'Enerji fiyatları cari açığı frenliyor'

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, "Cari açıkta düşüş devam ediyor, ancak enerji fiyatlarındaki artış bu düşüşü sınırlandırıyor" dedi.
Çağlayan, Merkez Bankası’nın açıkladığı ödemeler dengesi hesabına ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu.
“TCMB’nin açıkladığı ödemeler dengesi verilerine göre 2012 yılının Ocak ayında cari açık 2011 yılının Ocak ayına göre % 0.4 düşmüştür. Bu düşüş bir önceki aya göre de devam etmektedir, 2011 Aralık ayına göre %9 oranında azalmıştır. Aralık 2011’de 6 milyar 565 milyon dolar olan cari açık 567 milyon dolar düşerek 5 milyar 998 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir.
Cari açığın Aralık 2011’e göre 567 milyon dolar azalmasında, Ocak ayında mal ithalatının 3 milyar dolar azalmış olmasının etkisi büyüktür. Bu çerçevede tüketim malları içinde motorlu kara taşıtları ithalatının yüzde 21, binek araçları ithalatının yüzde 36 oranında azalması önem arz etmektedir.
2012 yılı Ocak ayında ihracatımız geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8.6 oranında, ithalatımız ise yüzde 2.8 oranında artış kaydetmiştir. Bu sürecin önümüzdeki aylarda da devam edeceğini öngörüyorum. İhracatın ithalattan daha yüksek oranda yıllık bazda artış kaydetmesi ihracatın ithalatı karşılama oranını olumlu yönde etkilemeye devam edecek, bu da cari işlemler dengesinde olumlu katkıda bulunacaktır.
Cari açık rakamlarının beklentilerin üzerinde gerçekleşmesinin temel nedenlerinden birisi enerji fiyatlarındaki artıştır. 2012 yılının Ocak ayında ihracat ile ithalat arasındaki farkın 1 milyar dolarlık kısmı petrol fiyatlarındaki artıştan kaynaklanmaktadır. Petrol fiyatlarında mevcut artış eğiliminin devam etmesi durumunda 2011 yılında 54.1 milyar dolar olan enerji ithalatı, 2012 yılında 65 milyar dolara ulaşabilecek, bu da cari açık rakamına ekstra 10-11 milyar dolar ilave katkı anlamına gelmektedir.
Önümüzdeki dönemde enerjiye olan talebin azalması ile birlikte cari açıktaki azalma eğilimi devam edecektir. Cari açıktaki bu azalma sürecine bir diğer önemli katkıyı uluslar arası doğrudan yatırım girişleri verecektir. Bu çerçevede uluslar arası doğrudan yatırım miktarı 2012 yılı Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre %73 oranında artarak 892 milyon dolara ulaşmıştır. Bu artışın yaklaşık yarısı AB ülkeleri kaynaklıdır. Cari dönemde açıklanan rakamlara göre 2011 yılında 15.9 milyar dolarlık uluslar arası doğrudan sermaye girişi gerçekleşmiştir. 2012 yılının ilk ayında yaşanan yüzde 73’lük artış bu yılda da Türkiye’nin uluslar arası sermaye girişi için güvenli liman olacağını göstermektedir. Cari açığı orta ve uzun vadede sorun olmaktan çıkaracak en önemli politika araçlarından bir tanesi sanayi üretim yapımızın iç pazar odaklı yapıdan dış pazar odaklı yapıya dönüştürülmesinden geçmektedir.
Bu dönüşümü gerçekleştirmede en büyük desteği önümüzdeki günlerde Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanacak olan yeni teşvik sistemi verecektir. Yeni teşvik sistemi bir taraftan katma değeri yüksek ürün ihracatımızı gerçekleştirecek, diğer taraftan ara malına olan ithalat bağımlılığımızı da azaltacaktır. Teşvik sistemi haricinde, sadece hizmetler sektörünü kapsayan ayrı bir destek paketi ile hizmet ihracatımızı daha da artırmayı ve cari açığı bu şekilde azaltmayı hedefliyoruz.
Sonuç olarak, Ocak ayı ödemeler dengesinde beklentilerin altında bir performans sergilense de bunun temel kaynağı enerji maliyetlerindeki artıştır. Dış ticaretimiz açısından bakıldığında ise ihracatımızdaki artış hızının ithalattan daha yüksek olması 2012 yılı için dış ticaret dengesine olumlu katkı yapacaktır.”