Buzullar eridikçe gizli üs belirecek

Bilim insanlarının birçoğuna göre gezegenimizin önündeki en büyük tehditlerin başında gelen küresel ısınma, önümüzdeki dönemde yeni diplomatik krizlere neden olacak. Bunun en büyük göstergelerinden biri de ABD'nin soğuk savaş döneminde Grönland'da inşa ettiği ve gizli projeler yürüttüğü bir askeri-bilimsel araştırma üssü. Bilim insanlarına göre, ABD'nin "bir daha ortaya çıkmamak üzere" buz tabakasının altına gömdüğü tesis, küresel ısınma yüzünden, beklenmedik bir anda gün yüzüne çıkabilir.

600 NÜKLEER SİLAH

Kanada'nın Toronto eyaletindeki Lessonde Üniversitesi'nde görev yapan William Colgan, "İnşa edenler, bu üssün bir daha yüzeye çıkmayacağını düşünmüştü. Ancak 1960'larda daha "küresel ısınma" terimi bile yoktu. Ancak günümüzde görüyoruz ki iklim değişiyor. Orada gömülü olan şeylerin gömülü kalıp kalmayacağı sorunuyla karşı karşıyayız" dedi. Konuya ilgi gösteren dünya basını, üssün 1951'de Danimarka hükümetinin izniyle, Sovyetler Birliği'ni doğrudan vurabilecek nükleer füzeler barındırması için inşa edildiğini ve bu dev merkezde çeşitli bilimsel çalışmaların yürütüldüğünü hatırlattı.

ATIKLARIYLA TERK EDİLDİ

Daha sonra, sürekli hareket halindeki buzulların büyük bir risk içerdiği anlaşıldı ve 1967'ye kadar araştırma merkezi olarak kullanılan üs terk edildi. Ancak Colgan ve ekibine göre, günümüzde bile atıfta bulunulan bilimsel araştırmaların yürütüldüğü Camp Century'nin atıkları öylece bırakıldı. Tahminlere göre hastane, sinema, market, laboratuvarlar ve bir kiliseye ev sahipliği yapan bu eski Amerikan üssünde 200 bin litre dizel yakıt, bir o kadar atık su ve miktarı bilinmeyen radyoaktif maddeler bulunuyor.

2090'DA ÖNGÖRÜLÜYOR

Günümüzde, Camp Century'nin üzerindeki buz tabakasının kalınlaşmaya devam ettiğini ve 35 metreye ulaştığını söyleyen Colgan "Ancak bir süre sonra, buzların erime hızı, her yıl yağan kar miktarını geçecek. Her yıl yeni bir buz tabakası yok olacak. Eğer küresel ısınma bu hızla devam ederse 2090'da, Camp Century'nin gün yüzüne çıkmasına engel olunamayacak. İklim değişikliği hızlanırsa bu süre daha da kısalabilir" dedi. Guardian gazetesi, ileri dönemde Danimarka-ABD-Grönland arasında Camp Century krizinin çıkabileceği öngörüsünde bulundu.