Bankalarda büyük çöküş!

Euro Bölgesi’ndeki borç krizinin ve Merkez Bankası’nın uyguladığı politikaların bankacılık sektörüne maliyeti çok ağır oldu.
Bir yandan kârlılığı azalan sektör bir yandan da İMKB’de adeta yerle bir oldu. Hisse senetleri borsada işlem gören 16 bankanın toplam piyasa değeri, son bir yıl içinde 73.2 milyar dolar azalarak 140.4 milyar dolardan 67.2 milyar dolara indi.
Bankaların piyasa değeri, dolarda aynı dönemde yaşanan yüzde 35’lik yükselişin de etkisiyle, dolar bazında yüzde 52,1 eridi. Bu dönemde İMKB-100 Endeksi yüzde 27,7 düşerken, bankacılık endeksindeki kayıp yüzde 40’a ulaştı.
Merkez Bankası’nın, dövizdeki ve kredilerdeki artışı frenlemek için faiz koridorunu genişleterek, borç verme faizini yüzde 12,5’e çekmesi bankaların kaynak maliyetini yükseltti. Bu durum bankacılık sektörünün kârlılığına olumsuz yansıdı. Sektörün 9 aylık kârı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 azalarak 14.6 milyar liraya indi. Bankaların aktif kârlılığı yüzde 2,3, özkaynak kârlılığı ise yüzde 17,8 ile son 6 yılın en düşük seviyesine geriledi. Net faiz gelirlerinde yaşanan azalma ile faiz dışı gelir-gider dengesinde faiz dışı giderler lehine meydana gelen değişim, kârlılıktaki azalmada belirleyici oldu.
Yapı Kredi’de büyük kayıp
Garanti’nin piyasa değeri yüzde 51 azalarak 13.4 milyar dolara, Akbank’ın ise yüzde 48,8 azalarak 13.3 miyar dolara indi. Bu dönemde büyük bankalar içerisinde en belirgin düşüş Yapı Kredi ile İş Bankası’nda yaşandı.
İtalyan ortağına ilişkin kaygıların da etkisiyle Yapı Kredi’nin değeri yüzde 63,6 azalarak 6.3 milyar dolara inerken, İş Bankası’nın değeri de yüzde 60,2 azalarak 8.2 milyar dolara düştü. Piyasa değeri yüzde 51 azalarak 6 milyar 686 milyon dolara inen Halkbank, buna rağmen Yapı Kredi Bankası’nı geçti. Geçen yıl kasımda Yapı Kredi, Halkbank’tan yüzde 27 daha değerliydi. Vakıfbank’ın piyasa değeri yüzde 60, Bankasya’nın piyasa değeri ise yüzde 65,7 düştü.
9 Kasım 2010’dan bu yana hisseleri değer kazanan tek banka Dexia’nın satacağını açıkladığı Denizbank oldu. Bankanın hisseleri yüzde 6,8 artmasına rağmen, piyasa değeri, dolardaki yükselişin etkisiyle yüzde 20 azaldı. Denizbank’ın piyasa değeri de 4 milyar 788 milyon dolara düştü. Avrupa’da da yerle bir oldu
Euro Bölgesi borç krizi en büyük darbeyi Avrupa’da bankacılık sektörüne vurdu. 9 Kasım 2010’dan bu yana Avrupa Bankacılık Endeksi yüzde 40, Euro Bölgesi Bankacılık Endeksi ise yüzde 50’ye yakın değer kaybetti. Bu dönemde Denizbank’ın ana ortağı Dexia’nın hisseleri yüzde 90, Yapı Kredi’nin ana ortaklarından UniCredit’in hisseleri yüzde 63, Finansbank’ın ana ortağı NBG’nin hisseleri ise yüzde 80 eridi. Türk ortaklar yabancı sahiplerinden daha az değer kaybetmeyi başardı. Yine bu dönemde Avrupa’nın devlerinden Deutschebank’ın hisseleri yüzde 36, dünyanın en önemli bankacılık gruplarından Citi’nin hisseleri ise yüzde 40 değer kaybetti.
Oktay Özdabakoğlu/Radikal