kıyma,perakende fiyatlarıyla yüzde 20'lik düşüşle bugünkü fiyatlarla ortama 19.27 liraya oturdu. Kuşbaşı ise 21 liradan satılıyor." Eker, bugünkü görüşünün EBK özelleştirilmemesi gerektiği yönünde olduğunu da kaydederken, "Devlet etle uğraşmasın düşüncesiyle franchise vererek 100 şube açarak, bunu da özel sektöre veriyoruz. Gerekirse, sayıyı artırabiliriz" diye konuştu.

Türkiye donör ülke oldu

27 milyar liralık kırsal kalkınma projesinin tamamen Türk uzmanlarca yapıldığını, 30 tedbir ve 96 faaliyetle 14 kuruluş tarafından Tarım Bakanlığı'nın koordinasyonunda yürütüleceğini de belirten Bakan Eker, "Artık Türkiye, kendi planlarını kendisi yapıp uyguluyor. Türkiye donör (uzman ve bilgi transferi yapan) ülke oldu. BM Gıda ve Tarım Örgütü FAO'un bölgesel iki ofisinden birisi Ankara'da açıldı. Kafkasya, Ortadoğu ve Orta Asya ülkelerinde yapılacak 10 milyon dolara kadar projelere ve ihtiyaç duyulan uzmanların gönderilmesine Türkiye karar veriyor" dedi.

HABER: Perihan ÇAKIROĞLU/ DİYARBAKIR