Borsa yolunda 27 şirket var
Kriz nedeniyle durma noktasına gelen halka arzlar önümüzdeki dönemde hızlanacak gibi görünüyor.
Borsa yolunda 27 şirket var
18 ay aradan sonra ilk kez bu hafta halka arz edilecek Ran Lojistik ve halka arz seferberliğinin duyurulmasıyla, piyasalarda bu yönde beklentiler artmaya başladı. Ancak 2009 yılı bu anlamda sönük geçmeye devam edecek gibi. Beklentiler, ağırlıklı olarak arzların 2010da yeniden ivmelenmesi yönünde. Son dönemde ise halka arz için adı geçen 27 şirket var.
Gözde Yeniova/Talip yılmaz/Ekonomist
Geçen yıldan beri etkisini gösteren küresel kriz, tüm dünya piyasalarında olduğu gibi İMKBde de çok ciddi düşüşlere neden oldu. Bu düşüşlerin etkisiyle çoğu beklenti, önümüzdeki dönem gerçekleştirilmek için ileriki bir tarihe ertelendi ya da vazgeçildi. Bunlardan biri de İMKBdeki halka arzlar. Zaten son yıllarda durgunlaşan arzlar, en son 18 ay önce yapılan Türk Telekom işleminin ardından bıçak gibi kesildi. Global kriz, halka arz edilecek şirketlerin İMKBde işlem gören benzerlerinden hareketle belirlenen piyasa değerlerini düşürerek, yeni halka arzları neredeyse imkansız hale soktu. Ayrıca finansal piyasalardaki olumsuz görünüm ve beklentiler de halka arzlar açısından olumsuz etki yarattı. Son olarak, krizin reel sektör üzerindeki ağır etkisi, halka arz edilecek şirketlerin karlılıklarını ve ileriye dönük büyüme projeksiyonlarını olumsuz bir havaya soktu. Büyüme beklentisi olmadan da şirketlerin halka arz edilmeleri oldukça zor.
SPK hedef büyüttü
Geçen hafta ise Ran Lojistikin halka arzı haberi ve İMKB ve SPK Başkanlarının halka arz seferberliği yapılacağından bahsetmesi, beklentileri yeniden artırdı.
SPK Başkanı Prof. Dr. Vedat Akgiray, geçen hafta yaptığı açıklamada sağlıklı halka açılmayı çok kolay bir hale getirmek istediklerini söyleyerek, Halka açık şirket sayımız 300, onu bin yapalım, diyoruz. En kısa sürede dedi. Önümüzdeki dönemde onlarca başvuru gelmesini umduklarını dile getiren Akgiray, ağırlıklı olarak enerji, lojistik, altyapı sektörlerinden talep beklediklerini ifade etti. İMKB Başkanı Hüseyin Erkan da 17 Ekim itibariyle TOBB ile birlikte halka arz seferberliğine başladıklarını kaydetti.
Piyasalarda olumlu hava
Krizden çıkış yönünde dünya genelinde olumlu sinyallerin gelmeye başladığı ve İMKBnin yukarı yönlü bir seyir izlediği şu dönemde var olan yüksek likiditenin de sayesinde halka arzlar tekrar gündeme gelmeye başladı. Biz de buradan yola çıkarak halka arzı beklenen şirketleri ve daha önce yapılması beklenen ama ertelenen şirketleri araştırdık. Burada dokuzu GYO olan 25 şirket bulunuyor.
Ayrıca daha önce başvurup, ertelenen üç şirket de var. Analistler, olası halka arzların piyasayı, özellikle halka arz olacak şirketin sektörü ve varsa iştirakini hareketlendirmesini bekliyor. Ancak yılın bitmesine çok az kalmasının da ve bir kriz yılı olması nedeniyle 2009 yılının halka arzlar için sönük geçecek bir yıl olacağını söylemek mümkün. Buna karşın analistler, 2010 yılında piyasaların iyileşmesine paralel olarak halka arz patlaması yaşanmasını bekliyor.
