Mehmet Şimşek’in bu Meclis’te bütçe sunumu sonrasında yaptığı değerlendirmede ''kamuoyundaki algının aksine 2002'den bu yana akaryakıt ürünleri üzerindeki vergi yükünü arttırmadık tam aksine ciddi bir şekilde azalttık'' dedi.
Şimşek açıklamasında ekonomik faaliyetleri teşvik için KDV Oranlarında önemli indirimler yaptıklarını hatırlatttı ve şöyle devam etti: ''Kamuoyundaki algının aksine 2002'den bu yana akaryakıt ürünleri üzerindeki vergi yükünü artırmadık tam aksine ciddi bir şekilde azalttık. Örneğin 1 litre benzinin satış fiyatı içerisindeki toplam vergi yükü 2002 yılında yüzde 70,2 iken, Ekim ortası itibariyle yüzde 58’e düşürülmüştür. Aynı dönemde motorinde ise vergi yükünü yüzde 59,2'den yüzde 48’e düşürdük. Verginin yanında akaryakıt ürünlerinin fiyatını belirleyen uluslararası petrol fiyatları, döviz kurları, rafineri ve dağıtıcı kar payları gibi birçok faktör bulunmaktadır''
BENZİNDE VERGİ YÜZDE 50’YE YAKIN ARTTI
Akaryakıt fiyatları 31 Aralık 2004'e kadar kamu eliyle belirleniyordu. 1 Ocak 2005'ten itibaren fiyatlar tamamen serbest bırakıldı. Bu tarihten sonra benzin fiyatlarında rekabet beklenirken, tam aksine fiyatlarda sürekli yükseliş gözlendi. Bu zamların akaryakıt şirketlerinin kâr paylarını artırması üzerine yaşandığını ortaya çıkarması üzerine Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) devreye girdi. Üst Kurul, şirketleri uyardıktan sonra Temmuz 2009'da 'tavan fiyat' uygulaması başlattı. Bu uygulama ile rekabet sonrasında fiyatların aşağı yönlü hareket edeceği düşünülürken yön hep yukarı oldu. Bu dönemden sonra benzin üzerine yüzde 50’ye yakın vergi geldiği hesaplandı.
YILIN İLK YARISINDA 17,6 MİLYAR LİRA DOLAYLI VERGİ
PETDER raporuna göre, 2011 yılı Ocak-Haziran döneminde akaryakıt tüketiminden sağlanan dolaylı vergiler (KDV ve ÖTV) geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 7 artarak 17,6 milyar liraya ulaştı.
Bu dönemde LPG tüketiminden elde edilen dolaylı vergiler toplamı yüzde 6 oranında artarak 3,4 milyar liraya çıkarken, böylece akaryakıt ve LPG sektörlerinden sağlanan dolaylı vergi gelirleri geçen yıla göre yüzde 6,8 artarak 20,9 milyar liraya yükseldi.
Rapora göre petrol sektöründen 2005 yılından bugüne kadar sağlanan altı yıllık toplam dolaylı vergi gelirinin 210 milyar lira olduğu hesaplandı.
Türkiye’deki pompa fiyatlarında en önemli bölümü oluşturan vergilerin AB ülkeleri ile karşılaştırması yapıldığında Türkiye’nin benzinde en yüksek vergi uygulayan ülke konumunun bu dönemde de devam ettiği, motorinde ise İngiltere’den sonra ikinci sırada yer aldığı görüldü.
Raporda 2011 yılının ilk yarısında Brent tipi ham petrol varil fiyatının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 44,4 oranında artarak ortalama 111,9 dolar olduğu, Türkiye için referans kabul edilen Akdeniz piyasasında benzin fiyatları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 37 oranında artarak ortalama 997 dolar/ton, motorin fiyatlarının ise ortalama yüzde 47 artarak 959 dolar/ton olarak gerçekleştiği hatırlatıldı.
SON ZAM EKİM’DE GELDİ
İçinde bulunduğumuz ay içinde akaryakıt ürünleri ve tütün mamullerinde ÖTV oranları değişen tutarlarda arttı.
Bakanlar Kurulunun "4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa Ekli (1) ve (3) Sayılı Listelerde Yer Alan Mallarda Uygulanan Özel Tüketim Vergisine İlişkin Karar"ı Resmi Gazetenin bugünkü sayısında yayımlandı.
