Bahisler ilk kimin düşeceği üzerine

Bahisler Avrupa’da ilk kimin düşeceği üzerine Euro Bölgesi'nde büyüyen borç krizi, Avrupa'nın ortak para biriminin dışına da taşmaya başladı. Artık İngiltere ve Macaristan riskli ülkeler arasında. Yatırımcılar ilk kimin düşeceğini tartışıyor Melis Şenerdem/Milliyet Euro Bölgesi'nde yaşanan borç krizi giderek derinleşirken yatırımcılar; Yunanistan'dan sonra Avrupa'da hangi ülkenin düşeceğine ilişkin bahis oynuyor. Kemer sıkma paketleri açıklayan İspanya, Portekiz ve İrlanda'dan sonra geçen hafta Fransa ve İtalya'nın notunun düşeceği dedikodusu piyasaları sallamıştı. İngiltere'de yeni hükümetin 156 milyar sterlinlik bütçe açığını dizginleyip dizginleyemeyeceği merak ediliyor. Cuma günü ise kriz Euro Bölgesi'nin de dışına taştı ve Macaristan'dan tehlike sinyalleri geldi. Breakingviews köşe yazarı Ian Campbell, Macaristan'ın kendini çabuk toparlayabileceği görüşünde. Campbell, "Kamu borcu gayrisafi yurtiçi hasılanın yalnızca yüzde 75'i. Bu Yunanistan ya da İtalya'ya göre çok daha düşük. Ancak Macaristan'ın zayıf olduğu nokta, İsviçre Frangı ve euro cinsi kredilerin miktarının yüksek olması. Forint değer kaybettikçe, Macarların borç yükü artıyor" dedi. Gözler Lüksemburg’da Kimin önce düşeceğinin ötesinde, kimin nasıl kurtulacağı sorusunun yanıtı için gözler hafta başında Euro Bölgesi maliye bakanlarının Lüksemburg'da gerçekleştireceği toplantıda olacak. Bakanların Euro Bölgesi'nde bir ülke borcunu ödeyemeyecek duruma gelirse devreye girecek 750 milyar euro’luk dev kredi teminat mekanizmasının detaylarına şekil vermesi bekleniyor. Tabii böyle bir mekanizma İspanya, Portekiz ya da İtalya gibi ülkeler için can simidi olabilecekken Euro Bölgesi'nin dışında kalan İngiltere ve Macaristan için çok anlam taşımıyor. Macaristan'ın Euro Bölgesi'nde olmaması devalüasyona imkan verdiği için ülke yönetimine esneklik sağlıyor. İngiltere ise Avrupa'da bütçe açığı en yüksek ülke olsa da bu borcu çevirme gücünün yüksek olduğu inancı yatırımcılar arasında yaygın. IMF'nin eski baş ekonomisti Simon Johnson ve Peter Boone "Baseline Scenario" adlı blogdaki nalizlerinde Fransa'ya ilişkin risklerin de yükseldiğine dikkat çekti. Uzmanlar, "Fransa ve Almanya'nın beş yıllık CDS'leri arasındaki getiri farkı 44 baz puana yükseldi. Fransa tahvillerinin alım-satımı da zorlaştı, bu güvenli limanda görmeye alışık olduğumuz bir durum değil. Bu durum Fransız siyasetçileri kızdırmıştır” değerlendirmesini yaptılar. Dört haneli Dow Jones ekside açılış habercisi Wall Street'te borsaların haftayı son dört ayın en düşük seviyesinde kapatması ve Dow Jones'un 10 bin puanın altına düşmesi, piyasaların haftaya iyimser başlangıç yapma ihtimalini zora soktu. Analistler, 1.20'nin altına çekilen euro/doların Euro Bölgesi'ndeki borç krizi endişelerine bağlı düşüşünü sürdürmesi halinde piyasaların destek seviyesine tutunmakta sorun yaşayacağına dikkat çekiyor. CNBC.com sitesine değerlendirmede bulunan Jurika, Mills ve Keifer ortaklarından Karl Mills, "Teknik destek seviyeleri nin bazılarını çok hızlı geçtik. Bundan sonrasına yön verecek olan Avrupa'ya ilişkin temel göstergeler. Yani CDS getiri farklarına, LIBOR'a ve kredi akışına bakacağız" dedi. Macarlar ağız değiştirdi Cuma günü borsalarda sert düşüşler yaşanmasına ve euro'nun dolar karşısında psikolojik 1.20 sınırının altına inmesine neden olan Macaristan, hafta sonu sinirleri yatıştırmaya çalıştı. Macaristan Devlet Bakanı Mihaly Varga, bazı siyasilerin ülkesinin Yunanistan'la aynı kaderi paylaşabileceğine ilişkin açıklamaların "abartılı" olduğunu söyledi. Varga, "CDS'i çok daha yüksek ülkelerle kıyaslama yapmak talihsiz. Bunlar, Macaristan'ın durumunu gerçekçi şekilde yansıtmıyor. Durumun kontrol altında olduğunu ve bütçe açığı hedefinin yakalanabileceğini söylemeliyim. Ancak hükümetin bunu sağlamak için önlemler alması gerekiyor" dedi. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's de Macaristan'a ilişkin endişeleri gidermek üzere açıklamalar yaptı. Moody's'in Türkiye'yi de izleyen başkan yardımcısı Kristin Lindow, "Macaristan yeni Yunanistan değil. Ülkenin zora girdiğinde gerekeni yapma konusunda iyi bir sicili var" dedi. Hükümetin pazartesi gününe kadar yeni bir ekonomik plan açıklaması bekleniyor. Macaristan, 2008 yılında Uluslararası Para Fonu'yla (IMF) kredi anlaşması yapmıştı. Böylece 1976'da İngiltere'nin ardından ilk kez bir Avrupa ülkesi IMF'nin kapısını çalmış oldu. Macaristan bugüne kadar IMF'den 10 milyar euro kredi kullandı.