Hareket getirebilir
İş Portföy Genel Müdürü Dr. Gürman Tevfik, halka arzların canlanması için girişim sermayesi şirketlerine kolaylıklar sunulmasını tavsiye ediyor. Bu tarz şirketlerin ortak oldukları şirketleri büyüttükten sonra halka arz yoluyla hisse satabildiklerini anlatan Tevfik, Türkiyede 2004, 2005 yılından itibaren doğrudan satış işlemleri gördük. Bu dönemlerde şirket satın alan girişim sermayesi şirketlerinden halka arzlar gündeme gelebilir diyor.
Faizlerdeki gerileme ve sermaye hareketlerinin halka arzlarda 2010 ve 2011de artışı beraberinde getirebileceğini söyleyen Gedik Yatırım Araştırma Uzmanı Yunus Kaya, Ancak endeksteki yükselişle halka arzların artması çok da birbirine paralel değil diyor.
Kamu halka arzları
Turkish Yatırım Kurumsal Finansman Yönetmeni Ece Beydağı ise TOBBun ön ayak olmasıyla başlatılan halka arz seferberliği kapsamında halka arzların hareketlenmesinin beklenebileceğini söylüyor. Beydağı, Büyüme potansiyeline sahip olan ancak kotasyon şartlarını sağlayamayan şirketlerin borsada işlem görmesine olanak sağlaması ve SPKnın KOBİlerin piyasaya açılması için kolaylık getirmiş olması, halka açık şirket sayısında artış sağlayabilir diyor. Beydağı, ayrıca piyasa şartlarının olumlu seyrinin özelleştirme amaçlı büyük halka arzların yolunu açabileceğine dikkat çekiyor.
Ekinciler Yatırım Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Özgür Yurtdaşseven de Türk hisse senedi piyasanın ulaştığı Fiyat/Kazanç oranının, rafa kaldırılmış halka arzların yeniden gündeme gelmesi adına oldukça uygun bir ortam sağladığına dikkat çekiyor. Bununla birlikte Yurtdaşseven, regülatörlerin halka arzı teşvik eden uygulama ve açıklamaları halka arz aktivitasyonunda bir canlanma yaratacağını ifade ediyor. Yurttaşseven, Aynı zamanda birçok hissede ralliyi kaçırmış yatırımcılar açısından uygun değerlemeye sahip halka arzlar önemli bir yatırım fırsatı yaratıyor. Özellikle sektörü içerisinde cazip değerlemeye sahip halka arzlar önemli diyor.
KUTU
Halka arzı beklenen 27 şirketten 9u GYO şirketi
Altınbaş: Kuyumculuk, petrol, madeni yağ ve finans sektörlerinde gruba bağlı şirketler ve iştirakleri olan Altınbaş Holding de halka arz planlayan şirketlerden. Altınbaş Holding'e ait Creditwest Faktoring şu anda halka açık.
Albayrak GYO: İktisat GYO, TMSFnin özelleştirmesiyle Albayrak Şirketler Gurubu bünyesinde 31 Ağustos 2005 tarihinden beri faaliyet gösteriyor.
Biskon GYO: Türkiyenin en büyük binası olan Sapphire projesini yürüten Kiler Grubunun, iştiraki olan Biskon GYOyu 2010da halka açılacağı belirtildi. Biskon GYOnun halka açılması için Goldman Sachsa yetki verildiği biliniyor.
Emlak GYO: Şirket, ağustos ayında Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO) AŞnin, altı aylık süre içinde halka arz edilmeye hazırlandığını açıkladı. Halka arzla birlikte Emlak Konut GYOnun Türkiye'nin en büyük halka açık GYO'su olacağı belirtilmişti.
