230 milyar dolar kayıt dışı

Ekonomik büyüklükte dünya 16’ncısı olan Türkiye kayıtdışı ekonominin neden olduğu vergi kaybında dünya 14’üncüsü oldu. İngiliz kuruluşun yaptığı araştırmaya göre Türkiye’de kayıtdışının ekonomideki payı yüzde 31. Kayıtdışı ekonomi tutarı 230 milyar dolar ve yıllık vergi kaybı 54 milyar dolar.
Türkiye dünyada kayıtdışı ekonomisi ve bunun neden olduğu vergi kaybı en çok olan 14 ülke arasına girdi. Vergi kaçakçılığına karşı mücadele yürüten İngiliz Tackle Tax Havens örgütü, dünyada en fazla vergi kaçırılan ülkeleri belirlediği araştırmasını yayımladı. Ödenmeyen vergiler göz önünde bulundurularak oluşturulan listede Türkiye on dördüncü sırada yer aldı. Araştırmaya göre vergi kaçakçılığında ABD ve Brezilya başı çekiyor. Bu ülkeleri İtalya ve Rusya izliyor. Ancak kayıtdışı ekonominin milli gelire oranına bakıldığında ilk 20 ülke arasında Rusya yüzde 44 ile başı çekerken yüzde 31 ile Türkiye hemen ardından geliyor. Kayıtdışı ekonomi nedeniyle vergi kaybı en fazla olan ABD’nin yeraltı ekonomisi 1.2 trilyon dolar. Bu, 14.5 trilyon dolar olan ABD milli gelirinin yüzde 8.6’sına denk geliyor.
230 MİLYAR DOLAR YERALTINDA
Araştırmaya göre 735 milyar dolarlık milli gelire sahip Türkiye’de kayıtdışı ekonominin tutarı 230 milyar dolar. Araştırmaya göre ortalama vergi yükü yani mükelleflerin gelirinin vergi olarak ödenen kısmı ise yüzde 23.5 ile gelişmiş ülkelerin altında seyrediyor. ABD’de bu oran yüzde 26, İtalya’da yüzde 43, Fransa’da ise yüzde 44. Ancak Türkiye’de beyana dayanan ve başta kuyumcu, avukat ve doktorlardan oluşan serbest meslek sahiplerinin gelirinin büyük bölümünü göstermemesi, vergiyi az ödemesi ve şirketlerin de birçok indirim ve istisnadan yararlanması bu oranı küçülten en büyük etken. Kayıtdışının yüksek olması kayıtiçinde olan mükelleflerde vergi yükünü yükseltirken kişi başı vergi yükü düşük görülüyor.
AVRUPA VERGİ TOPLAYAMIYOR
Dünyada ödenmeyen toplam vergi miktarı ise 3.1 trilyon dolar (dünya ekonomisinin yüzde 5.1’i) olarak hesaplanıyor. Bu rakamın yarısı Avrupa ülkelerine ait. Öyle ki birçok Avrupa ülkesinde kayıtdışı ekonomi ve vergi kaybı ABD’nin iki katına ulaşmış durumda.
habertürk