Çin artık ABD'nin ucuz finansörü değil!

Çin 2016 yılında ülke parasının her yerde kabul edilen konvertible bir para olması için adımlar atmaya başlamıştı. IMF de Çin’i desteklemişti. Çin’in bu yaklaşıma girdiğindeki şartlar, 2016 yılında sonunda oldukça değişti . Bugün gelinen noktada durum biraz karışık.

Çin 2016 yılında dev boyuttaki döviz rezervinin önemli bir kısmını satmak zorunda kalmıştı. Büyük ekonomisi ve de yüksek dozda döviz rezervi olan ülkeler, dolar cinsinden tuttukları döviz rezervlerini, biraz getirisi olan dolar bazındaki ABD kamu borç senetleri olarak tutmakta idiler. Çin de böyle yapmıştı. Büyük döviz rezervini büyük çapta ABD kamu kağıtlarına çeviren Çin, şimdi kuru dolara karşı korumak için elindeki bonoları kısmen satarak dolar cinsi likidite almaya mecbur olmuş durumda.

Elinde bol miktarda ABD kamu borç senetleri olan Çin, önce , bir başka bakış açısı ile, ABD’den en fazla alacağı olan ülke olmuştu. Çin birkaç yıl önce ortalığa dökülmeden evvel ise Japonya elindeki ABD Hazine bonoları nedeni ile ABD’den en çok alacağı olan ülke idi. Ama Çin son birkaç yılda 2016 yılında Japonya’yı geçmişti.

Şimdi Financial Times gazetesinin hafta sonu sayısındaki habere göre Çin’in sahip olduğu ABD Hazine bonoları ekim ayında 41.3 milyar dolar azalarak toplamda 1.12 trilyon dolar değerine inmişti. ABD Hazine’sinin açıklamasına göre Çin’in döviz cinsi varlıkları zaten son altı aydır sürekli azalmakta idi.

Diğer taraftan ayni dönemde Japonya ‘nın dolar bono varlıkları 4.3 milyar dolar artarak, 1.13 trilyon dolara çıkmış, Japonya finanasörlükte tekrar Çin’i geçmişti.

Üstelik Çin’in yurt dışı ticari işlemlerde işlemlerde kullanmak için Belçika’da tuttuğu ABD bonoları ve likiditesi de vardı. Belçika’daki bono stokları da hesaba katılırsa Çin’in dolar cinsi varlıkları, aslında daha çok, yani 67.1 milyar dolar azalmıştı.

Bir özet vermek gerekirse, Çin’in çoğu ABD Hazine bonosu olarak tutulan dolar cinsi bonoları ve likiditesi, yani Çin ‘in dolar cinsi likit varlığı toplamı, dörtte bir azalmış bulunuyordu. Toplam rezerv 2014 yılından bu yana hızla azalarak sadece 3 trilyon dolara inmişti.

Azalmanın çoğu da Çin Merkez Bankasının ülke parasını desteklemek için, yani renminbilerin değerini korumak için satılmıştı. Ama bu çabalamaya rağmen de Çin parasının değeri yüzde 15 azalmış bulunuyor.

Çin elindeki bonoları satarak elindeki likit sermayenin çıkışını azaltmaya çalışıyor. Çin diğer taraftan şirketlerinin yurt dışında varlık almalarını sınırlamaya da başladı. Çin Yurt dışına temettü verilmesini de düşük tutmaya çalışıyor. Trump’in sürpriz şekilde ABD seçimini kazanması da doların değerini arttırdı,ve gelişen ülkelerin sorun yaşamaya başlamasına da neden oldu. Çin de teknik olarak bakıldığında bir gelişen ülke (Hindistan da ) .

Çin 2008 yılında elde tutulan ABD Hazine bonolarında Japonyayı geçmişti. Japonyanın 2016 yılının sonunda , tersine tekrar öne geçmesi ise piyasa uzmanlarına göre devam edecek gibi gözüküyor.

Daha önce IMF Direktörü olan ve ABD Cornell Üniversitesinde ekonomi hocalığı da yapan Profesör Eswar Prasad “Çin’in ABD’ye ucuz likidite aktarması ve de ABD’nin cari açıklarıa ucuz fiyatla finansman sağlaması dönemi artık bitmiş oldu!” diyerek durumu özetledi.