Bankalar özel kredilerde krize mi hazırlanıyor?

FINANSINGUNDEMI.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Bu yılın eylül ayında JPMorgan, lazer ve optik ekipman üreticisi Coherent Corp’un borçlarının bir kısmını yeniden yapılandırmasına yardımcı oldu. Şirket, bu kapsamda 1,25 milyar dolarlık özel kredi ve 700 milyon dolarlık “döngüsel” kredi sağladı. Ancak anlaşmanın yasal belgelerinde dikkat çeken bir detay vardı: “J.Crew blocker” adı verilen yeni bir madde.

Bu terim, 2017 yılında yaşanan bir olaya dayanıyor. Hazır giyim markası J.Crew, alacaklı baskısı altındayken 250 milyon dolar değerindeki ticari markalarını Cayman Adaları’nda kurulan ayrı bir şirkete devretmiş ve bu varlıkları daha sonra kendi kendine kiralamıştı. Bu sayede, olası bir iflas durumunda alacaklıların söz konusu varlıklara erişmesi engelliyordu. Yeni kurulan şirket, bu varlıkları teminat göstererek 300 milyon dolar ek kredi almıştı. Bu durum, o dönemde alacaklıların yoğun tepkisini çekmişti.

JPMorgan ve Coherent, konuya ilişkin yorum taleplerine yanıt vermedi.

Fortune’un haberine göre, JPMorgan-Coherent anlaşmasındaki “J.Crew blocker” maddesi, piyasalarda yaşanan yeni bir eğilimi yansıtıyor. Noetica adlı özel kredi danışmanlığı şirketinin verilerine göre, 2025’in üçüncü çeyreğinde özel kredi anlaşmalarının yüzde 45’i bu maddeyi içeriyor. Bu oran 2024’te yüzde 26, 2023’ün başında ise sadece yüzde 15’ti. Yapay zekâ destekli sözleşme analizleri yapan Noetica’nın veri tabanı 1 trilyon dolardan fazla işlemi kapsıyor ve şirket, ABD’deki en büyük 20 hukuk firmasının neredeyse tamamına danışmanlık hizmeti veriyor.

Noetica’nın verileri, kurumsal kredi veren büyük bankaların özel kredi anlaşmalarında hukuki korumaları sıkılaştırdığını gösteriyor. Şirketin CEO’su Dan Wertman, bankaların temerrüt oranlarının ve sözleşme ihlallerinin olağan dışı seviyelerde olmadığını söylediğine ancak olası risklere karşı hazırlık yaptığına dikkat çekti:

“Göstergeler, kredi verenlerin yaklaşan bir sıkıntıya sessizce hazırlık yaptığına işaret ediyor. Yeni kredi anlaşmalarında artan yapısal korumalardan bunu açıkça görebiliyoruz.”

Wertman’a göre bu tablo, bankaların kredi piyasalarının geleceğine dair endişeli olduğunun da göstergesi:

“Ben bunu, kredi verenlerin piyasanın geleceğinden kaygı duymasının bir yansıması olarak yorumluyorum.”

Yükselişte olan bir diğer madde ise “anti-Petsmart” olarak bilinen hüküm. Bu ifade, 2018 yılında Petsmart adlı şirketin yaşadığı tartışmalı bir hamlesine dayanıyor. Petsmart, çevrimiçi evcil hayvan mağazası Chewy’yi 3 milyar dolara satın aldıktan sonra, bu hissenin bir kısmını borç verenlerin teminat koşullarına tabi olmayan “serbest” bir yan kuruluşuna devretti. Bu hamle, alacaklıların Chewy hisselerine erişimini engelledi. Söz konusu hamle o dönemde alacaklıların büyük tepkisini çekmişti.

Noetica verilerine göre, 2023 yılında özel kredi anlaşmalarının yalnızca yüzde 4’ü “anti-Petsmart” maddesi içeriyordu. 2025’in üçüncü çeyreğinde bu oran yüzde 28’e yükseldi.

Şirketlerin benzeri şekilde yeni krediler almasını veya mevcut alacaklıların rızası olmadan geri satmasını önleyen bir başka koruma türü, bugünkü anlaşmaların yüzde 84’ünde yer alıyor. Bu oran geçen yıl yüzde 42 idi.

Ayrıca kaldıraç oranları da düşüşte. Bu oran, kredi verenlerin bir şirkete, faiz, vergi, amortisman ve itfa öncesi kârına (EBITDA) oranla ne kadar borç vereceğini gösteriyor.

Tüm bu gelişmelere rağmen tablo tamamen karamsar değil. Wertman, kredi verenlerin borçlulara para harcama konusunda daha fazla esneklik tanıdığını belirtiyor. Noetica’nın binlerce özel kredi sözleşmesini kapsayan veriye dayanarak, şirketlerin yatırım yapma, temettü dağıtma ve EBITDA hesaplamalarını belirleme konusunda daha geniş haklara sahip olduğunu açıkladı.

Wertman, özel kredi anlaşmalarındaki sıkılaşmanın nedenine dair kesin bir açıklama yapmıyor ancak bunun rastlantı olmadığını vurguluyor:

“Sözleşme şartları asla tesadüfen değişmez. Bu anlaşmalar, son derece karmaşık veri setleriyle çalışan deneyimli taraflarca hazırlanır. Dolayısıyla bunu bir rastlantı olarak değil, piyasadaki beklentilerin bir yansıması olarak görmek gerekir.”

Moody's, Fransa'nın kredi notunu açıkladı

ABD'li dev banka Bitcoin ve Ether'i kredi teminatı olarak kabul edecek

Her gün 8 konkordato! İflas krizi büyüyor