Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, ekonomideki yavaşlamayla ilgili eleştirilere, “Yurt dışında hava uçuşa müsait değil” şeklinde yanıt verdi. Türkiye’nin geçen iki senede olduğu gibi yüzde 8-9’lar seviyesinde büyümesinin mümkün olmadığını söyleyen Başçı, “Bunu hepimizin bilmesi lazım. Tamam ‘piste indik, niye hala bekletiyorsunuz’ diyorsunuz. Ama kemerleri çözelim, bavulları da alalım, ondan sonra kara yoluyla yolumuza devam edelim, uçmayalım desem doğru olur mu? Ama uçuş için pek elverişli hava şartları yok. Havada yakalananlar zaten birer birer tehlikeli noktalarda olabiliyorlar, inişte zorlanıyorlar” dedi.
Ekonomi Muhabirleri Derneği (EMD) Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı ile sohbet toplantısı düzenledi. Burada EMD üyelerinin sorularını yanıtlayan Başçı, ekonominin fazla soğuduğu, faizlerin düşürülmediği ve ekonominin daraldığı yönündeki eleştirilerin anımsatılması üzerine, “Temmuz ayına kadar çok olumsuz bir sinyal almadık. Birinci çeyrek önceki çeyreğe göre yavaş ama ikinci çeyrekte daha iyi bir toparlanma bekliyoruz. Bunu zaten hep söylüyorduk. Fakat Temmuz ayına ilişkin veriler bir miktar zayıfladı. Temmuz ayının ilk haftasından itibaren çeklerle ilgili bir miktar bozulma bizim de dikkatimizi çekti. Nedeni konusunda birkaç faktör var. Bir tanesi Borçlar Kanunda ‘kişisel kefaletle ilgili eşin rızasının alınması’ yürürlüğe girmişti. Buna bankacılık sistemi hemen adapte olamadı. İlk hafta ödenmeyen çeklerde sıçrama oldu, sonra kademeli düzelme oldu. Bu bir miktar yavaşlamaya da işaret ediyor olabilir mi? Olabilir. Ramazanın etkisi de olabilir. Genel bir yavaşlama olabilir mi? Çok emin değiliz. İhracat verilerinde de bir yavaşlama var. Bu geçici mi kalıcı mı net bir şey söyleyemiyoruz. Yakınmalar Temmuz ayıyla bağlantılı da olabilir, genel bir eğilime de işaret edebilir; onu göreceğiz” ifadelerini kullandı.
AYAĞIMIZI FRENDEN ÇEKMEYE BAŞLADIK
Faiz koridorunun kısa vadeli sermaye akımlarına karşı bir mekanizma olduğunu söyleyen Başçı, ikinci devreye girdikçe, kademeli olarak birinciye olan ihtiyacın azalacağını söyledi. Başçı, “Dolayısıyla bizim faiz koridorundaki indirim bu bağlamda düşünülürse daha rahat anlaşılır. Rezerv, opsiyon katsayıları ufak ufak kademeli olarak artırılırken ve rezerv yeterlilik rasyomuz da yükseltilirken faiz koridoru da dikkatli şekilde aşağı çekilecek. Bu arada kredilerin fiyatlaması da buna uyum sağlayacaktır. Dolayısıyla biz Merkez Bankası olarak Temmuz’un başından itibaren ağımızı frenden çekmeye başladık” dedi.
BÜTÜN EMTİALARIN FİYATLARI AYNI ANDA ARTMIYOR
Başçı, akaryakıt fiyatlarındaki artışla ilgili olarak da bütün emtiaların aynı anda artmadığını, gıda ve enerji kalemlerinin artarken metallerin düştüğünü anlattı. Bu nedenle çekirdek enflasyonun öngörülenden daha hızlı düşebileceğini ama enerji ve gıda tarafında yukarı yönlü risklerin söz konusu olduğunu, bunların birbirini dengelediğini düşündüklerini belirten Başçı, “Dolayısıyla çekirdek enflasyon göstergeleri özellikle gıda ve enerjiyi dışlayan 1 endeksi var. Buradaki düşüş daha hızlı olacak ama manşet enflasyon öngörülen şekilde düşecek” ifadelerini kullandı.
YURT DIŞINDA HAVA UÇUŞA MÜSAİT DEĞİL
Reel sektörde yavaşlamanın hangi noktada Merkez Bankası’nın dikkatini çekeceği ve harekete geçireceği yönündeki bir soru üzerine Başçı, “Yurt dışında hava uçuşa müsait değil. Yüzde 8-9 büyüme oranlarını bu yıl veya gelecek yıl kolay kolay hiçbir ülke sağlayamaz, Çin de buna dahil. Çin’de yüzde 7’ler konuşuluyor. Dolayısıyla Türkiye’nin geçen iki senede olduğu gibi yüzde 8-9’lar seviyesinde büyümesi mümkün değil; bunu hepimizin bilmesi lazım. Tamam ‘piste indik, niye hala bekletiyorsunuz’ diyorsunuz. Kemerleri çözelim, bavulları da alalım, ondan sonra kara yoluyla yolumuza devam edelim, uçmayalım desem doğru olur mu? Ama uçuş için pek elverişli hava şartları yok. Havada yakalananlar zaten birer birer tehlikeli noktalarda olabiliyorlar, inişte zorlanıyorlar” dedi.
TÜİK İLE AYNI GÖRÜŞTEYİZ
Başçı, İran’a altın ihracatı ile ilgili TÜİK ile aynı görüşte olduklarını söyledi. Türkiye’nin İran’dan enerji ithal ettiğini, çeşitli malları da ihraç ettiğini belirten Başçı, altının da bir ihracat kalemi olarak yer almasının doğru olduğunu ifade etti.
İHRACAT KONUSUNDA NET BİR ŞEY SÖYLEYEMEM
Başçı ihracatla ilgili bir soru üzerine, ihracat verilerinde de bir miktar yavaşlama olduğunu, bunun geçici mi, kalıcı mı olduğu konusunda net bir şey söyleyemediğini kaydetti.
Başçı, rezerv opsiyon katsayılarının kademeli bir şekilde artırılırken, faiz koridorunun da dikkatli bir şekilde aşağı doğru çekileceğini belirterek, kredilerin fiyatlamasının da buna uyum sağlayacağını ifade etti.