ABD-Çin ticaret savaşlarında kırmızı çizgiler

FINANSINGUNDEMI.COM/DIŞ HABERLER SERVİSİ

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ABD'nin yeni ihracat kontrollerine dair "kırmızı çizgi" çekerek, yakın zamanda ABD Başkanı Donald Trump'la yapılması planlanan kritik zirve öncesinde iki süper güç arasındaki ticari çatışmayı tırmandırmakla tehdit etti. Bu restleşme, dünyanın en büyük ekonomileri arasında altı yıl aradan sonra ilk kez yüz yüze gerçekleşmesi beklenen görüşmeye gölge düşürüyor.

NADİR TOPRAK KISITLAMALARI: KÜRESEL TEDARİKTE FIRTINA

Çin, geçen hafta, nadir toprak elementleri içeren milyonlarca ürüne kapsamlı bir ihracat kontrolü getirdi. Buna karşılık Trump, tarihi zirveyi iptal etmekle tehdit etti; ayrıca Çin mallarına %100 gümrük vergisi ve "tüm kritik yazılımlara" da sıkı ihracat kontrolleri getirme planını açıkladı. ABD’nin bu hamlesi, Çin’in ABD’ye yönelik ek liman ücretleri, dev ABD firması Qualcomm’a yönelik antitröst soruşturması ve kritik madenlere getirilen yeni kısıtlamalardan sonra geldi.

WASHINGTON-PARİS HATTI: SUÇLAMALAR, ATEŞKES VE DERİN ANLAŞMAZLIK

Pekin, adımlarını net biçimde "savunma amaçlı" olarak nitelendiriyor ve ABD’yi Eylül’de Madrid’de başlayan son kısıtlayıcı önlemlerle suçluyor. ABD Ticaret Bakanlığı ise geçtiğimiz ay Çin’in ileri teknolojiye, özellikle de çip üretimine erişimini zorlaştırmak için kontrolleri daha da sıkılaştırdı. Çin Ticaret Bakanlığı, "Yüksek tarife tehditleri bizimle sağlıklı ilişki kurmanın yolu olamaz. Çatışmayı istemiyoruz, fakat korkmuyoruz da." diyerek kararlılığını vurguladı.

Bu karşılıklı açıklamalar, geçtiğimiz Mayıs'ta belirlenen yüksek gümrüklere dair ateşkesin detaylarında tarafların hâlâ uzlaşamadığını ortaya koydu. Şi Cinping, kritik lojistik ve teknoloji akışında karşılıklı "dondurma" isterken, ABD gümrük indirimi karşılığında, nadir toprak mıknatıslarının kesintisiz akışına odaklanıyor.

PİYASALARDA DALGALANMA: BEKLENTİLER NEREYE EVRİLİYOR?

Bu restleşmenin gölgesinde, piyasalar Cuma günü ciddi bir satış dalgası yaşadı. ABD borsaları son altı ayın en sert düşüşünü yaşarken, tarım ve demir-çelik gibi temel emtialarda da gerilemeler görüldü. Tüm bu gelişmeler, küresel tedarik zincirindeki en ufak bir aksamanın, ekonomik güven üzerinde ani ve sert etkiler doğurabileceğini hatırlatıyor.

TİCARET SAVAŞINDA YENİ CEPHELER: TEKNOLOJİ, GÜVENLİK VE SÜPER GÜÇLERİN DAYANMA YARIŞI

Yapay zekâ, savunma sanayisi ve ileri teknoloji üretimi için stratejik öneme sahip mıknatıs ve çip gibi ürünlere ihracat kısıtlamaları, ABD-Çin çekişmesinin merkezinde. Trump’ın Nisan’daki %145’lik ek vergisi sonrası, Şi ABD’li şirketlerin Çin menşeli kritik mıknatısları almasını engelledi ve Batı’daki birçok fabrika kapanmak zorunda kaldı. Bu tabloya, ABD tarafının gümrük vergilerini tekrar artırma tehditleri ve Çin’in olası misilleme adımları eklendiğinde, "Hangi süper güç ekonomik sıkıntıya daha fazla dayanabilir?" sorusu öne çıkıyor.

Uzmanlara göre asıl kaygı, yalnızca ticari değil, stratejik: Nadir element akışındaki bir kesinti, ABD'nin küresel güç projeksiyonu ile doların istikrarı ve savunma üretimini zora sokabilir. Eğer kısa sürede bir uzlaşı bulunmazsa, dünyanın en büyük iki ekonomisini uzun süreli, yorucu bir ayrışma bekliyor gibi görünüyor.

Çin'den ABD'ye rest: Tarife savaşı istemiyoruz ama bundan korkmuyoruz da

Trump’tan Çin’e Boeing hamlesi

Trump duyurdu: ABD'den Çin'e yüzde 100 vergi