Borç krizi çözülemedi

ABD’deki borç limiti ‘krizi’ dinmek bilmiyor. ABD’nin 14.3 trilyon dolarlık borç limitinin artırılması için son tarih olan 2 Ağustos yaklaşırken, ülke, tarihinde ilk kez temerrüde düşmek ve borçlarını ödeyemez hale gelmekle karşı karşıya.
ABD Başkanı Barack Obama, Amerikalılardan krizin çözümünde dengeli bir yaklaşımı destekliyorlarsa, Kongre üyelerine ‘baskı’ yapmalarını istedi.
Limitin yükseltilmesi için son tarih olan 2 Ağustos’a bir hafta kalmasına rağmen, dün de Kongre’de Demokratlarla Cumhuriyetçilerin ortak bir plan yerine iki ayrı plan sunmasıyla, işlerin iyice karışması üzerine, Obama, kamera karşısına geçti.
Günlerdir Kongre liderlerine mesajlar gönderen Obama, bu kez doğrudan Amerikan halkına seslendi. Temsilciler Meclisi’nde Cumhuriyetçilerin, Senato’da da Demokratlar’ın çoğunluğu oluşturmasına işaret eden Obama, ABD halkının bölünmüş bir yönetim için oy vermiş olabileceğini ama fonksiyonsuz bir yönetime oy vermediğini söyledi.
İlk kez halktan Kongre’ye baskı yapmasını, çözüme dair düşüncelerini Kongre üyelerine iletmelerini isteyen Obama, “Eğer bütçe açığını azaltmak için dengeli bir yaklaşım istiyorsanız, bunu Kongre üyelerinizin bilmesini sağlayın” dedi.
‘Tehlikeli oyun...’
Temsilciler Meclisi Başkanı Cumhuriyetçi John Boehner’in sunduğu planın, problemi sadece 6 ay ötelediğini ve kalıcı çözüm yaratmadığını ifade eden Obama, zenginlerin de fedakârlıkta bulunmadığı ve sadece orta gelirli Amerikalı’nın üzerine yüklenildiği bir çözüm olamayacağını ve bunun adil olmadığını kaydetti. Obama, Senato’daki Demokrat Çoğunluk Lideri Harry Reid’in planını çok daha olumlu bulduğunu ifade etti.
Obama, borç limitinin yükseltilmesi ve bütçe açığının azaltılması konusunda Kongre’deki çekişmelere ilişkin olarak da “Bu daha önce hiç oynamadığımız tehlikeli bir oyun ve bunu kaldıramayız” sözlerini kullandı.
Uzlaşma 2012 Başkanlık seçimlerinde düğümlendi
ABD’de borçlanma limiti sorununa çözüm bulma çabalarında Cumhuriyetçi ve Demokrat Kongre liderleri iki farklı plan önerisi sundu.
Planların her ikisi de, federal hükümetin borçlanma limitini 2012 yılı sonuna kadar yükseltecek bir yol sağlıyor, ancak bu konuda Kongre’nin gelecekte atması gereken adımlar ile vergi ve harcama reformu gereksinimleri hakkında keskin farklılıklar içeriyor.
Senato’daki Demokrat çoğunluk Lideri Harry Reid’in sunduğu plan, gelecek 10 yıl içinde kabaca 2.7 trilyon dolarlık harcama kesintisi öngörürken, borçlanma limitini de 2.4 trilyon dolar yükseltiyor. Bu rakamın, hükümete, gelecek yılki başkanlık seçimleri sonrasına kadar fon sağlamada yeterli olduğu belirtiliyor.
Kemerler sıkılacak
Reid’in planı, herhangi bir yeni vergi artışını gerektirmiyor. Plan, çeşitli iç ve savunma programlarında 1.2 trilyon dolarlık tasarrufun yanında, Irak ile Afganistan’daki savaşların düzeyinin azalmasından 1 trilyon dolar tasarruf öngörüyor.
ABD Başkanı Obama da, Senatör Reid’in planına destek verdi. Ancak Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner, Senatör Reid’in planının “aldatıcı noktalarla dolu” olduğunu öne sürüyor. Boehner’ın kendi planı ise, borçlanma limitinin iki aşamada yükseltilmesini öngörüyor.
İki aşamalı plan
İlk aşamada, borçlanma limitini bu yıl sonuna kadar yükseltirken, gelecek 10 yıl içerisinde 1.2 trilyon dolarlık harcama kesintisi öngören plan, ikinci aşamada ise, borçlanma limitini 2012 sonuna kadar yükseltiyor, ancak bunun için, Kongre’nin çift partili bir komite tarafından çerçevesi çizilecek bir dizi büyük çapta vergi reformu ve sosyal yardım programlarındaki değişimleri onaylaması şartını getiriyor.
Her iki aşamanın da Kongre’nin onayını gerektirmesi, 2012 seçimlerine kadar konuyla ilgili olarak Kongre’de iki kez oylama yapılacak olması anlamına geliyor. Boehner’in planının, borçlanma limitinin ilk aşamada sadece birkaç aylığına yükseltilmesini öngörmesi ve gelecek yıl Kongre’nin konuyu tekrar ele almasını gerektirmesi nedeniyle Obama tarafından reddedilmesinin hemen hemen kesin olduğu yorumları yapılıyor.
IMF ‘AŞIRI ISINMA’ DEDİ, AKLA TÜRKİYE GELDİ
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde, ABD’li liderlere borç tavanının 2 Ağustos’tan önce artırılması konusunda anlaşması ve kamu borcu ile bütçe açığının azaltılması için “cesur mali önlem” almaları çağrısında bulundu.
Lagarde, New York’ta bir toplantıda yaptığı konuşmada, “Avrupalı liderlerin gösterdiği siyasi cesareti ABD’de cesur mali önlemin izleyeceği konusunda umutluyum. Borç tavanı konusunda zamanımız azalıyor ve açıkçası bu konunun derhal çözülmesi gerekiyor. Doğrusu ABD’de ortaya çıkacak mali şok dünyanın geri kalanını etkileyebilir. Ne kadar erken olursa o kadar iyi olacak güvenilir mali düzeltme planına ihtiyaç var” dedi.
‘Emtia fiyatlarına dikkat...’
Lagarde, konuşmasında ayrıca gelişmekte olan ülkelerden bazılarında ekonominin aşırı ısınma işaretleri vermesinin çok önemli olmaya başladığını da vurguladı. Bu durum akla ‘Lagarde Türkiye’yi mi kastetti’ sorusunu getirdi.
Düşük gelirli ülkelerin de sağlıklı büyüme kaydettiğini ifade eden Lagarde, ancak emtia fiyatlarındaki rtışın bu ülkelerin birçoğunda olumsuz yansımaları olduğunu kaydetti.