Borsada yükleliş sürecek mi?

Son günlerde herkesin gözü borsada... 80 bin puan seviyesine alışmaya başlayanİstanbul Borsası, yükselişine devam edebilecek mi? Dolar bazında yeni hedefleri yakalaması mümkün mü? Zaman Gazetesi yazarı Selim Işıklar hisse senedi piyasalarındaki bu gelişmeyi kaleme aldı. İşte "Yatırımcının gözü Moody’s’te" diyen Işıklar'ın o yazısı:
Dış borsalarda İMKB endeksine benzer, rekorlar ya da yükseliş hareketi var mı? Yaşanan bu yükselişin sebepleri neler? Ona bir göz atalım.
    Endeksin 2007 yılında ve 2010 yılı Kasım ayında dolar bazında iki kez 5 doları (50 bin puan) geçtiğini ve bu noktalardan hızla geri geldiğini biliyoruz. Şu an rekor üstüne rekor kırdığı söylenen İMKB endeksi 45,7 (45 bin 700 puan) seviyesinde bulunuyor ve dolar bazlı rekorun lira bazında yüzde 10,6 gerisinde. Bu demek değil ki bu noktaya muhakkak çıkacak ya da eski zirveyi aşamayacak. Ama sonuç olarak o noktalar bir hedef seviye olarak ortada duruyor. 2012 yılında yabancı yatırımcıların bugüne kadar yaptıkları en yüksek miktarda alımlarıyla endeks yükseldi. Özellikle bankacılık hisselerinde gerçekleştirdikleri alımlar endeksi 80 bin puana taşıdı. Yabancı yatırımcıların alım kararlarında Türkiye’nin hükümet ve Merkez Bankası politikalarının kredi not artışını desteklemesi, ABD Merkez Bankası’nın parasal politikalarını gevşetme yanlısı olması ve Avrupa’nın kurtarma mekanizmalarını gerektiğinde devreye alma yönünde anlaşmaları oldu. Kasım ayında beklenildiği gibi Türkiye’nin kredi notu Fitch Ratings tarafından yatırım yapılabilir ülke kategorisine yükseltildi. Bir diğer kredi derecelendirme kuruluşu olan Moody’s’in de benzer şekilde not artışına gidebileceği yönünde sinyaller, yabancı yatırımcıların Türkiye ilgisinin devamını sağladı. Merkez Bankası’nın uyguladığı dengeli politikaların meyvesini vermeye başlaması, kredi genişlemesinin ve cari açığın istenen noktalara çekilmesi hükümetin siyasi açıdan Suriye gibi, dış şoklar dışında genellikle tansiyonu düşürücü ve dengeli politikalar izlemesi, özelleştirme ihalelerinde ve halka arzlarda yüksek gelirler edilmesi Borsa’daki yükselişi destekleyen gelişmeler oldu. Dış etkilere ilişkin bir başka olumlu gelişme ABD başkanlık seçimleri oldu.
    2012 yılında, İran, Suriye ve zaman zaman Rusya ile gerilimli ilişkilere ve Suriye’den gelen tehditkâr gelişmelere karşın savunma amaçlı da olsa caydırıcı silah sistemlerinin Türkiye’ye yerleştirilmesi bir açıdan olumlu karşılanırken diğer açıdan ‘Acaba yaklaşan bir tehlikenin istihbaratı mı alındı?’ sorularını da gündeme getirebilir. 2013 yılında bu konudaki gelişmeler yine piyasalar tarafından izlenecektir. Ekonomimize ilişkin olumlu beklentiler ve yabancı fon ve yatırımcıların sürüklediği Borsamız henüz dolar bazlı rekorunu kırmadı ama Avrupa’nın güçlü ülkesi Almanya’nın Dax Endeksi, en son 2007 yılında ulaştığı 8.150 puan seviyesine oldukça yaklaşarak 7.785 puana çıktı. Bazı analistler, bir sıfır ekleyerek bizim borsamızla kıyaslamaya başladılar bile. ABD Dow Jones Borsası bilanço açıklamalarıyla 13 bin 500 puana bir kez daha yaklaştı. Dow Jones, 14 bin puanı 2013 yılında zorlayabilir mi? Açıkçası bundan kuşku duymakla beraber birkaç şirketin performansına bağlı yeni bir rekor da ABD’den gelse de bu noktalarda daha fazla tutunmanın zor olduğu da bir gerçek.

