Devlere borsa için büyük çağrı

Borsa Uzmanı ve Borsagundem.com yazarı Arif Ünver, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) yüzde 10'luk halka açılmışlık oranını yukarı seviyelere taşımak için, teşvik amaçlı kurumlar vergisi oranının yüzde 10'a çekilebileceğini belirtti.
Ünver, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, İstanbul Finans Merkezi (İFM) hedefi dahilinde, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) büyük firmaların halka arzlarının yapılmasının son derece önem arz ettiğini belirtti. İMKB'nin büyük halka arzlarla desteklenerek piyasa değerinin ve derinliğinin artırılmasının, yabancı yatırımcıların fon büyüklüklerinin göz önüne alındığında, son derece yerinde ve amaca yönelik bir gelişme olacağına işaret eden Ünver, şu değerlendirmelerde bulundu:
''Market Capitalization (MCAP) yaklaşımı ile İMKB'yi dünyanın önde gelen ülke borsaları ile karşılaştırdığımızda tabloyu net bir şekilde görebiliriz. Firmaların halka açık, alım satıma konu paylarının, borsa fiyatı ile çarpılması ile elde edilen MCAP, FTSE tarafından baz alınmış en derin, likit ve ilgili ülkelerin bir çok yönden başı çeken firmaları üzerinden hesaplanmış verileridir.''
FTSE tarafından hazırlanan son MCAP değerleri şöyle:
Ülke MCAP (Milyar USD) Baz Hisse
Brezilya 532 77
Rusya 208 32
Hindistan 281 112
Çin 528 155
Polonya 46 17
Almanya 870 56
İtalya 255 34
Fransa 1.052 85
Türkiye 63 24
İngiltere 2.400 118
ABD 13.500 611
Tablodaki rakamların verdiği mesajın açık olduğunu belirten Ünver, İMKB'de büyük firmaların halka arzlarının yapılmasının, halka arzlara gerek iç gerekse dışarıdan yeterli talebin gelmesi için yatırımcılara uygun zemin yaratılması gerektiğini vurguladı.
Ünver, büyük firmaların halka açılmaya teşvik edilmesi için bir takım özendirici gerekçeler yaratılması gerekliliğine değinerek şu değerlendirmelerde bulundu:
''İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) verilerine göre 2011 sonu itibarıyla ilk bin sanayi şirketinin özkaynak toplamları 177 milyar TL, ödenmiş sermayeleri 111 milyar TL ve son olarak 2011 sonu net kar toplamları 24 milyar TL civarındadır. İlk bin sanayi şirketimizin tahakkuk eden kurumlar vergisi yaklaşık olarak 6,1 milyar TL civarı olup ülkemizde 2011 sonu ile tahakkuk eden toplam kurumlar vergisi 29 milyar TL civarıdır.
İSO verilerine göre ilk bin sanayi şirketimizin, tahakkuk eden toplam kurumlar vergisi rakamı yaklaşık olarak 6,1 milyar iken, ilk bin sanayi şirketimiz içerisinde halka açılmış firmaların oranı yüzde 10'lar civarındadır. Yüzde 10'luk halka açılmışlık oranını yukarı seviyelere taşımak için, teşvik amaçlı kurumlar vergisi oranı yüzde 10'a çekildiği takdirde (sadece ilk 1000 sanayi şirketi için) kurumlar vergisinde 3 milyar TL'lik feragat yapılmış olacak. Diğer taraftan, ilgili teşvik ile İSO ilk bin içerisinde halka açıklık oranı yüzde 50'ye çıktığı takdirde, ilgili firmaların sağlayacağı kaynakla yaratacağı katma değer üzerinden sağlanacak vergi kaynağı, feragat edilen teşvik amaçlı rakamı telafi edecektir. İlgili durumu rakamsallaştırmak gerekirse, ilk bin firmanın özkaynak toplamı 177 milyar TL iken ödenmiş sermayeleri 111 milyar TL seviyesindeyken, ilgili gruptaki firmaların ortalama defter değeri 1,60 olarak ortaya çıkmaktadır. Bu arada İMKB'de son durumda ortalama PD/DD oranı ise 1,70'ler seviyesinde, buradan yola çıkarsak İSO ilk bin için ortalama piyasa değeri(hisse başı piyasa fiyatı) rakamını 2,70 olarak buluruz.''
Ünver, İSO ilk bin sanayi şirketi içinde halka açıklık oranının yüzde 50'ye çıktığı takdirde, firmaların yaklaşık 150 milyar TL'lik kaynak sağlayacağını ifade ederek, ''150 milyar TL'lik kaynağın sisteme girmesi ile ortalama yüzde 7,5 kar marjı ile çalışan İSO 1000 sanayi firmasının, özkaynak karlılığına göre 2 milyar TL'nin üzerinde kurumlar vergisi yaratacak. Verilen teşvik neredeyse karşılamış olacaktır. Diğer taraftan firmaların sağladığı kaynakla üretim kapasitelerini artırmaları da, istihdamı olumlu yönde etkileyerek başka da faydalar sağlayacaktır'' şeklinde konuştu. AA