Uluslararası ticaret son üç yılın en düşük düzeyine gerilerken, Kolombiya’dan Çin’e dek bir dizi ülkenin para birimlerini zayıflatmaya girişmesinin, “kur savaşları”nda yeni bir aşamaya işaret ettiği belirtiliyor. Oysa ki sadece üç ay önce, Batı’nın büyük ekonomileri kendi para birimlerini desteklemek için dolar satmaya girişmişlerdi.
Bloomberg’in analizine göre, konuyla ilgili en dikkat çekici açıklamalardan biri, Kolombiya Maliye Bakanı Juan Carlos Echeverry’den geldi. Echeverry, 3 Ağustos’ta, merkez bankasından günlük minimum 20 milyon olan dolar alımlarını artırmasını isteyerek, ülkesinin “küresel kur savaşlarında peso’nun değerini düşürmesi gerektiğini” dile getirdi.
Bu arada, kendi peso’su rekor düzeye yükselen Filipinler, geçen ay faizleri indirdi, yabancı fonların mevduat hesabı açmalarını yasakladı.
Çin’de ise, yuan’ın referans oranı Kasım ayından bu yana görülen en düşük seviyeye indirildi. Citigroup analistlerine göre bu son gelişme, diğer Asya para birimleri üzerinde şiddetli bir etki yaratacak.
UBS analistlerine göre, Güney Kore ve Şili de para birimlerini değersizleştirmek için adımlar atabilir. Bank of America analistlerine bakılırsa, Çin hükümeti, ekonomik büyümenin yüz yüze olduğu riskler nedeniyle yuan’ın değerinin düşmesine izin verebilir. Aynı analistlere göre, Çek Cumhuriyeti’nin de, koruna’nın yüzde 10 zayıflamasını sağlayacak adımlar atması mümkün.
NEREDEN NEREYE
Bloomberg’e göre bu gelişmeler, birkaç ay öncesine göre tam bir tezat oluşturuyor. Gelişmekte olan ülkeler, Mayıs ve Haziran aylarında paralarının değerini korumak için döviz rezervlerinden 59 milyar dolar satmışlardı. Ancak bugün, euro krizinin yarattığı riskler, yüksek enflasyon tehdidini gölgede bırakıyor.
Nitekim, IMF tahminlerine göre küresel ticaret, bu yıl, 2009’dan beri görülen en düşük hız olan yüzde 3.8 düzeyinde büyüyecek. Geçtiğimiz yıl bu oran yüzde 5.9 idi.
Ajansa konuşan Commerzbank analisti Michael Ganske, küresel ekonomide bir “büyüme problemi” olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti: “Gelişmekte olan ülkelerin merkez bankaları, paralarının sıcak para akımları ile değerlenmesine izin veremez, yoksa ihracat ölür.”
Bütün bu gelişmelerin arka planında, gelişmiş ülke merkez bankalarının parasal gevşeme politikaları yatıyor. Fed, 1 Ağustos tarihli açıklamasında, büyümeyi güçlendirmek için gerekirse yeni para pompalama operasyonlarına girişeceğini ilan etmişti. Hemen ertesi gün, Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi, kısa vadeli devlet tahvilleri satın almaya yeşil ışık yaktı.