Aralık'ta da enflasyon yükselecek

Yayınlanan enflasyon raporunda, işlenmemiş gıda fiyatlarındaki baz etkisi nedeniyle yıllık enflasyonun Aralık ayında sınırlı da olsa yükselmeye devam edebileceği tahmin edildiği belirtildi.
Açıklamada şöyle denildi:
"Kasım ayında tüketici fiyatları yüzde 1,73 oranında artmış ve yıllık enflasyon yüzde 9,48’e yükselmiştir. Bu yükselişte, Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti’nde ifade edildiği gibi, işlenmemiş
gıda fiyatlarındaki gelişmeler belirleyici olmuştur. Döviz kuru hareketlerinin temel mal fiyatları üzerindeki gecikmeli yansımaları devam ederken hizmet fiyatları ılımlı seyrini korumuştur. İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki baz etkisi nedeniyle yıllık enflasyonun Aralık ayında sınırlı da olsa yükselmeye devam edebileceği tahmin edilmektedir.
DEĞERLENDİRMELER...
Kasım ayında tüketici fiyatları yüzde 1,73 oranında artmış, yıllık enflasyon yüzde 9,48’e yükselmiştir. Bu dönemde enerji, işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H
endeksinin yıllık artış oranı yüzde 8,48’e, bu endeksten işlenmiş gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranı ise yüzde 8,18’e yükselmiştir.
Kasım ayında hizmet fiyatları yüzde 0,37 oranında artarken, bu grupta yıllık enflasyon önceki aya kıyasla sabit bir seyir izlemiştir. Yıllık enflasyon ulaştırma ve yemek hizmetleri gruplarında gerilerken, ulaştırma ve yemek hizmetleri hariç hizmetler grubunda sınırlı bir oranda yükselmiştir. Bu yükselişte paket turlar, posta hizmetleri ve mali hizmetler fiyatlarındaki artışlar ön plana çıkmıştır.
Mevsimsellikten arındırılmış veriler hizmet fiyatlarının ana eğilimindeki ılımlı seyrin korunduğuna işaret etmektedir.
Temel mal grubu fiyatları yıllık artış oranı Kasım ayında yaklaşık 1 puan yükselerek yüzde 9,8 olmuştur. Bu gelişmede özellikle tekstil ve hazır giyim ithalatında alınan koruma önlemlerinin etkisiyle mevsimsel ortalamaların üzerinde artış gösteren giyim fiyatları etkili olmuştur. Dayanıklı mal (altın hariç) grubunda ise otomobil fiyatlarındaki gerilemenin (yüzde 0,36) etkisiyle aylık artış bir
miktar yavaşlasa da yıllık enflasyon artışını sürdürmüştür. Mobilya ile elektrikli ve elektriksiz ev aletleri fiyatları ise üretici fiyatlarındaki birikimli artışın da etkisiyle sırasıyla yüzde 1,25 ile
1,71 oranlarında yükselmiştir. Bunun yanında, ÖTV oranlarındaki düzenleme sonucunda tütün ürünlerinde gözlenen artışın Kasım ayı enflasyonuna katkısı öngörüler dahilinde 0,2 puan olarak
gerçekleşmiştir. Böylelikle, Ekim ayında yönetilen/yönlendirilen fiyatlar üzerinde yapılan ayarlamaların enflasyona toplam katkısı yaklaşık 1,6 puan olmuştur.
Enerji fiyatları Kasım ayında yüzde 0,15 oranında gerilemiş, grup yıllık enflasyonu ise 1,31 puan düşerek yüzde 12,74 olmuştur. Söz konusu gerilemede döviz kuru gelişmeleri sonucu sırasıyla yüzde1,82 ve 0,55 oranında azalan akaryakıt ve tüpgaz fiyatları önemli rol oynamıştır. Diğer taraftan, katı yakıt fiyatları ve su tarifeleri sırasıyla yüzde 2,94 ile 1,54 oranlarında yükselmiştir.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları Kasım ayında yüzde 3,27 oranında artmış ve grup yıllık enflasyonu, işlenmemiş gıda grubundaki düşük bazın etkisiyle 5,35 puan artarak yüzde 7,11 olmuştur.
İşlenmemiş gıda fiyatları, Ekim ayındaki yükselişin ardından bu dönemde de taze meyve ve sebze fiyatlarındaki geçmiş yıl ortalamalarının üzerinde gerçekleşen yükselişin etkisiyle yüzde 5,47
oranında artmıştır. İşlenmemiş gıda yıllık enflasyonunun yılın son ayında da baz etkisi ile belirgin olarak yükseleceği belirtilmelidir.
Kasım ayında işlenmiş gıda fiyatları yüzde 1,36 oranında artmıştır. Peynir ve diğer süt ürünleri fiyatlarında son iki ayda gözlenen artış eğiliminin Kasım ayında da sürdüğü, katı-sıvı yağlarda
ise fiyatların artmaya devam ettiği görülmüştür. Bu gelişmeler neticesinde, işlenmiş gıda grubu fiyat artışlarının alt gruplar genelinde sürdüğü gözlenirken, grup yıllık enflasyonu 0,39 puanlık
yükselişle yüzde 9,44’e ulaşmıştır.
ÜFE
Kasım ayında üretici fiyatları yüzde 0,65 oranında yükselirken, yıllık enflasyon yüzde 13,67 olmuştur. Tarım fiyatları tüketici fiyatlarına da yansıyan bitkisel ürün fiyatlarındaki artış nedeniyle
yüzde 5,40 oranında yükselmiştir. Diğer taraftan, imalat sanayine girdi oluşturan tarım ürünlerinden buğday, pamuk ve ayçiçeği fiyatları sırasıyla yüzde 0,61, 6,22 ve 1,58 oranında gerilerken, sütün üretici fiyatı artmaya devam etmiştir.
İmalat sanayi fiyatları Kasım ayında yüzde 0,50 oranında azalmış ve yıllık enflasyon yüzde 16,41’e gerilemiştir. Grup fiyatlarındaki azalışın temel belirleyicisi ana metal fiyatlarındaki gerileme (yüzde
5,99) olurken, petrol ve ana metal hariç imalat fiyatlarının bu dönemde yüzde 0,10 ile oldukça sınırlı bir artış kaydettiği gözlenmiştir.
MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde imalat sanayi enflasyonunun dayanıksız tüketim ve enerji grupları dışında gerilediği dikkat çekmektedir. Ara malları fiyatları demir ve çelik fiyatlarındaki
yüksek oranlı düşüşe bağlı olarak yüzde 1,63 oranında gerilemiştir. Sermaye malları fiyatlarındaki gerilemeye (yüzde 0,55) ise en önemli katkıyı makine ve teçhizat kalemi fiyat gelişmeleri sunmuştur. Dayanıklı tüketim malları imalat fiyatları mobilya fiyatlarına bağlı olarak yüzde 0,36 oranında gerilerken, dayanıksız tüketim malları imalat fiyatları yüzde 0,91 oranında yükselmiştir. Bu gelişmede, gıda ve giyim eşyası imalatı fiyatlarındaki artışlar belirleyici olmuştur."