ZEYNEP AKTAŞ/ Milliyet
Piyasalarda seçimlere karşı duyarlılık yüksek. İMKB 100 Endeksi son 5 genel seçim öncesinde yüzde 20’ye yakın değer kaybederken seçimlerden sonra yüzde 45-80 arasında değer kazandı. Piyasaların gündemine baktığımızda son günlerde seçim beklentileri ve seçim sonrası olası bir not artışı çok fazla konuşuldu.
Yüksek beklentilerin piyasaları yukarı taşıyabileceği veya piyasada olumlu fiyatlamaya neden olabileceği konusunda görüşler vardı. Aksine görüşte olanlar da olmasına rağmen ağırlık daha çok seçimler öncesi bir çıkış denemesi olabileceği yönündeydi. Ama gündemin değişmeye başlaması, cari açık konusundaki tedirginlik, dış piyasaların düşüşe geçmesi gibi bir çok faktörün bir araya gelmesiyle bu beklentiler zayıfladı.
Beklentiyi zayıflatan diğer bir gelişme de yabancı yatırım bankalarından gelen olumsuz değerlendirmeler oldu. Önce Goldman Sachs ardından da JP Morgan’ın Türkiye piyasası için ‘sat’ veya ‘ağırlık azalt’ tavsiyeleri İMKB’ye bakışın değişmeye başladığı yönünde sinyal olarak algılandı. Zaten bir süredir yabancı takas saklama oranlarında gevşeme vardı. Piyasada yabancıların ağırlıkta olması fiyatları da etkiliyor.
Neler olabilir?
Seçim sonrasında Ak Parti’nin iktidarını devam ettirmesi olasılığı şu an için üzerinde en çok durulan seçenek. Piyasadaki yaygın görüş ve beklenti, bu seçeneğin kısmi bir yükselişi beraberinde getirebileceği yönünde. Ancak asıl önemli olan Anayasa’yı değiştirecek bir oy oranı ile Ak Parti’nin iktidar olmasıdır ki; bu, piyasayı daha olumlu şeklide etkileyecek. Fakat her şartta Ak Parti’nin iktidarının devamının piyasaya etkisi kısa süreli olabilir. Zaten şu anda piyasa bu senaryoya göre hareket ediyor.
Seçim sonrası kısa süreli bir olumlu etkiden sonra olağan gündeme dönülecektir. Bu taktirde dış piyasalardaki satış baskısı ve cari açık sorunu tekrar gündeme gelecek. Cari açığın azaltılması için gerekirse yeni tedbirler veya acı ilaç diye anılan tedbirlerin alınması gündeme gelebilir. Bu da piyasada olumsuz fiyatlamaya neden olacaktır. Olası bir Ak Parti’li bir koalisyon piyasayı olumsuz etkiyecek bir gelişme olur.
Ak Parti’nin içinde olmadığı bir hükümet bütün hesapların tekrar yapılması anlamını taşır ki bu durumda gerek İMKB, gerekse döviz ve faizde yeni dengelerin nasıl oluşacağını zaman içinde izleyip görmek gerekecek. Yeni hükümetin politikası, piyasaya bakışı veya yabancı yatırımcının oluşacak yeni hükümete bakışı merak edilen konular. Şunu da unutmamak gerekiyor seçim söz konusu olduğunda mutlaka sürpriz gelişmeler için de açık bir kapı bırakmak gerekir.
Seçim sonrası fiyatlama kadar bir diğer nokta da piyasaların seçimleri hangi seviyelerde karşılayacağı meselesi. Endeks önemli desteklere çekilmiş, döviz ve faiz ciddi yükselişler göstermiş bir piyasa ile direnç bölgesindeki endeks ve gerilemiş bir döviz ve faizin olduğu piyasanın vereceği tepkiler şüphesiz farklı olacaktır.
SEÇİM DÖNEMLERİNDE İLGİNİN ARTTIĞI SEKTÖRLER
Seçim dönemleri piyasalardaki belirsizliğin artmasına neden olması itibariyle oluşan dengeleri kolaylıkla bozabiliyor. Türkiye’de yapılan tüm seçimlerde, seçim kararının alınmasının ardından borsada kalıcı bir yükseliş yaşanmadığı görülüyor. Hatta seçim dönemlerine ilişkin iyimser beklentiler ön plana çıkıncaya kadar düşüş trendi dikkat çekiyor. Borsa’nın ve hisse senetlerinin kendine yeni bir yön çizmesi ancak hükümetin kurulabilmesi sonrasında gerçekleşiyor. Seçim dönemleri borsada düşüşlere neden olsada bu dönemde inşaat, boya, cam ve çimento sektörlerinde hareketlilikler yaşanmakta. Neticede seçim öncesi üç aylık periyotlarda borsanın değer kaybı yüzde 20’lere çıkarken seçim sonrasında borsanın değer artışı yüzde 80’lere varıyor.
AÇIKLANACAK VERİLER
30 Mayıs 2011 Pazartesi
TCMB, Finansal İstikrar Raporunu yayınlayacak
ABD’de piyasalar kapalı
31 Mayıs 2011 Salı
10:00 Türkiye Dış Ticaret Dengesi Nisan
12:00 AB İşsizlik Oranı Nisan
16:00 ABD S&P/CaseShiller Konut Fiyatları Endeksi Mart
16:45 ABD Chicago PMI Endeksi Mayıs
17:00 ABD Tüketici Güven Endeksi Mayıs
17:30 ABD Dallas Fed İmalat Aktivite End. Mayıs
01 Haziran 2011 Çarşamba
09:00 Türkiye Cnbc-e Tüketici Güven Endeksi Mayıs
10:00 Türkiye PMI-Sanayi Endeksi Mayıs
10:55 Almanya PMI-Sanayi Endeksi Mayıs
11:00 AB PMI-Sanayi Endeksi Mayıs
11:00 Türkiye TİM - İhracat Verileri Mayıs
12:00 Türkiye İTO - İstanbul’da Perakende Fiyatlar Mayıs.
