Bu tehlikeye dikkat

Ülkeye sıcak para girişinin ithalatı ve dolayısıyla cari açığı nasıl büyüttüğünü anlatan Akşam yazarı Nihal Kemaloğlu, ABD’nin karşılıksız para basmasının yaratacağı dolar seline dikkat çekti.
 
Nihal Kemaloğlu’nun “Sıcak parayla soğuk duş ihtimali...” başlıklı yazısı şöyleydi:

“Sıcak para denizinde yıllardır kulaç atan Türkiye, bir müddettir boyunu aşıp su yutmaya başladı.

Tüketim sarhoşluğuyla başı dönen kesimler, çifte kanat takıp havalanmış gayrimenkul sektörü, tekne siparişi veren varsıl banka CEO'ları, kalkınma histerisiyle kasılan ülke, bu uzun süren sıcak banyonun soğuduğunu uzun süre anlamadı.

Yoksa küresel piyasalardan gümbür gümbür akan spekülatif paraya bağlı 'büyüme illüzyonunun' gerçek olduğunu iddia etmezlerdi.
2009'un ilk dokuz ayında 4.3 milyar olan dış kaynak girişi bu yıl 39.9 milyar dolara çıkmıştı.

Üstelik şimdi deniz daha da büyüyor ekonomik durgunluğu ve dış ticaret açığını, bastığı dolarlarla kapamaya çalışan ABD, para piyasalarına 600 milyar dolar daha pompalayacaktı.

Amerikan Merkez Bankası'nın bu genişlemeci para politikasının yönleneceği mükemmel adreslerden biri de her zamanki gibi tasasız Türkiye olacak.
Sıcak parayı en yüksek getiri ve faizle ağırlayan yükselen piyasa ekonomilerinden, bu dolar seli baskınından ülkemizin kendini nasıl koruyacağı merak konusu.

Brezilya gibi istihdamı ve üretimi korumak için yabancı para girişine sınır koymayan Türkiye'nin bu defa sıcak likidite banyosu buz gibi soğuk duşa dönüşebilir...

Girişi genişledikçe ucuzlaşan dövizle şaha kalkan ithalat, varlık değeri şişen inşaat sektörü, bankaların devamlı körüklediği tüketime yaslanmış Türkiye ekonomisinin yapısal dengesizliği yabancı basında bile yer almıştı.
Wall Street Journal, Türkiye'nin eylül ayı ithalatının ihracattan beş kat daha hızlı ilerlediğini belirtilmişti.

Eylül ayında ithalat yüzde 25.3 artarken ihracat yüzde 5.5 oranında artmıştı.
Bu dış ticaret açığının devasa büyüyen cari açık anlamına geldiğinden şüphemiz yoktu.

Ucuz döviz arzının kışkırttığı ithalata karşılık aşırı değerlenen Türk Lirası'nın belini büktüğü ihracatımız, devede kulak nispetindeydi.
Nitekim Merkez Bankası verilerine göre 2010'un ilk 9 ayında cari açık, geçen yılı üçe katlayarak 32.5 milyar dolar oldu, yıl sonunda 40 milyar doları aşması bekleniyor.

Ayrıca uzmanlar, ithalat artışının üretimden kaynaklanmadığını aksine üreticilerin üretimde ithal yarı mamul madde kullandığını ve hatta büyük çoğunluğun üretimi bırakıp ithalatçılığa döndüğünün haberini verdiler.
Sıcak para girişi ve ithalat yükselişi arasındaki kopmaz bağ, büyüme şişkinliğimiz diye yorumlandı. İhracatçı ise talebi düşüren Avrupa pazarı bir yanda, diğer yanda aşırı değerli Türk Lirası cenderesinde kan kusarken eriyen istihdam ve üretim piyasacılığın gereği aklileştiriliyordu.
Tabii ki yerli üretimi ve istihdamı ezen ithalat bağımlığımız, ülkeyi de ucuz ithal mallar cenneti haline getirirken üretmeyen ülkenin vatandaşları da sıkı birer tüketici ve müflis borçlu oldular.

Tarım ve gıda maddelerini, et dahil ithal eden ülke, ayda yaklaşık 800 milyon dolarlık tarım ve gıda maddesi ithal ediyor.
Ve nihayet hükümet kanadından Devlet Bakanı Ali Babacan, Türkiye'nin genişleyen kredi hacminin son bir yıl içinde 370 milyar TL'den 480 milyar TL'ye çıktığına dikkat çekti.

Burada 'birazcık!' risk gördüğünü ve kredi hacminin hızla genişlediğini söyleyerek aslında derin istikrarsızlığın son noktasına gelindiğini açıkladı.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu 'kredi genişlemesinden ve cari açıktan' duyduğu kaygıyı dile getirdi. Çünkü cari açığın finansmanında sıcak paranın güvenilirliği olmadığından kırılganlık had safhada.
Yıllardır yapısal sorunlarını geçici olarak sıcak parayla geçiştiren Türkiye'yi zor zamanlar bekliyor.”