En vizyoner işadamı

Hem Turkcell gibi parlak bir markayı yoktan var eden, üstelik medya kuruluşları da olan holding sahibi bir patron olacaksınız, hem de medyadan bu denli uzak kalmayı başaracaksınız…
Çukurova Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Emin Karamehmet, 3’ü Türkiye’de (Yapı Kredi, Pamukbank, İnterbank) 3’ü yurt dışında olmak üzere toplam 6 bankaya sahip bir bankacılık imparatoru olduğu dönemde de farklı değildi. Huyu böyle.
Karamehmet’in dedesi Malatyalı’ymış. Artık nasıl ikna ettilerse Malatyalılar gecesinde konuşmuş; dahası Bloomberg HT kameralarının çekim yapmasına da ses çıkartmamış. Karamehmet önce Türkiye ekonomisinin bugünü ve geleceğiyle ilgili görüşlerini belirtmiş, ardından da gece boyunca salondan gelen soruları yanıtlamış.
Ne sorular, ne yanıtlar görseniz… Pek çoğu gazete haberlerine yansımamış tabii. Karamehmet’i uzun yıllar izlemiş ve hakkında yüzlerce yazı yazmış bir gazeteci olarak dayanamayıp, o geceki konuşmaların tamamını Bloomberg HT’den edindim.
En vizyoner işadamı
Karamehmet, Türk iş dünyasının gelmiş geçmiş en vizyoner patronudur diyebilirim; üstelik sadece vizyoner de değil cesur, hatta gözü karadır. Nitekim Irak’taki petrol işine nasıl girdiğini anlatırken “Kumardı” kelimesini telaffuz etmiş..
Türkiye’de ilk cep telefonu için gelen teklifi, diğer bütün anlı-şanlı patronlar “Hayalci ve uçuk” bularak reddederken, Karamehmet üzerine atlamıştı. Nitekim Turkcell gibi bir markanın yaratılması, onun vizyonerliğine iyi bir örnektir. Mehmet Emin Bey bir soru üzerine, cep telefonu işine nasıl girdiğiyle ilgili çok hoş detaylar vermiş:
“Fizibilitede 30 bin adet satış gözüküyordu. Fakat o sırada araba içindeki telsiz telefonlara baktık; sadece 1 yılda 100 bin adet satılmış. Dolayısıyla çok daha fazlasını satarız dedik. İhaleye girdiğimizde Türkiye krizdeydi. Kızarlar diye iş arkadaşlarımdan bile saklayarak girdik.”
Nerede hata yaptı?
İlginçtir, gece boyunca kendisine sorulan soruları yanıtlarken Karamehmet’in en fazla kullandığı cümle şu: “Hata yaptık!” Ama çoğul konuştuğuna bakmayın, aslında “Ben hata yaptım” diyor. Zaten “İş hayatınız boyunca çok orijinal işlere girdiniz ve onları ortaya çıkardınız. Kendiniz önsezinizle mi bu işlere girersiniz, yoksa size gelen projeleri arkadaşlarınızla mı değerlendirirsiniz?” sorusuna verdiği yanıtta da bunu görüyoruz: “İş teklifleri umumiyetle bana gelir. Ben karar veririm; orada da daha çabuk karar verdiğimiz için bazı hatalarımız oluyor tabii.”
Ve hatalarını sıralıyor:
“-En büyük hatam medyaya girmekti. Özer Çiller Bey’in ısrarıyla zorla girdik. Niye girdik, bilmiyorum. Nasıl çıkacağız, onu da bilmiyorum.
-Enerjide çok büyük bir hata yaptık. Irak bir fırsattı. O fırsatı gördük, ama bu tür işlere girerken ortağınızı çok iyi tanımanız lazım. Petrol işi bize çok pahalıya patladı, ama sabırla finanse ettik.”
İhracat 1 trilyon dolar
Gelelim Karamehmet’in, Başbakan Erdoğan’ın koyduğu hedeflere taş çıkartan 2023 vizyonuna… Kendi cümleleriyle aktarıyorum.
“500 milyar dolarlık ihracat hedefini geçebileceğimizi düşünüyorum. Enerji ihracatımız, ithalatımız falan 500 milyar dolarla bizi rahat bir yere getirmez. O 500 milyar dolar, bugünkü rakamlarla konmuş bir hedef; bizim onu katlamamız lazım. Bu da KOBİ’lerle özel sektörün başka pazarlara açılmasıyla mümkün; başka pazarlardan kastım Afrika ülkeleri. Ben Afrika’da büyük imkanlar görüyorum.”
Afrika, küresel iş dünyası için önümüzdeki dönemin parlayacak yıldızı. Yolsuzluklarıyla ünlü yönetimlerin de birer-ikişer tasfiye olduğu Kara Afrika, Çin ve Hindistan’ın ardından % 5-5.5’luk büyüme oraınıyla son 2 yıldır iştahları kabartıyor. Karamehmet bunu çök önceden görmüş, 17 Afrika ülkesinde 1 numara olan GSM şirketini Turkcell olarak satın almak istemişti. Şimdi de anladığım kadarıyla enerji yatırımlarını, 2023’te 1 trilyon ihracat hedefine göre planlıyor.

Meral Tamer/Milliyet