Küresel ekonominin ikinci bir dip yaşayıp yaşamayacağının kestirilmeye çalışıldığı bir dönemde Çin'in uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Dagong'un Başkanı Guan Jianzhong SABAH'a konuştu. Guan, Euro Bölgesi'ndeki krizden, ABD'deki temerrüt riskine, reyting şirketlerinin hatalarından, Türkiye'nin notuna kadar gündemdeki konuları SABAH'a değerlendirdi. Guan söze, küresel ekonomideki tüm olumsuzluklara rağmen Türkiye'nin 2001 krizinden bu yana ekonomisinde yapısal düzenleme ve istikrar programlarını başarılı şekilde uyguladığını söyleyerek başladı. Kredi notu seviyesini yeniden gözden geçirdikleri Türkiye'ye yönelik olası bir not artırımı için olumlu sinyaller veren Guan, "Dagong, Türkiye'nin kredi notu seviyesini gözden geçiriyor. Yeni not sonuçlarını ay sonunda bitirip yayınlamayı planlıyoruz. Analistlerimiz, Türkiye'nin kredi notu seviyesine iyimser bakıyor" diye konuştu. Türkiye'nin enflasyonu etkili bir biçimde kontrol altına aldığını belirten Guan, ülkenin hızlı bir ekonomik büyüme gerçekleştirdiğinin altını çizdi. Guan, dünyayı etkisi altına alan küresel kriz sürecini Türkiye'nin kısa sürede atlattığını söyledi. "Dagong olarak, Türkiye'nin makro ekonomik performansının iyi olduğunu düşünüyoruz" diyen Guan, şöyle konuştu: "Türk ekonomisinde hâlâ bazı yapısal sorunlar bulunsa da ekonomik büyümenin kısa ve orta vadede ümit verici olduğuna inanıyoruz." Türk ekonomisindeki gelişmenin sürmesi ve ölçülü mali politikanın iyileşmesi ile ülkenin açık ve borç oranlarının daha da düşeceğine inandıklarını kaydeden Guan, bunun daha sağlam bir mali pozisyon sağlanacağı anlamına geldiğini söyledi. Türkiye'nin uyguladığı mali politika ile giderlerini kontrol altına alırken, bütçesinin fazla vermeye başladığını hatırlatan Guan, "Uygulanan doğru politika, Türkiye'nin mali pozisyonunu güçlendirdi" dedi.
ABD'nin para basması kendi sonunu getirir
DAGONG olarak ABD'nin notunu en son 3 Ağustos'ta düşürdüklerini hatırlatan Guan, "Bundan sonraki kredi notu, ABD hükümetinin borç ödeme gücündeki değişime bağlı. Şu an varolan analizlerimizden yola çıkarak ABD'nin borç ödeme konusunda temerrüt riski artıyor" dedi. Guan, ABD ile ilgili en büyük endişelerinin üçüncü bir parasal gevşeme politikasına devam edilip edilmemesi olduğunu belirtti. Böyle bir adımın temelde ABD ekonomisindeki sorunları çözmeyeceği uyarısında bulunan Guan, "Tam tersine ABD ekonomisini çöküş anlamında uçumun kenarına itecek. Bu söylediğim şey de abartı değil" dedi.
'Amerika borç ödeme gücünü hızla kaybediyor'
ABD'nin çıkmazdan kurtulması için düşünce şeklini değiştirmesi gerektiğini savunan Guan, ABD'li politika yapıcıları 'kibirli' ve 'burnu havada' olarak niteledi. Uyarılara kulak asmayan ABD'nin kendini öğretmen, diğer ülkeleri ise öğrenci olarak gördüğünü belirten Guan, "ABD'deki kriz geçici olarak aşılsa da temerrüt riski gittikçe daha tehlikeli bir hal alıyor. ABD'nin borçlarını geri ödeme gücü hızlı bir şekilde kayboluyor. ABD'deki borç krizi Euro Bölgesi'ndekinden çok daha ciddi durumda" dedi. Guan, ABD'ye verilen notlarda çifte standart uygulayan reyting şirketlerinin tarafsızlık ve güvenilirliğini kaybettiğini kaydetti.
'Küresel ekonomi için çok iyimser değilim'
Küresel ekonominin son durumu hakkında çok da iyimser olmadığını söyleyen Guan, şu an dünyanın içinde bulunduğu ekonomik durumu, Batılı gelişmiş ülkelerin yarattığı borç sarmalı olarak tanımlayabiliriz. Global ekonomik gelişimi sekteye uğratan ve dünyanın kredi ve borç sistemindeki dengeyi bozan resesyonun sürmesi ikinci bir dip algısını güçlendiriyor" diye konuştu.
ABD'li reyting şirketlerine 'sıfır' verdi
Küresel kriz ve sonrasında yeni bir global reyting sisteminin kurulmasına yönelik ihtiyaç ve talep doğduğunu belirten Guan, yakın gelecekte birçok ülkenin tarihi bir kararla Fitch, S&P ve Moody's ile çalışmaktan vazgeçeceğini savundu. Uluslararası tekelciliğin ancak bu şekilde sona ereceğini belirten Guan, "Fitch, Moody's ve S&P, krizin tetiklenmesi ve bugüne kadar dallanıp budaklanmasının baş sorumluları. Kriz bitmedi, aksine daha da derinleşiyor. Bu üç reyting şirketinin hataları affedilemez. Tüm bu olanlardan sorumlu tutulup, piyasalardaki güven kaybının faturasını ödemek zorundalar. Onlara not verecek olsaydım hepsine sıfır verirdim" dedi.
Avrupa'nın korktuğu başına gelebilir
Borç krizine yeni ekonomik ve sosyal problemlerin de eklendiği Euro Bölgesi'nin tamamında kreditörlerle borçlular arasındaki ilişkinin çok kırılgan olduğunu vurgulayan Guan, "Ülkeler arasında yaşanabilecek ufak bir çelişki ya da anlaşmazlık sistemik bir krize yol açabilir. Eğer problemler çok iyi bir şekilde ve kalıcı olarak çözülemezse, şu an ciddi borç sorunu yaşadığı için temerrüt riski açısından uçurumun kenarında bulunan birkaç Euro Bölgesi ülkesinin korkusu gerçek olabilir" uyarısında bulundu.
'Not artarsa 50 milyar dolar gelir'
Türkiye'nin kredi notunun ideolojik nedenlerle yanlış düzeyde tutulduğunu belirten ekonomi profesörü Süleyman Yaşar, "Borç yükü yüzde 40, borç açığı yüzde 3'ün altında olan Türkiye, ödemelerini aksatmadan yaptı. Eğer Türkiye'nin notu hak ettiği seviyeye yükseltilirse, yabancılardan ülkeye 50 milyar dolarlık yeni bir doğrudan yatırım girişi bekleniyor" dedi. Türkiye'nin kredi notunun 'yatırım yapılabilir' seviyeye çıkarılmasının faiz maliyetlerini de düşüreceğini belirten Yaşar, "Bu, büyümeye, istihdam artışına ve teknolojik gelişmelere de katkı sağlar" diye konuştu. Sabah
Yazdır