Bir aylık fatura 33 lira zamlandı

Uzun zamandır beklenen doğalgaza zam katmerli geldi. Doğalgaza gelen zam bir ailenin kış aylarındaki aylık faturasını 33 lira arttıracak. Doğalgaza son dönemin en yüksek zammı 2008 yılında yüzde 22.5 olarak gelmişti. 2011 ekim ayında da yüzde 14.25 oranında zam yapılmıştı. Cumartesi günü yapılan zam son 4 yılın en yüksek zammı. Elektriğe yapılan zammın da bir ailenin aylık faturasına aylık 5-6 liralık yük getireceği tahmin ediliyor.
1 liraya yaklaştı
Doğalgaza zam açıklaması cumartesi gecesi geldi. BOTAŞ da cumartesi gecesi yaptığı açıklama ile fiyatların yüzde 16.49-18.72 oranında arttığını açıkladı. Doğalgaz satışı yapan şirketler de yeni tarifelerini belirledi. Buna göre İstanbul’da KDV hariç 0.7165 liraya satılan 1 metreküp doğalgazın fiyatı 0.8327’ye çıktı. KDV’li fiyatı ise 0.9826 lira oldu. Kışın günlük tüketim genellikle 8-10 metreküp civarında oluyor. 8 metreküp üzerinden yapılan hesaba göre İstanbullu tüketici eskiden aylık 240 metrekübü almak için 202 lira öderken, şimdi 235 lira ödeyecek. Yani aylık 33 lira maliyeti olacak. Tüketiciler doğalgazı kışın yüksek tüketiyorlar, yaz aylarında ise düşüyor. Yıllık olarak 1500 metreküp tüketildiği dikkate alındığında ise 1268 lira ödenirken, zamdan sonra 1473 lira ödenecek. Yani yıllık maliyet 205 lirayı bulacak.
Cumartesi günü elektrik fiyatları da yüzde 9.26 oranında zamlandı. Asgari elektrik ihtiyacı üzerinden hesaplama yapıldığında yaklaşık 234 kWh’lik aylık tüketimi olan bir ailenin faturası 70 TL’den 76 TL’ye yükselecek.
Neden yüksek oldu?
Doğalgaz ve elektriğe yapılan zammın gerekçelerinde doğalgaz ana faktör. Doğalgaz ham petrol ve kurla artıyor. Öte yandan doğalgazda çapraz sübvansiyon var. Doğalgazdan elektrik üreten santrallara maliyet ve kârla satış yapılıyor ancak konut ve sanayiye maliyetinin altında satış yapılıyor. Bu da BOTAŞ’ın zararını katlıyor. Doğalgaz ile elektriğe yapılan farklı zammın altında bu yatıyor. Elektriğe yapılan zammın gerekçesinde ise kışın doğalgazda yaşanan sıkıntı söz konusu. Doğalgaz sıkıntısı sırasında santrallar pahalı bir yakıt olan fueloil’e geçti. Bu maliyetin er geç yansıtılması gerekiyordu.
Enflasyona etkisi ne olacak?
Benzin, motorine, doğalgaz ve elektriğe gelen zamlar yılın ikinci yarısından itibaren enflasyonda düşme bekleyen Merkez Bankası’nın hesaplarını altüst edecek. Doğalgaz ve elektriğe gelen zammın enflasyona etkisinin 0.5 ile 0.7 olması bekleniyor.
Bakan, indirim sözü vermedi
Enerji Bakanı Taner Yıldız zamları Arap dünyasında yaşanan istikrarsızlık, dolar kurundaki artış ve ham petrol fiyatlarında önlenemez yükselişe bağladı. “Üç-dört aydan beri zam baskısı altındaydık” diyen Yıldız, Arap dünyasına istikrar geldiğinde petrol fiyatlarında düşüş olacağını ancak bu düşüşün Türkiye’ye indirim olarak yansıyacağına ilişkin söz veremeyeceğini açıkladı. Yıldız ayrıca Rusya’dan doğalgaz ücretinde indirim alınmasaydı zammın daha yüksek olacağını söyledi. Enerjide yüzde 72 dışa bağımlı olduğumuzu hatırlatan Yıldız dünyada doğalgaz veya ham petrolün talebi artmadığı sürece siyasi istikrar sağlandığında fiyatlarda geri dönüşün olacağına inandığını kaydetti. Neşe Karanfil/Radikal