Boğaz geçişine zam!

Dünyanın en riskli doğal geçiş noktalarının başında gelen ve aşırı tanker trafiğiyle yılda 55 bin defa facianın eşiğinden dönen Türk Boğazlar'ı için Enerji Bakanı Taner Yıldız'dan sürpriz bir çıkış geldi. Yıldız, zorda kalırsa Türkiye'nin Montrö Sözleşmesi'ndeki 'altın frank' maddesini işletebileceğini açıkladı. Türkiye, bugüne kadar hiç kullanılmayan maddeyi uygularsa tankerlerden geçiş vergisi alacak. Böylece, halen petrol şirketlerinin 3- 4 dolar olan ton başına maliyeti 16 kat artarak 48 dolara çıkacak.
FELAKETİ BEKLEYEMEYİZ
Her gün 200 metre uzunluğunda 18 büyük petrol tankerinin Boğazlar'dan geçtiğini belirten Yıldız, Türkiye'nin hassasiyetlerinin son noktaya geldiği uyarısı yaparak, "Harekete geçmek için illa felaketi beklemeyelim. İstanbul'u hiçbir şekilde riske atamayız" dedi. Altın frank maddesinin avantajlı maliyetler nedeniyle artan Boğaz trafiğini azaltacağını belirten Yıldız, geçiş ücretindeki artışın Türkiye'yi rahatlatırken petrol şirketlerine maliyet getireceğini belirtti. Bakan Yıldız, petrol şirketlerine de "Optimum yolu bulmalıyız" çağrısı yaptı.
Altın frank nedir?
1936'DA imzalanan Montrö Sözleşmesi'ne göre, Boğazlar'dan geçecek gemilerden Türkiye vergi alabilir. Sıhhi kontrol, fener ve tahliye hizmetleri için alınacak ton başına vergi miktarları altın frank üzerinden sözleşmede belirtiliyor. Şu anda karşılığı olmayan altın frankın bugüne uyarlanmasıyla ortaya çıkan maliyetin ton başına 48 dolar olacağı tespit edildi.
Samsun-Ceyhan Hattı stratejik
"BAKÜ-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı yapılmasaydı yaklaşık 1 milyar varil petrol Boğazlar'dan geçmiş olacaktı" diyen Yıldız, şöyle konuştu: "Bugün Boğazlar'dan yaklaşık 150 milyon ton petrol geçiyor. BTC olmasa bu rakam da Boğazlar'a eklenecekti. Bazıları farklı kaygılarla başka yere çeksede Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı bu nedenle bu kadar stratejik." Proje ile ilgili görüşmelerin devam ettiği söyleyen Yıldız, "Projede petrol taahhüdü ile ilgili özel sektör kendi aralarında konuşuyor. Önümüzdeki hafta Rusya teklifine cevap vereceğiz. İyi sonuç çıkacağına inanıyorum" dedi.