'Gelecekleri varsa görecekleri de var'

Yaklaşık 30 yıl önce Benetton Türkiye pazarına girdiğinde Vitali Hakko’ya sorarlar: “Benetton geldi, ne yapacaksınız.” Vitali Hakko’nun cevabı kısa ve öz olur: “Gelecekleri varsa görecekleri de var.” Vitali Hakko’nun mirasını devralanı Cem Hakko da babasıyla aynı vizyonu paylaşıyor. Vakko’yla tam olarak aynı çizgide olmasa bile perakendenin dinamiklerini olumlu etkileyeceğini düşündüğü iki markayı Türkiye’ye getirmek için son hazırlıkları yapıyor Cem Hakko: “Biri giyim, biri dekorasyon alanında faaliyet gösteren geniş bir ürün yelpazesi bulunan iki butik markanın açılışını yapacağız. Birini şubat ortasında, diğerini de martta açmayı planlıyoruz.”
Cem Hakko perakende konusundaki deneyimine güveniyor. Daha önce de Parisli tasarım markası Christofle ve İspanyol gelinlik markası Pronovias’ı Türkiye getirdi. Pronovias aynı zamanda Vakko Wedding markasıyla pazarda faaliyet gösteren Vakko’yla İspanya harici dünyadaki ilk exculusivite anlaşmasını yaptı ve bugün kendi sisteminde hizmet veren beş ayrı mağazaya sahip ve büyümesini sürdürüyor. Piyasada açık olan başarılı buldukları markaları getirdiklerini söylüyor Cem Hakko.
Vakko’nun kendi bünyesinde de farklı mağazacılık konseptleri var. Bunlar; Vakko, Vakkorama, Butik Vakko, V2K designers, W Collection, Vakko Home, Vakko Wedding, ve Outlet Vakko. Mağaza sayısı 112, toplam satış noktası ise 360. 2012 yılı sonuna kadar mevcut markalarına 10, yeni markalarına ise üç olmak üzere toplam 13 yeni mağaza eklemeyi hedefliyor. Böylece grup mevcut mağaza sayısını 125’e çıkaracak. Tüm projeleriyle birlikte Vakko Grup’un 2012 büyüme hedefi yüzde 15. Cem Hakko, “Bizim ana stratejimiz; rekabet gücümüzü korumak ve artırmak için sürdürülebilir büyüme, sürdürülebilir karlılığı yakalamak üzerine” diyerek her zaman temkinli ilerlediklerinin altını da çiziyor.
Bu temkinli bakış yurtdışı planlarına da yansıyor haliyle. Her zaman Vitali Hakko’nun vasiyetini yerine getirmeye çalışan Cem Hakko, yurtdışı planlarında ise farklı bir strateji izliyor. Vitali Hakko’nun İtalya’ya kravat, İsviçre’ye çikolata satma vasiyetini farklı bir noktaya taşımaya niyetli görünüyor. “Gerek çikolata, gerek kravat, gerek diğer ürünlerimizi belki İtalya’ya satmıyoruz ama yabancı markalar bizim satışlarımız ve koleksiyonumuz karşısında hayrete düşüyorlar. Dünyanın en büyük eşarp firmalarında 250 çeşit varken aynı boyayı, aynı ipeği kullanıyoruz ve biz de yaklaşık bir mağazada sezonda 2 bin 400 çeşit oluyor” diyor Cem Hakko ve ekliyor: “Vakko öncelikle bir Türk markası ve tüm enerjimizi biz bu ülkedeki gücümüze harcamayı her zaman tercih ettik. O zamanlar İsviçre ve İtalya çok popülerdi ama bugün Türkiye çok ilerledi. Gençler için iş imkanları var. Yeni sektörler açıldı. Dolayısıyla ticaret daha demokratik hale geliyor. Avrupa ise ölüyor, dolayısıyla insanların gözü burada. Ölen bir yerde ürün satacağıma yurt içinde satmam çok daha mantıklı.”
Butik bir marka olarak konumlanan şirket, üretiminden, mağazacılık anlayışına kadar bu butik anlayışını devam ettirmeye kararlı. “Dolayısıyla, yurtdışında mağaza açmak, ihracat yapmak gibi planları hep ikinci sırada tuttuk.” diyor Cem Hakko. Bu strateji zaman zaman Vakko’nun yavaş büyüdüğüne dair eleştirileri göğüslemeyi gerektiriyor haliyle. “Vakko’nun marka imajını yayması gerektiğini düşünüyorum” diyor perakende sektörünün deneyimli isimlerinden Jones Lang LaSallle Türkiye’nin başkanı Avi Alkaş ve ekliyor: “Bugünün gerçeği alışveriş merkezleri. Vakko AVM’lerde büyümesini hızlandırabilir. Mesela W formatında bunu başarıyor.”
