Aile hekimine bürokrasi şoku

Aile hekimliği her gün yeni mağduriyetler yaratıyor. İki ay birikmiş ücretlerini hala alamayan sağlıkçıların sıkıntısı bürokrasinin işgüzarlığıyla daha da arttı. İstanbul’daki yaklaşık 7 bin sağlıkçıya gönderilen bir yazı ile “15 Ekim’de sözleşmeli oldunuz. Size 657’ye tabi memur maaşını peşin yatırdık. 1 Kasım 2010’a kadar olan 15 günlük maaşı geri ödeyin” denildi. Ancak istenen miktar bununla sınırlı kalmadı. Bir aylık sigorta primi ve 15 günlük Gelir Vergisi de talep edildi.
İTO: Yanıt alamadık
İstanbul Tabip Odası yöneticisi Dr. Fethi Bozçalı, İl Sağlık Müdürlüğü’ne 20 gün önce yazı yazarak 15 günlük maaş farkı karşılığında neden maaşların üçte ikisine denk gelen meblağın istendiğini sorduklarını, ancak yanıt alamadıklarını belirtti. Konuyu danıştığımız mali müşavirler ise suçun İl Sağlık Müdürlüğü’nde olduğu görüşünde. Bürokratik hatanın personele yıkıldığını, bunların zaten aile hekimliğine geçeceğinin bilindiğini, bir aylık prim ve verginin yatırılmasının manasız olduğunu anlatan mali müşavirler, diğer illerde sıkıntı yaşanmadığını hatırlattılar. Mali müşavirler prim iadesinin de öyle kolay olmadığını, kurumun başvurusunun bu sorunu çözebileceğini belirterek, “Bireysel başvuru aylar sürer. Bu arada faiz de işler” diyorlar.
Hekimin statüsü nasıl değişti?
ÖNCEDEN
Doktor, ebe ve hemşireler 657 Sayılı Devlet Memurları Yasası’na tabiydi.
Sigorta primleri bu yasa kapsamında SGK’ya devlet tarafında yatırılıyordu.
Maaşlar her ayın 15’inde, çalışacakları ay için peşin olarak ödeniyordu.
Emekli olduklarında çalıştıkları son ayın maaşını almıyorlardı.
Döner sermayeden pay alma hakları bulunuyordu
ŞİMDİ
657’den çıkıp, SGK kapsamında sözleşmeli personel oldular.
Doktor ve bir hemşirenin sigortasını devlet yatırıyor.
Bunların dışındaki tüm personelin primini doktor yatırıyor.
Devlet ya sağlık ocağında bir odayı kiralıyor ya da kendileri ofis tutuyor.
Döner sermaye sona erdi. Tüm masraflar kendilerine ait.
İade hesabı nasıl yapıldı?
15 Ekim’de sözleşme imzalayan hemşireye 1563 lira maaş ödendi. 1 Kasım’a kadar olan iade hesabı şöyle yapıldı: 15 günlük fark 735 lira. Bir aylık emekli keseneği 241 lira. Bir aylık sağlık sigortası primi 144 lira. Gelir Vergisi 42 lira. Damga Vergisi 4,85 lira. Toplam istenen tutar 1166,85 lira. Yani prim tam ay istendi.
3 milyon kişi doktorsuz kaldı
İstanbul Tabip Odası (İTO) aile hekimliği konusunda çarpıcı bir rapor hazırladı. Bugün İstanbul’da düzenlenecek basın toplantısı ile açıklanacak raporda şu tespitler dikkat çekiyor:
* Sağlık Bakanlığı, İstanbul’da 940 Aile Sağlığı Merkezi açacağını ilan etti. Ama evdeki hesap çarşıya uymadı. Alelacele 183 merkez açılmadan iptal edildi.
* İstanbul da hizmet verdiği söylenen merkezlerin 220’sinin bir binası dahi yok. Yani İstanbul’da Düzce-Eskişehir-Edirne-Bolu-Kayseri illerinin toplam nüfusu kadar kişi bu hizmeti alamıyor.
* 25 Aralık 2010’da yapılan 2. yerleştirmeye rağmen 133 aile hekimi pozisyonu doldurulmadı.
* İstanbul’da yaklaşık 750 aile hekimi açığı var.
* İstanbul’da 3 milyon kişinin henüz bir aile hekimi yok.
* 1000’e yakın aile hekiminin ebe ve hemşiresi bile yok.
* Yani yaklaşık 7 milyon kişinin aşı yapacak, çocuk/gebe/loğusaların izlemesini sürdürecek ebe/hemşiresi bulunmuyor.
* Aile sağlık merkezleri 30 Aralık 2010’da çıkan yönetmelik ile dört ayrı (A-B-C-D) gruba ayrıldı. Sağlık hizmetini bu sınıflandırma anayasaya ve insan haklarına aykırıdır.
* Yeni çıkan yönetmelik ile hekimlerin kazancında büyük kesintiye gidildi.

BAHADIR ÖZGÜR - RADİKAL