'Bu yaz nakitte kalın'

Bir yandan Ortadoğu’da hızla ısınan hava, bir yandan Avrupa’nın bitmek bilmeyen krizi, diğer taraftan ülkenin gerek yapısal gerek gündelik sorunlarının bir kıyıdan diğerine vurduğu ekonomi... Büyükler, kalabalık unvanlı akıl hocalarına soruyorlar, içleri rahat ama küçük bireysel yatırımcılar böylesi bir konjonktürde ne yapacağını bilemez durumda.
HSBC Başstratejisti Fatih Keresteci’ye sordum, yanıtladı. Keresteci aynı zamanda bankanın Hazine ve Sermaye Piyasaları Grup Başkanı. Yani HSBC’nin kurumsal ve bireysel yatırımcılara yönelik yatırım ürünü satışından da o sorumlu, tavsiyeleri bu nedenle de önemli...
İdeal bir ‘yaz sepeti’
Piyasalarda savaş beklentisi var mı? Bu yaz nasıl yatırım yapmak gerek? Fatih Keresteci, her şeyden önce havada kriz kokusunun bulunduğu dönemlerde olası fırsatları değerlendirebilmek için güçlü nakit pozisyonunda bulunmak gerektiğini vurguladı. Küçük yatırımcılar için bahar rüzgarından bu yazın iklimini tahmin eden Keresteci, “Kısa vadede mümkün olduğunca nakitte kalıp ortaya çıkabilecek fırsatları beklemek gerek” dedi. Keresteci, 100 bin lirası olan bir küçük yatırımcıya bunun yarısını bir aylık mevduatta tutmasını, 25 bin lirayla bölgede önemli olabilecek bir şirketin hissesini, 25 bin lirayla da altın almasını tavsiye etti.
Ortadoğu kasımda ‘soğur’
Suriye’de yaşanan gerginliğin, Türkiye’nin de içinde bulunduğu bir sıcak savaşa dönme ihtimalini nasıl değerlendiriyorsunuz? Piyasalar, bu olasılığı ne ölçüde fiyatlandırdılar?
Suriye’de yaşanan gerginliği Arap Baharı olarak nitelendirilen ancak bahardan ziyade güze benzeyen akım ve İran ile ilgili gelişmelerle bir bütün olarak ele almak gerek. Bence bu açmaz ABD’de kasımda yapılacak seçimlere kadar sürecek, olası bir Obama zaferi ile çözümlenecek.
Bu nedenle şu an Ortadoğu’da yaşanan soğuk savaşın sıcak bir temasa dönüşmeyeceği kanaatindeyim. Zaten mali piyasalar da Suriye ile ilgili endişeleri fiyatlara pek yansıtmıyor. İran, petrol fiyatlarındaki etkisi nedeniyle daha önemseniyor. Yatırımcıların bir süredir portföylerindeki nakit ağırlıklarını artırdıkları doğru. Ancak buna daha çok Avrupa menşeli krizin sebep olduğu kanaatindeyim.
Küçük yatırımcılara bu iklimde nasıl hareket etmelerini önerirsiniz? 100 bin liralık portföy için bu yazı geçirecek bir sepet yapar mısınız?
Kısa vadede hem ekonomik anlamda hem de yakın coğrafyamızda güvenlik anlamında ciddi soru işaretleri var. Bu nedenle kısa vadede mümkün olduğunca nakitte kalıp ortaya çıkabilecek fırsatları beklemek gerek. TL cinsinden bir varlığa yatırım yapmak anlamlı. 100 bin liranın 50 bin lirası ile 1 aylık mevduat yapmayı, 25 bin lirası ile uzun vadede sadece Türkiye’de değil bölgede önemli olabilecek bir şirketin hissesinin alınmasını, kalan 25 bin lira ile de sigorta niyetine altın alınmasını öneririm.
Türkiye’nin Aşil topuğu olan cari açık için bir formülünüz var mı?
Cari açık yılların birikimi. Kısa vadede bir çözüm beklemek doğru olmaz. Cari işlemler açığı demek az tasarruf etmemiz demek, yurtdışına çok bağımlı olmak demek. Tasarruf oranımız 2011’de yüzde 13’e gerilemiş. Bu klasmanda dünyada son sıralardayız.