14:00 ABD MBA Mortgage Başvuruları
15:15 ABD ADP İstihdam raporu Mayıs
17:00 ABD İnşaat Harcamaları Nisan
17:00 ABD ISM Sanayi Endeksi Mayıs
02 Haziran 2011 Perşembe
15:30 ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları
17:00 ABD Fabrika Siparişleri Nisan
03 Haziran 2011 Cuma
10:00 Türkiye TÜFE Mayıs
10:00 Türkiye ÜFE Mayıs
10:55 Almanya PMI Hizmet Mayıs
11:00 AB PMI Hizmet Mayıs
15:00 Brezilya GSYH -Yıllık 1Ç
15:30 ABD Tarım Dışı İstihdam Mayıs
15:30 ABD İşsizlik oranı Mayıs
17:00 ABD ISM Hizmet sektörü Endeksi Mayıs
Satış baskısı sürüyor
Goldman Sachs’dan sonra JP Morgan’dan gelen Türkiye için olumsuz değerlendirmeler zaten zayıflamış durumda olan seçim öncesi yükseliş beklentilerini daha da olumsuz etkiledi. Bu gelişme piyasaları baskı altına almış durumda. Yatırımcıların seçim sonuçlarını görme isteği, cari açık sorunu, Merkez Bankası’nın para sıkılaştırıcı önlemlere devam edeceği beklentileri ve dış piyasaların negatif görünümü piyasaları baskı altında tutan gelişmeler olarak görülüyor. Olumsuz fiyatlamanın önemli ölçüde yapılması veya seçim yaklaştıkça sonuçlara ilişkin bir fiyatlama tepki yükseliş olasılığını gündemde tutuyor.
BORSA
Destek arayışı sürüyor
Tepki alım denemeleri güç kazanamayınca endekste satış baskısı devam etti ve 62.500 desteğinin altına salınım gerçekleşti. Bu seviyenin altında düşüş sürebilir. Sonraki destekler 60.000 ve 58.000 seviyelerinde. Olası tepki alımlarının ilk dirençleri 64.000-65.000 seviyelerinde.
DÖVİZ
İyimserlik zayıfladı
Döviz kurlarında dış piyasalardaki parite hareketleri ve iyimserliğin zayıflamasının etkileri görülüyor. Dolar/TL paritesinde ilk direnç 1.62’de görülürken bu seviyelerde satış denemeleri görülebilir. 1.62’nin üzerinde ilk hedef 1.64’te. Destekler 1.59-1.57’de.
FAİZ
Kâr satışları sürüyor
Piyasalardaki olumsuz havanın etkisi görülüyor. İlk takip edilecek seviyeler yüzde 9.00 ve 9.10 seviyelerinde bulunuyor. Yüzde 9.10 seviyesi daha önemli. Aşağı doğru hareketlerde yüzde 8.80 ve 8.70 seviyeleri takip edilebilir.
ALTIN
Yatay hareket sürüyor
Zayıf dalgalanmalarla birlikte yatay hareket sürüyor. Kısa süreli kâr satışları veya düşüşler güç kazanmamakla birlikte çıkış trendi korunuyor. 1.500 ve 1.470 destek seviyeleri olarak görülürken dirençler 1.530 ve 1.576 seviyelerinde.
DIŞ PİYASALAR
Yunanİstan konusunda tedİrgİnlİk yüksek
Dış piyasalarda zayıf bir görünüm hakim. Yunanistan kaynaklı gelişmeler tedirginlik yaratırken Euro Bölgesi’ne ilişkin sorunları tekrar gündeme taşıdı. Diğer yandan bir süredir piyasaların olumlu referans olarak aldığı ABD verilerinin bu görünümü bozulmaya başladı. Bu açıdan dış piyasalardaki kâr satışları satış baskısı haline dönüşüyor izlenimi veriyor. Zayıf piyasa koşulları bir süre daha etkisini sürdürebilir.
ABD
Tepkiler zayıf kalıyor
Endeksteki çıkış hareketi korunmakla birlikte kâr satışları sürüyor. Tepki alım denemeleri zayıf. Dirençler 12.500 ve 12.750 seviyelerinde bulunurken ilk önemli destekler 12.200-12.000 seviyelerinde. 12.000 seviyesinin üzerinde çıkış trendi korunabilir.
BREZİLYA
Düşüş trendi sürüyor
Tepki alım denemelerine rağmen düşüş trendi devam ediyor. İlk destekler 62.000-61.600 olarak görülüyor. Bu seviyenin altında satış baskısı artabilir. Sonraki destekler 60.000 ve 58.000 seviyelerinde. İlk dirençler ise 65.000-65.150 seviyelerinde.
JAPONYA
Destek seviyelerini test ediyor
Destek seviyelerinde yatay hareket sürüyor. İlk destekler 9.400-9.300 seviyelerinde bulunurken bu seviyelerin altında baskı artabilir. Sonraki destekler 9.000 ve 8.600 seviyelerinde. Dirençler ise 9.700 ve 10.000 seviyelerinde.
ALMANYA
Kâr satışları sürüyor
Kâr satışlarının etkisinde düşüş sürüyor. Tepki alımları güç kazanamadı. İlk dirençler 7.200-7.300 olarak görülürken tepki çıkışının devamı için 7.300 seviyesinin üzerinde kalınması önemli. Sonraki direnç 7.400 seviyesinde. İlk önemli destek 7.070 seviyelerinde.