Enflasyonun ayak sesleri duyuluyor

Dünyanın en büyük merkez bankalarının dur durak bilmeksizin para basması, Çin ekonomisindeki aşırı ısınmanın bir türlü dizginlenememesi ve son olarak da tahıl fiyatlarındaki hızlı artış uzun süredir enflasyonun adını unutan küresel piyasaları tedirgin etti. Gelişmekte olan piyasa ekonomilerinin büyük kısmı bir süredir para politikasında sıkılaştırma önlemleri alıyor.
Euro Bölgesi’nde de enflasyon aralıkta yüzde 2.2 ile son iki yıldır ilk kez Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) belirlediği hedefin üstüne çıktı. Hafta içinde İngiltere’de tüketici fiyat endeksinin aralık ayında yüzde 3.7’ye yükseldiği açıklandı. İngiltere’nin gösterge tahvilinin faizi son sekiz ayın en yüksek seviyesi olan yüzde 3.72’ye yükseldi. Durum ABD’de de farklı değil. Yatırımcıların ABD Merkez Bankası Fed’in gevşek para politikasının fiyatlarda artışa neden olacağı beklentisiyle iki ve 30 yıllık tahviller arasındaki getiri farkı rekor kırdı.
Tahvil piyasalarının en büyük yatırımcısı olan Pimco fonu yöneticisi Bill Gross, “Tahvil getirileri bu kadar düşükken ve enflasyonist trend varken niye bu piyasada kalasınız ki?” diyerek piyasalardaki satış baskısının devam edeceğinin işaretini verdi. Emtia piyasaları gurusu olarak bilinen bir başka ünlü yatırımcı Jim Rogers ise hükümetlerin enflasyonun gerçek boyutunu kamuoyundan gizledikleri iddiasında. Rogers, “Enflasyon var ama ABD ve İngiltere hükümetleri bu konuda yalan söylüyor. Gerçek varlıklara yatırım yapma zamanı” dedi.

ECB ürkütüyor
Fidelity fonundan Anthony Bolton, “İki vitesli dünyada gelişen piyasalarda yüksek enflasyon olabilir ama para akışının yönünün hâlâ gelişmiş ülkelerden gelişen piyasalara doğru olacağını düşünüyorum” dedi. Şimdi yatırımcıları kara kara düşündüren Fed’den çok ECB gibi tarihsel olarak enflasyona karşı duyarlılığı daha yüksek merkez bankalarının para politikasında sıkılaştırmaya gitmesi. Sıkılaştırmanın 2012’den önce başlaması pek öngörülmüyor. Bu gerçekleşirse, Bolton’ın çok emin konuştuğu paranın akış yönünde sert bir değişiklik olabilir.

‘IKEA müşterilerini labirente sokuyor’
Kentsel tasarım uzmanları, alışveriş merkezlerinin müşterileri daha çok alışverişe sevk etmek için özellikle karmaşık ve labirent gibi bir yapıda inşa edildiğini ortaya koydu. İngiltere’de yayımlanan Times gazetesinin haberine göre kentsel tasarım uzmanı Alan Penn, İsveçli ev ve dekorasyon perakendecisi Ikea’nın mağaza tasarımını inceledikten sonra showroom’ların özellikle müşterilerin kendilerini zayıf ve kafası karışmış hissetmeleri için tasarlandığını tespit etti. Penn, mağazalarla ilgili, “O kadar iyi ve kurnazca yapılmış ki kasıtlı olduğuna dair neredeyse hiç şüphem yok” dedi.
Penn’in bu sonuca ulaşmasına neden olan özellikler, Ikea mağazalarında yere çizilen sarı yolların müşterilerin kafasını karıştıracak kadar dolambaçlı olması. Güvenlik düzenlemeleri gereği bu tür mağazaların yangın çıkışını görülür şekilde işaretlemesi gerekiyor. Ancak Ikea’da bu işaretler müşterilerin görüş alanının dışında kalıyor. Penn, daha önce benzer bir mimariyi bir tek İran’ın tarihi İsfahan pazarında gördüğünü de sözlerine ekledi.

Her odanın deneyimi
Ikea yetkilileri, yaptıkları açıklamada kasıtlı olarak müşterilerin yolunu dolambaçlı yaptıkları iddialarını yalanlarken, “Mobilya showroomlarımız müşterilerimize bir evin mutfak, yatak odası ve oturma odası dahil her alanıyla ilgili fikir vermek için tasarlanmıştır” dedi. Ikea’nın İngiltere ve İrlanda birimi İdari Müdür Yardımcısı Carole Reddish, “Müşterilerimizin bazıları dışarıda bir gün geçirmek, her odayla ilgili ilham almak için bize geliyor. Kataloglarımızı inceleyen bazıları ise ellerinde listeyle gelebiliyor. Bu müşterilerimiz için kestirme yollar yarattık” diye konuştu.

Maaşı 1.7 milyon kat artırıldı
Citigroup, CEO’su Vikram Pandit’in kriz dönemi için sembolik olarak bir dolara indirilmiş olan maaşını bankayı yeniden kâra geçirdiği için yıllık 1.75 milyon dolara çıkardığını açıkladı. Citigroup’tan yapılan açıklamada, 54 yaşındaki Pandit’in maaşındaki artışın hemen yürürlüğe gireceği belirtildi.
Pandit, 2007 Aralık ayından bu yana Citigroup’un CEO’su olarak görev yapıyor. Pandit, 2009 Şubat ayında Citigroup finans krizi nedeniyle devlet yardımı aldığında banka yeniden kâra geçene kadar maaşının 1 dolar olacağını açıklamıştı.
Hafta içinde açıkladığı bilançoya göre Citigroup 2010’da 10.6 milyar dolar net kâr elde etti. CEO Pandit’in yeni maaşı, ABD’deki hanehalkı geliri medyanı olan 50 bin doların 35 katı olacak.
Melis Şenerdem / Milliyet