Ekonomi Bakanı Ali Babacan, sermaye piyasanın ihtiyacını hissettiği portföy yönetim şirketlerini sağlam bir faaliyet çerçevesine kavuşturduklarını iletti.
Ekonomi Bakanı Ali Babacan, yaptığı yazılı açıklamada şunları söyledi:
"6362 sayılı yeni Sermaye Piyasası Kanunu 30.12.2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Uzun bir hazırlık süreci sonucunda tüm ilgili tarafların görüşleri alınarak hazırlanan yeni Kanun, İstanbul’un uluslararası bir finans merkezi olması için güçlü bir hukukî çerçeve oluşturacaktır.
Sermaye Piyasası Kanunuyla sermaye piyasamızın, Türkiye ekonomisinin gücünü yansıtır bir yapıya ulaşabilmesi hedeflenmiş ve buna uygun kurumsal yeniden yapılanmayı mümkün kılacak düzenlemelerin hayata geçirilebilmesi sağlanmıştır. Bunun yanısıra, bütün ekonomileri etkileyen küresel finansal krizden sonra inşa edilen yeni küresel finansal mimarinin unsurlarını içerecek, özellikle sistemik finansal riskleri etkin biçimde gözetecek, bu arada yatırımcıların haklarının ve çıkarlarının korunmasını da uluslararası en iyi uygulama örnekleri doğrultusunda sağlayacak bir çerçeve çizilmiştir. Yeniden yapılanan sermaye piyasası kurumlarımız başta Kurul ve Borsamız olmak üzere faaliyetlerini bu çerçevede sürdürecekler, bu ilkeleri temel alacaklardır. Yeni Kanunun amacında ilk defa etkinlik ve rekabetçilik vurgusunun yapılması bu arada güvenilirlik ve istikrarın, şeffaflık ve adaletin de amaçlar arasında yer alması bu hususun en açık bir göstergesidir.
Yeni Kanun ile birlikte sermaye piyasalarımızın temel unsurlarından olan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na (İMKB) ilişkin köklü bir reform yapılmıştır. Buna göre, Kanun ile İMKB ve İstanbul Altın Borsası, “BORSA İSTANBUL” adı altında bir anonim şirket yapısında birleştirilmektedir. Borsa İstanbul’a ait payların yüzde kırkdokuzu Hazine ve yüzde ellibirlik kısmı ise Borsa İstanbul adına kaydolunmaktadır. Borsa İstanbul adına kaydolunan paylardan ise, İMKB’nin mevcut üyelerine sermayenin yüzde dördü, İstanbul Altın Borsası’nın mevcut üyelerine sermayenin binde üçü ve Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’ne yüzde biri bedelsiz olarak, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nın mevcut ortaklarına ise bir ay içinde talepleri halinde belirli bir oran çerçevesinde (20’ye 1) verilmek suretiyle, sermaye piyasalarımızın önemli taraflarının Borsa İstanbul bünyesinde birleşmesi gerçekleşecektir. Borsa İstanbul, İstanbul’un uluslararası bir finans merkezi olması yolunda en önemli kurumlarımızdan biri olacaktır. Bunun yanı sıra hukuk sistemimizde ilk defa olarak “borsacılık” faaliyeti tanımlanmış ve rekabete açık hale getirilmiş, piyasa işleticiliğine ve örgütlenmiş diğer Pazar yerlerine ilişkin hukukî zemin oluşturulmuştur.
Yeni Kanun sermaye piyasalarımız açısından köklü bir reform niteliği taşırken birçok yeni unsuru da bünyesinde barındırmaktadır. Sermaye piyasası araçlarının Sermaye Piyasası Kurulu (Kurul) tarafından kayda alınması sisteminin yerine izahnamenin Kurulca onaylanması sistemine geçilmektedir. İzahnamenin geçerlilik süresi ile birlikte de sermaye piyasası araçlarının ihracının getirdiği maliyetlerin azalması sağlanmaktadır. Yeni Kanun ile getirilen bir diğer önemli değişiklik de ortaklıklar açısından halka arz edilmiş sayılma için aranan ortak sayısı sınırının 250’den 500’e çıkarılması ve halka açık ortaklık statüsünün kazanılması sonrasında en geç iki yıl içerisinde borsada işlem görmek üzere borsaya başvuru zorunluluğunun getirilmesi olmuştur.
Yatırımcıların doğru karar verebilmesi açısından en önemli unsur olan “bilginin” yatırımcılara doğru, tam ve zamanında ulaşabilmesini teminen yeni Kanun ile etkin ve genişletilmiş kamuyu aydınlatma uygulamalarının yasal alt yapısı oluşturulmuştur. Halka açık şirketlerimiz için kurumsal yönetim ilkelerinin belirlenmesi esası getirilmiştir.