Gübre Fabrikaları GYO: 2007 yılında gayrimenkullerine değerleme yaptıran şirket, kısmi bölünme yoluyla bir GYO kurarak halka açmayı planlamakta. Çalışmalar için Ak Yatırım yetkilendirilmişti.
Havaş: Global kriz nedeniyle ertelenen TAVın yüzde 100 iştiraki Havaşın halka arzının 2010da yapılması bekleniyor. Havaşın yüzde 40 hissesinin satışı da gündemde. Bununla ilgili son bilgileri borsa kulis sayfasında okuyabilirsiniz.
Horoz Lojistik: Uluslararası nakliye yapan lojistik şirketi Horoz Lojistik, 2006 yılı Mart ayında halka arz niyetini ortaya koyan şirketlerden biriydi. Bu şirket için de takvim hala belirsizliğini koruyor.
Işıklar Holding: 2001 krizi ile birlikte İstanbul Yaklaşımına giren, borçlarını yeniden yapılandıran ve son olarak yabancı ortaklı yaklaşımdan çıkan Işıklar Holding, 2010 yılında halka arz düşünüyor. Holdingin borsada Işıklar Ambalaj şirket var.
İdeal gıda: Ülker Grubu şirketlerinden İdeal Gıdanın sermayesinin bir bölümü halka arz edilmesi planlanan şirketlerden. Ülker, daha önce gönderdiği açıklamada, şirketin yüzde 97.5 oranında bağlı ortaklığı durumunda bulunan İdeal Gıda ile ilgili bu karara yer verilmişti.
İstikbal Mobilya: Kayserili Boydak Grubu, 2008 yılı için Türkiye'nin en büyük mobilya işletmelerinden İstikbal Mobilyayı halka arz etmeyi planladığını açıklamıştı. Ancak daha sonra bu konuda bir açıklama yapılmadı. Şirketle ilgili beklenti sürüyor.
İttifak Holding: 18 Eylül 2008 tarih ve 289 sayılı Borsa Genelgesi kapsamında şirket, hisse senetlerinin halka arz edilmeksizin borsada işlem görmesi için başvuruda bulundu.
İDO, İgdaş ve İSKİ: Yüzde 60 ila 70'inin halka arz edileceği İDO ve İgdaşta halka arz edilmesinden elde edilecek gelirin 5 milyar doları bulabileceği belirtiliyordu. İSKİnin de yüzde 10 gibi bir kısmının da düşünülenler arasında olduğu daha önce açıklanmıştı. İDO Genel Müdürü Ahmet Paksoy, İDO'yu halka arz ederek buradan gelecek kaynak ile Ro-Ro taşımacılığına girmek istediklerini daha önce açıklamıştı.
Kiptaş: İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin iştiraki olan şirketin halka arz çalışmaları devam ediyor.
Koza Altın: Koza Madencilik, en son eylül ayında yüzde 60 hissedarı olduğu Koza Altın İşletmelerinin halka arzı için ön çalışmalara başlandığını açıklamıştı.
KVK: Türkiyenin önde gelen cep telefonu pazarlama şirketi KVKnın halka arz planladığı da daha önce beklentiler arasındaydı. Şirket, Ericsson, Nokia ve Research in Motion'ın Blackberry'sini ve Turkcell'in sim kartlarını satıyor.
Lykia GYO: Lykia Group'un patronu Burhan Silahtaroğlu, turizm tesislerini tek çatı altına toplayıp, halka arz etmeyi planlıyor.
Martı GYO: Yüzde 80 sermaye artırımı yoluyla yapılacak halka arz sonrası 200 milyon TL net aktif değere ulaşmayı planlayan Martı GYO'nun üç yıldır ertelenen arzının 2010da yapılması bekleniyor. Şirketin erteleme öncesinde halka arzını Credit Suisse üstlenmişti.
Pegasus: Esas Holdinge bağlı Pegasus Havayolları'nın önümüzdeki üç yıl içinde halka arz edileceği bildirilmişti.