Buna göre, akaryakıt ürünlerinden, 95 oktan kurşunsuz süper benzinde yüzde 8,36, motorinde yüzde 10,78, doğalgazda yüzde 9,52, araçlarda kullanılan LPG'de yüzde 15,77, evlerde kullanılan LPG'de yüzde 17,13 oranında ÖTV artışı yapıldı.
BUGÜN BENZİN VE MOTORİNE İNDİRİM
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK), akaryakıt dağıtım şirketlerine, motorin ve benzinde “katkılı ve katkısız” ürünler arasındaki fiyat farkının kaldırılmasına yönelik yaptığı uyarının ardından, dağıtım şirketleri bazı akaryakıt ürünlerinde indirime gitti.
Petrol Ofisi A.Ş’nin (POAŞ) yaptığı düzenleme ile 97 oktan kurşunsuz benzin litre fiyatları Ankara’da 4.47 liradan 4.41 liraya, İstanbul’da 4.48 liradan 4.41 liraya, İzmir’de 4.48 liradan 4.40 liraya düştü. POAŞ’ın “motorin 10” ürünü de indirim oldu. OPET ve BP de benzer ürünlerinde fiyatları indirirken, diğer akaryakıt ana dağıtım şirketlerinen de önümüzdeki günlerde indirimlere gitmesi bekleniyor.
BÜTÇEYE MERHEM
Akaryakıt ve doğal gaz ürünlerinden alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), devletin en önemli gelir kalemlerinden birini oluştururken, bir anlamda bütçeye 'ilaç oluyor'. Bütçede 2011 yılında 34,6 milyar lira olarak öngörülen akaryakıt ve doğalgazdaki ÖTV gelirinin yılsonunda 33 milyar 580 milyon 850 bin lira olması bekleniyor. Bu tutar 2011 yılı tahmini ile kıyaslandığında yüzde 8,7 oranında bir artışa karşılık geliyor. Hazine, Petrol ve doğal gaz ürünlerinden 2007 yılında 22,2 milyar lira, 2008 yılında 23,9 milyar lira, 2009 yılında 25,6 milyar lira, 2010 yılında 31,7 milyar lira ÖTV geliri elde etmişti. Petrol ve doğalgaz ürünlerinden alınan ÖTV yoluyla bu yıl 33,6 milyar liralık, 2012'deki 36,5 milyar liralık gelir edileceği tahmini de göz önüne alındığında, Hazinenin kasasına 6 yılda 173,5 milyar lira girmiş olacak. Bu da devletin söz konusu kalemden elde ettiği gelirin her yıl katlanarak arttığını ortaya koyuyor.
Devlet, petrol ve doğalgaz ürünlerinden alınan ÖTV ile 2012'de red ve iadeler ile mahalli idare payları dahil 36 milyar 510 milyon 564 bin lira gelir hedefliyor.
ŞİMŞEK 2010’DA AKARYAKIT VERGİSİNE ZAM OLMAYACAK DEMİŞTİ
Maliye Bakanı Şimşek ‘in 31 Aralık 2010 tarihli demecinde ise akaryakıt vergisine 2011 de zam yapılmayacağını söylemişti. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, akaryakıt ürünlerindeki fiyat artışının tamamen ham petrol fiyatları ile kur artışından kaynaklandığını belirterek, ’’Vergi boyutuyla bu yıl akaryakıt ürünlerine 1 kuruşluk zam yapmadık. 2011’de de 1 kuruşluk zam yapılmayacak. Elimizden gelirse bu süreci devam ettirmek istiyoruz’’ dedi.
Şimşek o dönemde yaptığı açıklamada zam yapmama nedenlerini şöyle açıklamıştı:
“2002 yılında en düşük maaş alan bir memur, maaşının yüzde 21’ini bir depo benzine yatırıyordu. Bugün en düşük maaş alan bir memur maaşının yüzde 14,5’i ile bir depo benzin alabiliyor. Biz vergilerin yüksek olduğunu kabul ediyoruz. Düşürmek için de çaba içindeyiz. O yüzden artırmıyoruz. Önümüzdeki dönemde vergiyi tabana yaydıkça ki, yayıyoruz. Bu konuda başarılı olduğumuz ölçüde Avrupa’daki sıralamayı değiştireceğiz. Sıralamada aşağılara doğru düşmeye başlayacağız.’’
Yazdır