Dövize hücum

1 yıl sonra 100 milyar doları aştı. Artışın 12.5 milyarlık kısmını dolar alımı oluşturdu Merkez Bankası’nın ekonomik daralmanın önüne geçebilmek için faizleri tarihin en düşük seviyelerine çekmesi, yıllardır faizden para kazanan yatırımcıları çaresiz bıraktı. Hem bono hem de mevduat faizlerinin yüzde 10’un altına gerilemesiyle yatırımcılar, yeniden dövize yöneldi. Mevduat ve katılım bankaları nezdindeki yurtiçi yerleşiklere ait döviz mevduat hesaplarının tutarı 1 yıl sonra 100 milyar doların üzerine çıktı. Mart ayı başından bu yana yerli yatırımcılar 17 milyar 583 milyon dolarlık döviz alırken döviz tevdiat hesaplarındaki tutar 100 milyar 724 milyon dolara ulaştı. Söz konusu hesaplarda son iki ayda yaşanan artış ise 7 milyar 176 milyon dolara ulaştı. Döviz tevdiat hesaplarında 7 ayda yaşanan 17.5 milyar dolarlık artışın 12 milyar 532 milyon doları bireysel yatırımcıların hesaplarındaki yükselişten kaynaklandı. Ancak bireysel yatırımcılar, tüm dünyada gücü tartışılmaya devam eden “dolar”a yatırım yapmaktan vazgeçmiyor. 17.5 milyar dolarlık artışın 8 milyar 416 milyon dolarlık kısmı dolar cinsi alımlardan oluştu. Şubat ayı sonundan bu yana uluslararası piyasalarda euronun dolar karşısında değer kazanması döviz tevdiat hesaplarındaki hacmin daha da artmasına neden oldu. Parite hareketi etkiledi 27 Şubat’ta 1.2659 seviyesinde bulunan euro/dolar paritesi DTH’lara yönelik son verinin açıklandığı 18 Eylül tarihinde 1.4692’ye çıktı. Yani 27 Şubat-18 Eylül tarihleri arasında euro, dolar karşısında yüzde 16 değer kazandı. Dolayısıyla mevduat ve katılım bankalarında tutulan yaklaşık 27 milyar euroluk dövizin dolar karşılığı olan 5.5 milyar dolarlık artış yaşandı. Bireysel yatırımcıların hesaplarında 6 ayda gerçekleşen 12.5 milyar dolarlık artışın 3.8 milyar dolarlık kısmı paritedeki yükselişten kaynaklandı. Parite etkileri dikkate alındığında ise 7 ayda yerli yatırımcıların net döviz alımları 11 milyar 811 milyon dolar olarak gerçekleşti. ‘Daralma bitti’ diyen Merkez’den indirimlerin uzun süreceği mesajı Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özetinde, iktisadi faaliyette 2008 yılı 2. çeyreğinden itibaren süregelen daralmanın sona erdiği bildirildi. Özette, öncü göstergelerin yılın 3. çeyreği itibarıyla istihdam koşullarında belirgin bir iyileşmeye işaret etmediği kaydedildi. Vergi indiriminin Ekim ayı ile birlikte sona ermesinin, dayanıklı mal grubu yıllık enflasyonunu önümüzdeki dönemde artırıcı yönde etkileyeceğine dikkat çekildi. PPK, enflasyonun düşük seyrini koruduğu değerlendirmesinde bulundu. Kurul, 2008 yılı Kasım ayından bu yana sürdürülen faiz indirimlerinin, küresel risk algılamalarındaki iyileşmenin sürmesi halinde, kredi piyasası üzerindeki etkisini göstermeye başlayacağı öngörüsünde bulunurken, “Bankaların kredi verme iştahında da kayda değer bir artış gözleniyor. Önümüzdeki dönemde kredi kanalının toplam talebe olan desteği artacak. Ancak tek başına kredi arzındaki iyileşme, faiz indirim sürecini sonlandırmak için yeterli değil. Önümüzdeki dönemde küresel risk iştahının artmaya devam etmesi halinde, faiz indirimleri Enflasyon Raporu’nda öngörülene kıyasla daha uzun sürebilir” denildi. Borsaları ‘destek bitecek’ korkusu sardı Önceki gün ABD’de beklentilerden kötü gelen ekonomik verilerin ardından borsalar şimdi de merkez bankalarının piyasalara desteğini çekeceği endişeleriyle geriledi. Avrupa borsalarında kayıplar yüzde 2’leri aşarken, Wall Street güne yüzde 1.5’lik düşüşle başladı. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean-Claude Trichet, euro kullanan 16 ülkenin teşvik programlarından uzaklaşması ve en geç 2011’de kamu borçlarını azaltmaya başlaması gerektiğini söyledi. Trichet, yaptığı açıklamada, teşvik paketlerinden çıkış stratejisinin toparlanma için elzem olduğunu, iş dünyası ve vatandaşlar açısından ekonomik güvenin yeniden tesis edilmesi için borçların artmasının sürmemesi gerektiğini ifade etti. İMKB ise günü yüzde 0.22’lik düşüşle 47.804 puandan tamamladı. Bono faizi yüzde 8.53 ile yeni tarihi dibini görürken dolar 1.4940 TL’den kapandı. UFUK KORCAN VATAN