Vakko, yurtdışı büyümesinde rotayı Ortadoğu’ya kırmış durumda. Ortadoğu yatırım açısından cazip olduğu gibi markaya yoğun bir talep var. Corner’lar hariç şirketin yurtdışındaki mağaza sayısı 10. Kuzey Kıbrıs, Erbil, St.Petersburg ve Bakü’de Butik Vakko ve W mağazaları bulunuyor. Lübnan, Katar, Kuveyt, Abu Dabi, Dubai ve Moskova’da sonuçlandırmak üzere olduğu anlaşmaları mevcut şirketin. “Bu lokasyonlardaki yatırımlarımızı Vakko ve W Collection mağazalarına yoğunlaştırdık. Ama aynı zamanda çok önemli bir ürünümüz özel tasarım kumaşlarımızla Vakko Home olarak yine aynı ülkelerde cornerlar açıyoruz. Vakko Home şu anda Avustralya ve Suudi Arabistan’da oldukça talep görüyor ve bu noktalardaki satışlarımız gelecek vaad ediyor” diyor Cem Hakko. Öte yandan dünyaca ünlü markaların radarına giren Çin pazarına da girebileceklerine dair sinyal veriyor Cem Hakko. Uzun yıllardır özellikle ipek alımı konusunda işbirliği içinde bulunduğu için ülkede güçlü ilişkileri var. Yılda iki kez iş için Çin’e gidiyor. Çin’de mağaza açacak mısınız sorumuza “İnşallah olacak” diye yanıt veriyor ve ekliyor: “Biz doğru insanları, doğru lokasyonları bulup kalitemizi daha fazla artırarak ilerlemeye çalışıyoruz. Bu ilişkiler çerçevesinde kendi markamızla ve buradaki gibi bir güçle varolacağımız zaman zaten Çin’de yatırım yapacağız. Bu sene 5-10 mağaza açacağız demek istemiyoruz çünkü ayaklarımızı yere sağlam basarak ilerliyoruz. Bu sayede bir çok kriz aşılmasına rağmen başka markaların altına girip onların markamızı yok etmesine izin vermedik.”
Vakko e-ticaret alanına geçen yıl adım attı. Şirketin yatırım yapmak için 2011’i seçmesinin nedeni sektörün ve e-ticaret müşteri hacminin yatırım yapılabilir noktaya ulaşması. İkincisi, hala internetten aktif olarak alışveriş yapan kullanıcı sayısının toplam internet kullanıcılarının sadece yüzde 10’u olması. Kalan yüzde 90’ın dönüşümünün çok daha hızlı olacağını düşünen Hakko, bu dönüşümün en güçlü oyuncularından biri olmak için 2011’in çok doğru bir zaman olduğunu vurguluyor. İlk yatırım Doğan Grubu’yla ortak kurulan özel alışveriş kulübü Daybuyday.com oldu. Kısa bir süre içinde givelove.com isimli bir evlilik sitesinin açılışının yapılması planlıyor. Yine Doğan Grubu’yla ortak kurulan bu sitede yemek takımından ev eşyasına kadar evlilik hazırlığı yapanlara yönelik pek çok ürün satılacak.
Vakko, moda markalarının birçoğunun vazgeçilmezi olan parfümde yenilikler planlıyor bu yıl. 1982 yılında Katia ve hemen ardından 1985 yılında çıkan V de Vakko markaları bulunan şirket, 2000’li yılların ortasına kadar bu parfümlerle iyi bir satış yapıyordu. “Ama sonrasında biz de üstüne pek eğilmedik ve bir resesyon geçirdi. Ama hiç bir zaman üretimi durdurmadık” diyor Cem Hakko. Şimdi ise her iki parfümü için yeni çalışmalar yapılıyor. Hem şişe tasarımı, hem de koku olarak yeni jenerasyon Katia ve V de Vakko hazırlanıyor.
Bir aile şirketi olarak bir markanın ve bir şirketin geleceğini korumanın kolay olmadığının farkında Cem Hakko. “Benim durumu babamınki gibi değil. Profesyonel bir ekip var. Ben aynı takımda oynayan, koordanasyonu sağlamaya çalışan kişiyim. Eskiden one man show vardı. Bugün öyle değil” diyor Cem Hakko. Profesyonelleşmeye büyük önem veriyor. İki kızı bir oğlu var ve yavaş yavaş onlar da şirkette söz sahibi olmaya başlamış. En büyük kızı Katia, Vakkorama’da çalışmaya başlamış bir süre önce. Diğer kızı Pia ise yüksek lisansını henüz yeni bitirmiş. Oğlu Can ise henüz 17 yaşında. “Biz de zorlama yok. Kendi istekleri varsa, Vakko’ya katkıda bulunabileceklerse olabilir. Keşke yepyeni iş alanları açsalar. Vakko daha da büyür böylece. Üç tane çocuk, üç iş kolu kurarsa çok daha gelişiriz.”
Pek çok markanın yabancı yatırımcılarla flört ettiği bir dönemde Vakko’nun da bunun dışında kalması düşünülemez elbette. Geçtiğimiz aylarda bir yatırım fonuyla görüşmelere başlayan Vakko’nun hedefi kesinlikle finansal bir ortaklık değil. Asıl hedef lüks sektöründe faaliyet gösteren bir firmayla stratejik ortaklık yapmak. “Yatırım fonuyla görüşüyoruz ama çok enterese değiliz açıkçası. Yatırım fonunun bize finansal katkısı olabilir ama, bizim ona ihtiyacımız yok. Bilgi almak için görüşüyoruz. Belki onların da bir kuvveti çıkabilir, ona bakıyoruz. Onların aldığı diğer firmaları inceliyoruz” diyor Cem Hakko ve ekliyor: “Stratejik olarak onların bizden, bizlerin ondan faydalanacağı bir şirket olursa, bir acelemiz yok, yeter ki iş doğru yapılsın, lüks sektöründe yapılsın, her zaman için açığız. Fransa’da birçok marka birleşti. Belki onlar da Türkiye’ye dönecekler yıldız ülke olduğu için. Böyle bir lüks grupla kuvvetler birleşince 2 2 daha 5 eder sonuçta, biz onu bekliyoruz.” 
Ayşegül Sakarya / Bloomberg Businessweek Türkiye