Dexia ve NBG'ye Türkiye'den su yok

Denizbank ve Finansbank. Ekonomik krizin pençesindeki iki sermayedar Dexia ile Yunan NBG’nin iştirakleri. Ancak iki Türk bankasının piyasa değeri ana hissedarlarının değerinin neredeyse 2 katı. BDDK, iki grubun Türkiye’den merkezlerine para transfer etmelerinin önüne geçmek için, göstergeleri iyi olmasına rağmen Denizbank ve Finansbank’tan sermaye yeterlilik rasyolarını artırmalarını istedi.
Vatan´ın haberine göre, Denizbank’ın sahibi uluslararası Dexia ve Finansbank’ın sahibi Yunanistan devlet bankası National Bank of Greece (NBG)’nin içine düştüğü ekonomik sıkıntı ve bozulma, BDDK’yı harekete geçirdi. Bu iki grubun Türkiye’deki iştirakleri Denizbank ve Finansbank sıcak takibe alındı.
Her iki bankanın mevcut durumunda bir sıkıntı görmese de BDDK, yurtdışı merkezlerde yaşanan depremin Türkiye’deki iki bankayı olumsuz etkilememesi için bir dizi önlem aldı. Denizbank ve Finansbank’ın göstergeleri iyi olmasına rağmen BDDK, olası sorunları önlemek için bu bankalar için istediği koşullarda “farklılaştırma”ya gidiyor.
BDDK uygulamasına göre Türkiye’de bankaların asgari “sermaye yeterlilik rasyosu”nun yüzde 12 olması gerekiyor. Bankacılık sisteminin rasyosu geçen yıl yüzde 19 olmasına rağmen bu yıl düşerek yüzde 15.5’ler civarında gerçekleşti. Bu oran da BDDK’nın belirlediği oranın üzerinde olması nedeniyle kabul gören bir oran. Ancak BDDK bu iki banka için daha yüksek bir oran belirleyerek, her iki bankanın da daha yüksek bir sermaye yeterlilik rasyosunu sağlamasını istedi. BDDK sermaye yeterlilik rasyosunu iki banka için artırarak bu bankaların büyümek yerine sermaye tutmalarını sağlamak istedi. Ayrıca, alınan önlemlerle bu bankaların yurtdışı merkezlerine para transfer etmelerinin de önüne geçilecek.
Bir BDDK yetkilisi, global dalgalanmayla birlikte yabancı ortaklı bankalara daha özel bir hassasiyetle bakıldığını ancak bu iki bankanın son gelişmeler nedeniyle “sıcak takibe” alındığını belirtti. BDDK’nın karar ve kurallarda, bankalara özel farklı uygulamalar yapabildiğini kaydeden BDDK yetkilisi, bu yetkinin kendilerine Bankalar Kanunu’yla verildiğini hatırlattı. Bu bankaların mevcut durumunda herhangi bir olumsuzluk bulunmadığını ifade eden yetkili, yine de uluslararası ortamda yaşananların Türkiye’deki bankalara ve daha geniş bir bakış açısıyla Türk bankacılık sistemine zarar vermemesi için her türlü önlemi hayata geçirecetk şekilde hazırda bulunduklarının altını çizdi. BDDK yetkilisi, “Denizbank’ın satışına karar verildiği” haberlerini ise “Bizim uygun görmediğimiz hiçbir satış kararı hayata geçirilemez” şeklinde değerlendirdi. BDDK Bankalar Kanunu’nda kendisine verilen yetkiler çerçevesinde, gerek görmesi halinde, bir bankayla ilgili düzeltici ya da iyileştirici önlemlere başvurabiliyor. Bu kapsamda BDDK, ilgili bankanın özkaynağının artırılmasını veya kâr dağıtımının geçici bir süreyle durdurularak ihtiyatlara aktarılmasını isteyebiliyor.
Ayrıca, bankanın ayırdığı karşılıkları artırmasını zorunlu tutabiliyor. Hissedarlara kredi verilmesini durdurma yetkisine de sahip olan BDDK, bu bankayı aktiflerini elden çıkarıp likidite sağlamaya, yeni yatırımları sınırlandırmaya ya da durdurmaya zorlayabiliyor. Bunların tamamı “düzeltici önlem” olarak ifade ediliyor.
BDDK yine gerek görmesi halinde bir bankadan, “sermaye yeterliliği oranını” veya likidite düzeylerinden birini ya da her ikisini birden yükseltmesini isteyebiliyor. Hatta uygun bir süre vererek uzun vadeli veya duran varlıkların elden çıkarılmasını, işletme ve yönetim giderlerinde kısıntıya gidilmesini veya maaş ödemeleri gibi düzenli ödemeler dışında ödemelerin durdurulmasını, belirli kişi, kurum, risk grubu veya sektörlere nakdi ve gayrinakdi kredi kullandırılmanın sınırlandırılması veya yasaklanması gibi önlemler alabiliyor. Bunlara ise “iyileştirici önlemler” kategorisinde değerlendiriliyor. BDDK yetkilisi, yasadaki bu düzenlemelerin özellikle altını çizdi.
Fransa, Belçika ve Lüksemburg’un ekonomik dalgalanmada zor duruma düşen Dexia için uzlaşması ve sahibi olduğu Denizbank’ın satışına onay vermesi üzerine bu hafta gözler Türkiye’deki Denizbank’a çevrildi. Dexia’nın Belçika ayağının kamulaştırılarak kurtarılması tartışılırken, haftasonu Brüksel’deki toplantının ardından, Dexia’nın Türkiye’de büyük ortağı olduğu Denizbank’ın satışının da kesinlik kazandığı haberleri gündeme oturdu. Dexia, Denizbank’ı Zorlu Holding’in patronu Ahmet Nazif Zorlu’dan, 5 yıl önce yaklaşık 2.4 milyar dolara almıştı. Son olarak Denizbank’ın piyasa değeri 4 milyar dolar seviyesindeyken ana hissedarı Dexia ise 2 milyar 270 milyon dolar düzeyinde.
Yunanistan’ın içinde bulunduğu ekonomik krizle birlikte devlet bankası NGB için de zor günler başlamıştı. NBG, diğer Yunan bankaları gibi halen interbank piyasasına giremiyor ve Avrupa Merkez Bankası fonlarından yararlanamıyor. NBG Finansbank’ı 2006 yılında satın almıştı. İşadamı Hüsnü Özyeğin 2006 yılında Fiba Grubu’nun sahip olduğu Finansbank’ın yüzde 46 hissesi ve kurucu hisselerinin tamamını 2.8 milyar dolar karşılığında NBG’ye devretmişti. Fiba Holding’in Finansbank’ta kalan yüzde 9,68’lik hissesi de 2008’de NBG’ye 697.15 milyon dolara satılmıştı. Şimdi Finansbank’ın yüzde 99’u NBG’nin elinde bulunuyor.
Dexia tarafından satılacağı iddia edilen DenizBank 1938 yılında denizcilik sektörüne finansman sağlaması için devlet tarafından kuruldu. Zorlu Holding bankayı 1997 yılında Özelleştirme İdaresi’nden aldı. 2006 yılında ise yüzde 75’ini 2.4 milyar dolara Dexia’ya sattı. 39.2 milyar lira aktifi 552 şubesi bulunan Denizbank’ı tekrar geri alıp almayacağı sorulan Ahmet Nazif Zorlu böyle bir düşüncesinin olmadığını söyledi. Banka ile Rus Sberbank’ın ilgilendiği belirtiliyor.