Yeni Kanun yatırımcıların korunması açısından da birçok yenilik getirmektedir. Bu çerçevede, Yatırımcıları Koruma Fonunun yerini Yatırımcı Tazmin Merkezi alırken, yatırımcıların tazmininin kapsamı da genişletilmiştir. Yine yatırımcılara, halka açık ortaklıklara ilişkin önemli nitelikte işlemler kapsamında hisse senetlerini ortaklığa satarak ayrılma hakkı getirilmiştir. Bu paralelde, halka açık ortaklıklarda pay oranları belirli bir orana ulaşan pay sahibi kişilere diğer ortakları ortaklıktan çıkarma ve yine aynı durumlarda azınlıkta kalan pay sahiplerine de paylarını bu kişilere satma hakkının getirilmiş olması, sermaye piyasalarımız açısından önemli temel değişikliklerdir. Yatırımcıların korunması açısından, üst üste beş yıl zarar eden halka açık ortaklıklarda, oy haklarına ve yönetim kurulunda temsil edilmeye ilişkin imtiyazların Kurul kararı ile kaldırılması da önemli bir düzenleme niteliği taşımaktadır.
Sermaye piyasası faaliyetleri ve sermaye piyasası kurumları açısından da önemli değişiklikler yapılmıştır. Buna göre sermaye piyasası faaliyetleri açısından, kurum bazlı düzenleme terk edilerek finansal kriz sonrası dünyada yaygınlaşan faaliyet bazlı düzenleme benimsenmiştir. Sermaye piyasası kurumlarımız açısından ise “Aracı Kurum” yerine “Yatırım Kuruluşu” tanımı benimsenmiş ve hukuk sistemimizde daha önce yer almayan “Değişken Sermayeli Yatırım Ortaklıkları” da sermaye piyasası kurumu olarak sermaye piyasalarımıza kazandırılmıştır.
Kanunla sağlanan önemli yeniliklerden biri de sermaye piyasamızın ihtiyacını hissettiği portföy yönetim şirketlerini sağlam bir faaliyet çerçevesine kavuşturmuş olmasıdır. Buna ilave olarak, Merkezi Takas Kuruluşu ve Merkezi Saklama Kuruluşu sermaye piyasası kurumları olarak tanımlanmış ve dünyada finansal kriz sonrası önemli bir unsur haline gelen, takas kuruluşlarımızın uluslararası taraflarca muhatap alınması, bir başka deyişle sermaye piyasamızın küresel piyasalarla entegrasyonu ve Borsa İstanbul’un yeni dönemdeki uluslararası hedeflerine ulaşabilmesi için olmazsa olmaz olarak tanımlanan Merkezi Karşı Taraf uygulaması getirilmiş, İstanbul Saklama ve Takas Bankası TAKASBANK’ın merkezî karşı taraf olması sağlanmıştır.
Yatırımcıların sermaye piyasalarında güven içerisinde işlem yapabilmesini teminen ise sermaye piyasalarımızın etkin bir şekilde gözetimini ve denetimini sağlayacak araçların oluşturulması yeni Kanun’un öncelikleri arasında olmuştur. Buna göre, getirilen en önemli yeniliklerden bir tanesi Kurul’a denetim faaliyetinin önemlilik, öncelik ve risk değerlendirmeleri kapsamında yürütülmesi yetkisi verilmesidir. Buna ilaveten, sermaye piyasalarında kötü niyetli kişilerin engellenmesi amacıyla sermaye piyasası suçları ve bunlara ilişkin yaptırımlar uluslararası uygulamalar dikkate alınarak Türk Ceza Kanunu ile uyumlu bir şekilde yeniden belirlenmiş ve caydırıcılıkları artırılmıştır.
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile, Sermaye Piyasası Kurul üyelerinin atanma usul ve esaslarında da önemli değişiklikler yapılmış ve 30.12.2012 tarihi itibariyle bu usul ve esaslara uygun yeni Kurul üyeleri Bakanlar Kurulunca belirlenmiştir. Bu kapsamda, Sn. Vahdettin ERTAŞ Kurul başkanlığına Sn. Bekir Sıtkı ŞAFAK, Sn. Bülent GÖKREM, Sn. Nurullah GENÇ, Sn. Birol KÜLE, Sn. Himmet KARADAĞ ve Sn. Murat KOÇ Kurul üyeliklerine atanmışlardır.
Bu Kanunun hazırlanmasında büyük emeği geçen Sermaye Piyasası Kurulu eski Başkanımız Sn. Vedat AKGİRAY başta olmak üzere, Sermaye Piyasası Kanunu yayımı tarihi itibariyle Kurul üyesi olarak görevleri sonra eren bütün Kurul üyelerine bugüne kadar sağladıkları katkılardan ve hizmetlerden ötürü teşekkür ederim.
Sermaye piyasalarımız bakımından önemli bir reform niteliği taşıyan yeni Sermaye Piyasası Kanunu’nun, sermaye piyasalarımız, finansal sistemimiz ve ekonomimize hayırlı olmasını diliyorum."