12 Kasım tarihi itibarıyla hisse senetleri İMKB’de işlem gören şirketlerin 2010 yılı dokuz aylık döneme ilişkin bilançolarının borsaya açıklanması tamamlandı. Yılın üçüncü çeyreğine ilişkin bilançoların genel olarak beklentilere uygun geldiğini hatırlatan analistler, çok fazla bir sürpriz yaşanmadığı konusunda hemfikirler.
Eti Yatırım Araştırma ve Kurumsal Finansman Yönetmeni Adem Özen de yılın üçüncü çeyreğine yönelik bilançoların beklentileri paralelinde geldiğini söylüyor. Bilançolara genel olarak bakıldığında satışlarda yüzde 20, faaliyet karında yüzde 15.1, toplam kar da ise yüzde 22.1 artış olduğunu vurgulayan Özen, şunları belirtiyor: “Bankalar hariç tutulduğunda ise karlıkta ise yüzde 29.6 oranında yükseliş söz konusu. Bu sonuçlar, esasında Türkiye ekonomisinin ilk altı ayda sergilediği yüzde11’lik büyümeye paralel veriler. Gelen rakamlar beklentilerimizle paralel olduğu için önümüzdeki günlerde piyasaya önemli bir yansıması olmayacaktır. Ancak söz konusu datalar yeni portföy oluşturulması ya da kağıt değişimleri için kriter olabilir. Tabii bu konuda tamamen bilanço odaklı da davranmamak lazım.”
EKONOMİDEKİ TOPARLANMAYI GÖSTERİYOR
Acar Menkul Değerler Araştırma Müdürü Zeynel Abidin Balcı da bilançoların olumlu geldiğini düşünüyor. Şirket bilançolarını geçen yılın üçüncü çeyreği ile karşılaştırdıklarını ifade eden Balcı, “2009 yılı genelde şirketlerin krizden yeni çıkmaya başladığı bir dönemdi. Bugün ise büyüyen ve ısınan bir ekonomi var. Bu nedenle bilançoların olumlu çıkması normal” diyor. Geçen sene banka bilançolarının öne çıktığını hatırlatan Balcı, şöyle devam ediyor: “Bu sene ise demir çelik, gıda, holding, otomotiv, çimento gibi birçok sektörde iyi bilançolar var. Bu da genel ekonomideki toparlanmayı gelişmeyi gösteriyor.”
Bilançolar açıklandıktan sonra borsalarda genel olarak kar satışlarının geldiğini söyleyen Balcı, bu yılın dokuz aylık bilançolarının ise genel piyasa yerine hisse bazlı hareketlere neden olacağı kanısında. Bunun nedeni ise Balcı’ya göre, endeksin primli olması... Balcı, bu nedenle yatımcılara bilançoları portföy yöneticileri aracılığı ile hisse bazında incelemelerini öneriyor.
Yılın üçüncü çeyreğine yönelik bilançoların sektör ve şirketlere yönelik net bir fotoğraf çekmek için önemli bir data olduğunu savunan borsacılar, dokuz aylık bilançolar üzerinden yapılacak analizlerin portföy oluşumunda en önemli veri olacağını belirtiyor. Bu kapsamda analistlere göre, şirketlerin faaliyet karının yanı sıra faaliyet dışı finansal gelirlerindeki artışı, net kar artışı, satışları, öz sermaye karlığı, net kar marjı, aktif karlılığı ve FAVÖK (finansman giderleri,amortisman giderleri ve vergi öncesi kar) değerleri ön plana çıkıyor. Yeni pozisyonların bu veriler ışığında belirlenmesi gerektiğini savunan analistler, çıkan verilere göre portföylerde karların realize edilmesinin de mümkün olabileceğini belirtiyor.
Bilançoların yatırım kararlarında en önemli unsurlardan biri olması nedeniyle biz de bu hafta 2010 yılı üçüncü çeyrek verileri üzerinden bir çalışma yaptık. Bu çalışmada bilançosunu İMKB’ye bildiren şirketleri 8 kritere göre inceledik. Sonuçta faaliyet karı, faaliyet dışı finansal gelir, net dönem karı, satışlar, öz sermaye karlılığı, net kar marjı, aktif karlılığı, FAVÖK’ü en yüksek şirketleri belirledik.
FAALİYET KARINDA COMPONENTA
İlk dokuz aylık dönemde faaliyet karını en fazla arttıran şirket Componenta Dökümcülük oldu. Şirket 2009 yılı dokuz aylık döneminde 505 bin 618 TL olan karını yüzde 4 bin 817’lik artışla 24 milyon 859 bin TL’ye yükseltti. Gübre Fabrikaları ise 281 milyon 850 bin TL faaliyet karı bildirerek ikinci oldu. Bu şirket faaliyetlerinden geçen yılın eş döneminde 11 milyon 837 bin TL zarar etmişti. Geçen yılın ilk dokuz aylık döneminde 97 bin 297 TL faaliyet karı açıklayan Dardanel ise bu kalemi yüzde 2 bin 246 artışla 2 milyon 282 bin TL’ye yükseltti. Böylece Dardanel sıralamada üçüncülüğe yerleşti.
