Başçı'nın seçimi

Bir yandan faiz seviyesini düşük tutmak isteyen Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, diğer yandan da yükselen enflasyon ve döviz kuru karşısında daha sıkı bir para politikası uygulamak zorunluluğu ile karşı karşıya. Büyümeyi teşvik etmek ve enflasyonu dizginlemek gibi iki farklı politika arasında sıkışan Merkez Bankası için yarınki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı kritik önem kazandı.
Başçı’dan geri adım
PPK toplantısında Merkez Bankası’nın gecelik borçlanma ve politika faizinde değişiklik yapması beklenmezken, Türk Lirası zorunlu karşılıkların döviz ve altın tutulabilecek oranında arttırım yapılmasına kesin gözüyle bakılıyor. Analistlerin küçük bir bölümü ise borç verme faizinin indirilerek koridorun daraltılmasının sürpriz olmayacağını ileri sürüyor. PPK şubat toplantısında borç verme faiz oranını yüzde 12,5’ten 11,5’e çekerek faiz koridorunu daraltmıştı.
Adana’da 16 Mart’ta yaptığı açıklamada, faiz koridorunun daraltılabileceğinin sinyalini veren Başçı, bu açıklamanın ardından doların 1.825 TL ile 2 ayın, döviz sepetinin ise 2.12 TL ile 2.5 ayın zirvesine yükselmesinin ardından geri adım attı. Başkan Başçı, 21 Mart’ta Altın ve Mücevher Zirvesi 2012’de, enflasyonun düşürülmesi için gereken her şeyin yapılacağını ve kontrollü parasal sıkılaştırmanın devam edeceğini belirterek, Merkez Bankası’nı 2.5 ay aradan sonra ‘istisnai gün’ uygulamasına geçirdi.
Adım adım müdahale
Merkez Bankası kontrollü parasal sıkılaştırmayı piyasaya verdiği paranın maliyetini arttırarak yaparken, geleneksel repo ihalesinde faiz yüzde 11,5’e çıktı. Merkez, geçen yılın aralık sonunda döviz sepeti 2.20 TL’ye ulaşınca dövize doğrudan müdahalede bulunmuştu. Merkez’in istinai gün uygulamasına geçmesinin ardından dolar 1.80’nin altına inerken, gösterge faiz ise yüzde 9,3’ten 9,8’e kadar çıktı. Son bir ayda TL, gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrıştı. TL’ye karşı yüzde 3 değer kazanan dolar, Macaristan Forint’ine karşı yüzde 1,5 yükselip diğer ülke para birimlerine karşı değer kaybetti.
Cari açık nedeniyle TL’nin yükselen petrol fiyatlarına daha duyarlı olduğuna dikkat çeken uzmanlar, Merkez Bankası’nın muhtemel bir parasal gevşemenin arefesinde olabileceği algılamasının da TL’yi baskı altında tuttuğunu söyledi.
Merkez Bankası’nın Para Politikası Kurulu’ndaki stratejisi İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın (İMKB) seyrinde de etkili olacak. Toplantıdan çıkacak karar doğrultusunda parasal sıkılaştırmanın devam etmesi durumunda fonlama maliyeti artacak olan banka hisselerine satış baskısı gelebilir. Son dönemde yurtdışıdan pozitif olarak ayrışan İMKB de Merkez Bankası’nın salı günü alacağı kararla kazanımlarının bir kısmını geri verebilir.
Çin’in adımları bekleniyor
Geçen hafta içerisinde imalat sanayi endeksi (PMI) 50’nin altında kalan Çin, ekonomideki yavaşlamaya ilişkin endişeleri arttırdı. Çin’de art arta açıklanan ve ekonomide daralmaya işaret eden veriler sonrasında Çin Merkez Bankası’nın faiz ya da karşılık indirim kararı alması durumunda piyasalarda büyük bir yükseliş yaşanması beklentisi hâkim. Aksi durumda yani Çin’in parasal genişleme yönünde adım atmaması halinde ise büyük bir satış dalgası gelebilir. OKTAY ÖZDABAKOĞLU / Radikal