Dışa bağımlılık sadece ekonomi ile sınırlı değil, mesela A Milli futbol takımının iskeletini Almanya doğumlu oyuncular oluşturuyor. Türkiye eğitimden planlamaya, yatırım stratejisinden alışkanlıklara uzun vadeli bir değişime girmeli. Daha çok tasarruf edip yurtdışından aldığımız malları Türkiye’de üretecek bir yapı kurmalıyız.
‘Yunanistan Avrupa’nın Ferhunde’si!’
Avrupa’daki kriz, ilk başladığı andan itibaren her gün bir ülkenin iflas edeceğine ilişkin yoğun söylentilere sahne oluyor. Tehlike bu kadar büyükken kriz başlayalı da neredeyse “yıllar” oldu. Sizce Avrupa krizle yaşamaya mı alıştı?
Bir yandan Avrupa krizle yaşamaya alıştı, diğer yandan bizler bu haberleri kanıksamaya başladık. Ancak bence Avrupa’ya ilişkin kaygılar uzunca bir süre daha etkili olacak. Çünkü sorun Yunanistan’la sınırlı değil. Sorun AB’nin kuruluşundaki çarpıklıkta. Birçok açıdan birbirinden farklı özelliklere sahip ülkeleri aynı birlik altında topluyorsunuz ve sadece ortak bir para politikası ile yönetmeye çalışıyorsunuz. Bu mümkün değil. Hatırlayın, Reşat Nuri’nin Yaprak Dökümü’nde ailenin yapısına uymayan Ferhunde sadece kendisini değil, tüm aileyi uçuruma yuvarladı. Ne yazık ki bu AB için de kaçınılmaz bir son olabilir. Fransız ve Alman seçimlerinden sonra yapının sürdürülemez olduğuna kanaat getirilip bugünkünden oldukça farklı ancak sürdürülebilir yeni bir Avrupa fikri hayata geçirilebilir.
‘10 yıldır bonoda olan parasını 19’a katladı’
Yatırım yapıp zengin olmak mümkün mü?
Kısa vadeli al-satlarla çok büyük paralar kazanıldığına ilişkin birçok hikaye var. Ancak iş hayatımda gördüm ki anlatılanlar şehir efsanesi. Kısa vadeli al-satlar ile büyük para kazanma ihtimali rulette zengin olmakla eşdeğer. Bilinmedik yatırım araçlarının peşinden koşmanıza gerek yok. Mesela, 2001 başında Türkiye’nin geleceğine inanıp parasının tamamını hazine bonosuna yatıran ve bu stratejisinden vazgeçmeyen bir yatırımcı bugün itibariyle parasını 19’a katlamış olacaktı.
Kızlarına masal değil ‘döviz’ anlattı
Her gün ekonomik verilerle iç içesiniz, ekonominin baş aktörleriyle bir araya geliyorsunuz. Bu durum, birey olarak yaşantınızı nasıl etkiliyor? Örneğin, birikimlerinizi kendiniz mi yönetiyorsunuz, yoksa “Terzi kendi söküğünü dikemez” diyenlerden misiniz?
Hayatımın ailemden sonra en önemli parçası ekonomi ve piyasalar... Kızlarım doğduğunda doktorumuz onlarla konuşmamızın faydalı olabileceğini iletmişti. Ben de konu bulamayıp günlerce birkaç aylık bebeğe döviz piyasasının işleyişini anlatmıştım.
Piyasalarla bu kadar içli dışlı olmak pek iyi değil zira gündelik konular ana gündem maddesi haline gelip uzun vadeli trendleri atlayabiliyorsunuz. Ben ekonomist/stratejist kimliğimle bu gerçeği erken farkettim. Genelde tutarlı yatırım kararları veririm. Eskiden biraz da şartlar gereği çok tutumluydum. Ancak son zamanlarda ortak bir meslek hastalığından epeyce muzdaribim.
Gün içerisinde bol sıfırlı rakamlarla işlem yaptıktan sonra akşam ödediğim faturalar küçük gelmeye başladı. Ne yazık ki gerçekle ay sonunda ekstrelerde yüzleşiyorsunuz.  Songül Hatusarı / Milliyet