FAALİYET DIŞI FİNANSAL GELİRLER
Faaliyet dışı finansal gelir artışında ise yüzde bin 44 artışla Koza Madencilik ilk sırada yer aldı. Şirket 2009’un yılının ilk dokuz ayında 30 milyon 476 bin TL olan faaliyet dışı finansal gelirlerini, 2010’un aynı döneminde 348 milyon 583 bin TL’ye yükseltti. Koza Madencilik’i yüzde bin 30 artışla İpek Matbaacılık, yüzde 726 artışla da Bosch Fren Sistemleri izledi.
İpek Matbaacılık, 2009’un ilk dokuz ayında 30 milyon 907 bin TL olan faaliyet dışı finansal gelirini, 2010’un eş döneminde 349 milyon 292 bin TL’ye yükseltti. Bosch Fren Sistemleri ise 424 bin 488 TL’den 3 milyon 505 bin TL’ye ulaştırdı.
KAR ARTIŞINDA EGE ENDÜSTRİ
Dokuz aylık bilançolara göre net kar artışında Ege Endüstri başı çekerken, Ege Endüstri’yi Batısöke Çimento ve Tümteks izledi. 2010 yılının üçüncü çeyreğinde 3 milyon 820 bin TL kar açıklayan Ege Endüstri, geçen yılın eş döneminde ise 41 bin 177 TL zarar bildirmişti.
Kar artışında ikinci sırada yer alan Batısöke Çimento ise 2009 yılında 70 bin 968 TL olan karını bu yılın ilk dokuz ayında yüzde 7 bin 605 artışla 5 milyon 468 bin TL’ye yükseltti. Üçüncü sıradaki Tümteks ise karını 166 bin 67 TL’den yüzde 2 bin 741’lik artışla 4 milyon 719 bin TL’ye çıkartarak, kar artışında üçüncü sıraya oturdu.
YKB VE YAPI KREDİ SİGORTA LİDER
Yılın ilk dokuz ayında karını yüzde 48.25 artıran Yapı Kredi Bankası bankalarda ilk sıraya yerleşirken, karını yüzde 310 oranında artıran Yapı Kredi Sigorta da sigorta şirketlerinde lider oldu. Yapı Kredi Bankası, 2009 yılının ilk dokuz ayında 1 milyar 200 milyon 216 bin TL olan karını bu yılın eş döneminde 1 milyar 779 milyon 348 bin TL’ye yükseltti. Bankalar arasında karlılık sıralamasında Yapı Kredi Bankası’nı yüzde 31.91 artışla İş Bankası ve yüzde 26.94 artışla da TSKB izledi.
Geçen yılın ilk dokuz aylık döneminde 9 milyon 95 bin TL kar açıklayan Yapı Kredi Sigorta ise bu yılın eş döneminde karını 37 milyon 304 bin TL’ye yükselti.
SATIŞLARINI ARTIRANLAR
Bilanço analizinde satış artışı açısından en iyi şirketleri belirlemek için banka, sigorta ve sanayi formatında bilanço açıklayan şirketleri değerlemeye tabi tuttuk. Sanayi şirketleri için “satış gelirleri”, bankalar için “net faiz geliri”, sigorta şirketleri içinse “genel teknik bölüm” dengesini esas aldık. Bu kapsamda Ceylan Yatırım Holding ilk sırada yer aldı. Ceylan Yatırım Holding 2009 yılının ilk dokuz aylık döneminde 7 bin 525 TL olan satışlarını yüzde bin 206 artışla 98 bin 288 TL’ye yükseltti. Ceylan Yatırım Holding’i yüzde 165 artışla İş Yatırım Menkul Değerler, yüzde 161 artışla İş Girişim izledi.
İş Yatırım Menkul Değerler 14 milyar 541 milyon 746 bin TL olan satışlarını 38 milyar 499 milyon 697 bin TL’ye, İş Girişim de 4 milyon 832 bin TL’den 12 milyon 606 bin TL’ye yükseltti.
ÖZSERMAYE KARLILIĞINDA KEREVİTAŞ
Dokuz aylık bilançolarda özsermaye karlılığı en yüksek şirket ise Kerevitaş Gıda oldu. Şirketin özsermaye karlılık oranı 552.83 olarak gerçekleşti. Kerevitaş’ı Koza Madencilik ve İpek Matbaacılık izledi. Koza Madencilik’in özsermaye karlılık oranı 54.79, İpek Matbaacılık’ın 51.41 oldu.
Net kar marjı en yüksek şirket sıralamasında ise 5.30 ile Global Yatırım Holding, 1.72 ile Turcas Petrol, 1.11 ile de Net Turizm ilk üç sırayı paylaştılar.
Öte yandan 36.07 ile Koza Altın, aktif karlılığı en yüksek şirket olurken, onu 34.96 ile Koza Madencilik, 23.39 ile de Tümteks izledi.
FAVÖK’DE KOÇ HOLDİNG LİDER
Borsacıların hisse seçiminde en önemli kriterlerinden olan FAVÖK (finansman giderleri, amortisman giderleri ve vergi öncesi kar) sıralamasında ise başı Koç Holding çekti. Koç Holding’in FAVÖK’ü 3 milyar 877 milyon 778 bin TL oldu. Koç Holding’i 3 milyar 222 milyon 97 bin TL ile Türk Telekom, 3 milyar 33 milyon 690 bin TL ile de Sabancı Holding izledi.