Reysaş GYO: Lojistik sektörünün önemli oyuncusu olan şirket, kısmi bölünme suretiyle gayrimenkul yatırım ortaklığı statüsünde bir şirket kurulmasına karar vermişti. Bu çalışmaları için 2008 yılında Raymond Jamesi yetkilendirilmişti. Krizin ardından bu halka arzın gerçekleşmesi bekleniyor.
Temsa: Temsa Global, 555 bin metrekarelik alana kurulu Adana üretim tesislerinde Türkiye pazarına yönelik olarak Diamond ve Safir şehirlerarası yolcu otobüsleri ile küçük otobüs Powerbus, Metropol ve Prestij midibüs üretimi gerçekleştiriyor.
Torunlar GYO: Torunlar Gıdanın da GYO şirketinin halka arz çalışması için 2008 yılında İş Yatırıma yetki verildiği biliniyor.
Tuna GYO: Asya Katılım Bankası, yüzde 70 iştirak ettiği Asyafin Turizm Proje İnşaat Taahhüt Emlak Sanayi ve Ticaret AŞ'nin ticari unvanını Tuna Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı olarak değiştirdi. Bu şirketin halka arzının 2011'e kadar gerçekleşmesi beklenebilir.
Ziraat Bankası: Uzun süredir halka arzı beklenen bankalardan olan Ziraat Bankası ile ilgili olarak en son Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, açıklanan Orta Vadeli Programda halka arzın önümüzdeki dönem için düşünüldüğünü söylemişti.
KUTU
Önceden açılma yoluna giren ama ertelenenler:
Anel Elektrik: Borsadan doğrudan satış yöntemiyle gerçekleştirilmesi planlanan ilgili halka arzın ilk gününde İMKB birincil piyasada toplam gerçekleşen satış tutarı 3 milyon 704 bin adetle sınırlı kalmıştı. Şirket için planlanan halka arzda toplam satışı planlanan tutar ise 17 milyon adetti. Daha sonra halka arzdan vazgeçildi.
Kuveyt Türk: Bank Asya ve Albaraka Türk'ten sonra halka açılan üçüncü katılım bankası olmaya hazırlanan Kuveyt Türk, dünya borsalarında ABD'den kaynaklanan küresel dalgalanma nedeniyle 2008de yapılması planlanan halka arzını ertelemişti.
Torbalı Renk Kutu: Şirket, halka arz için 23 Kasım 2007 tarihinde SPK başvurusunu yapmıştı ancak hala halka arz çalışmaları gerçekleşmedi. Şirketin halka açılmasını istediği sermaye oranı yüzde 37.50.
Görüş
Halka arz seferberliğine başlıyoruz
Hüseyin Erkan/İMKB Başkanı
17 Ekim itibariyle TOBB ile birlikte halka arz seferberliğine başlıyoruz. Şirketlerin birbirini tanıması, birbirleriyle gerekiyorsa şirket evlilikleri yapmaları için gerekli ortamları oluşturacağız. Bu program çerçevesinde şirketler halka arzla ilgili bilgi alışverişinde bulunabileceği, istediği sorulara yanıt alabileceği bir platform elde etmiş olacak. Sonrasında ise Anadolunun bazı şehirlerinde yatırım fuarları düzenleyeceğiz. Bu fuarlarda kurduğumuz stantlarda yine bilgilendirme yapıp, halka arzla ilgiyi artırmaya çalışacağız.
Bunun dışında yine gündemimizde KOBİ borsası ile ilgili çalışmalar bulunuyor. İMKBden ayrı olacak bu borsa için tüm hazırlıklarımızı tamamladım. Şimdi aracı kurumlara eğitim verme aşamasındayız. Bu yeni piyasa için eğitimleri yapıyoruz. Kurulacak olan KOBİ borsasında kurlar, daha esnek ve farklı olacak. Şimdi isteyen şirketlerden başvuruları alıyoruz ancak şu ana kadar talep gelmedi.