    Öte yandan uzun süredir Türkiye’yi Ba1 (spekülatif, yatırım yapılamaz) notuyla değerlendiren Moody’s’in 21 Kasım’da yaptığı değerlendirmede bir not artışı sinyali verildiği, muhtemelen ilk çeyrek bitiminde Türkiye’nin dış açık, enflasyon, dış politika, iç politika, büyüme, kredi hacmi gibi konularında ilerlemeler sağlanması not artışını beraberinde getirecektir. Son olarak Morgan Stanley, bu konuda olumlu işaretler bulunduğunu bildirirken, Goldman Sachs ise dış açıklar konusunda 2013 yılı için geçen yıla göre daha kötümser tahminlerde bulundu.

    Sonuç olarak 2013 yılına hızlı bir başlangıç yapan Borsamız, yabancı yatırımcıların stratejilerine göre hareket ederek sınırlı da olsa yükselme potansiyelini sürdürüyor. Henüz teknik düzeltmelerin etkili olmamasında dış borsalardaki benzer yükselişler, not artışı beklentisi ve son çeyrek bilanço performansları beklentilerinin sona ermemiş olması gösterilebilir.
SEKTÖREL BAZDA HAREKETLİLİK HIZLANDI
Sigorta sektöründe 2012 yılı olumlu geçmemesine rağmen son haftalarda sigorta sektöründe hızlı yükselişler başladı. Sektöre olan ilgi sebebiyle bu hareketlenmenin devam edebileceği beklenebilir. Küçük ölçekli bankalara olan yabancı ilgisi Borsa’da sert yükselişlere sebep oluyor. Bunların dışında gübre, havacılık ve petro-kimya sektörü atağa kalkmış gözüküyor. Enerji sektörü hisseleri de ilgi çekici artışlara sahne oldular. Fiyatlar son bir ayda oldukça yükseldi ve çok ucuz hisse sayısı oldukça azaldı. Bu noktadan sonra bilanço odaklı, yabancı alımı başlayan ya da yüksek temettü ve bedelsiz potansiyeli olan şirketler daha hareketli olabilir. Ayrıca fiyatı ucuz kalmış birkaç büyük ve yabancı yatırımcının radarında olan hissede yaşanacak yükselişin ardından bir düzeltme hareketi beklenebilir.
İki kat artan doğalgaz fiyatı düşüşe geçti
Dünyada doğalgaz fiyatları uzun süredir düşüş eğiliminde hareket ettikten sonra geçen yıl nisan ayında 1,9 dolar/mmbtu seviyesinde düşüş son bulmuş, son sekiz ayda doğalgaz fiyatları iki kat yükselerek 4 dolar/mmbtu seviyesine yükselmişti. 25 Kasım tarihinde 4 doları gördükten sonra düşüşe geçen doğalgaz fiyatları, 2 Ocak 2013’te 3 dolara yaklaşarak rahat bir nefes aldırdı. Cuma günü yüzde 4 artarak 3 dolar 32 cent/mmbtu seviyesinden işlem gören doğalgaz fiyatları, yönünü yeniden yukarı çevirmiş gözüküyor.
    Son yılların en düşük seviyesini gördüğü dönemde bile Türkiye’de doğalgaz fiyatları petrole olan bağımlılığı nedeniyle yüksek seyretmişti. 2013 yılı için fiyatları hava sıcaklıkları kadar doğalgaz üreticilerinin politikaları ve özellikle Avrupa ekonomilerindeki büyümeye yönelik endişeler etkili olmaya devam edecektir. Doğalgaz fiyatlarının petrol fiyatları gibi doğrudan bir maliyet fiyatı yok. Pazarın belirli ülkelerin elinde olması sebebiyle doğalgaz fiyat grafiklerinde oluşan rakamlarla ülkelerin doğalgaz alım maliyetleri çoğu kez uyuşmayabiliyor. Ancak yakın zamanda daha çok üreticinin pazara gelmesiyle maliyetler arası uçurum kapanabilir. Avrupa ve Türkiye, şu an en yüksek maliyetlerle gaz kullanıyorlar. Geçen yıl azalan talep sebebiyle ve spot piyasalarda oluşan farklılıklar nedeniyle Gazprom’un yüzde 10 indirim kararı alması olumlu bir gelişme.