Bulunacağım öneriye eminim bazı kesimler itibar etmeyecektir, özellikle de hükümet yetkilileri. Öneriye geçmeden önce kendimden bir örnek vereyim ki, konu daha net anlaşılsın.
Yaklaşık 23 senedir bilfiil çalışıyorum. Son 17 yıldır da özel sağlık sigortam var. Başlarda sigortamı kendim yaptırdım, primlerimi kendi ödedim. Sonraları ise çalıştığım kurumlar benim adıma sigorta yaptırdılar. Bu zaman içinde de gerek ufak tefek, gerekse de daha büyük rahatsızlıklarımda özel sigortamı kullandım.
Daha açık bir anlatımla, başta Sosyal Sigortalar Kurumu, sonrasında da Sosyal Güvenlik Kurumu her ay maaşımdan sağlık hizmeti adı altında okkalı miktarlarda kesinti yapmasına karşın, 23 yıllık iş hayatımda daha bir kere bile bu hizmetten yararlanmadım. Düzeltiyorum... Yararlanmak istemedim.
Genç yaşta özel sağlık sigortası yaptırmamamın, kesintisiz olarak 17 yıl da her sene sigortamı yeniletmemin nedeni de buydu... Başıma gelecek olası bir sağlık sorununda hastane kuyruklarında eziyet çekmeden, ufak bir ameliyat için bile aylarca sıra beklemeden kaliteli ve adam gibi sağlık hizmeti almak.
Açıkçası, Başbakan Erdoğan, “Benim vatandaşım kaliteli sağlık hizmeti almayı hak ediyor” diyerek, Genel Sağlık Sigortası uygulamasını başlattığında umutlanmıştım. İçimden, nihayet hem sosyal güvenlik kurumuna hem de özel sağlık sigortasına prim ödemek zorunda kalmayacağım dedim. Gördüm ki, söylenenler sadece laftan ibaretmiş.
Çifte prim uygulaması
Gelelim konunun bir başka boyutuna. Bu ülkede benim gibi olan 1.5 milyon kişi var. Yani, 1.5 milyon kişinin her ay maaşından sağlık hizmeti adı altında prim kesildiği gibi bu kişiler, özel sağlık sigortası için ayrıca prim ödüyorlar. Ama devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanmıyorlar.
Bu 1.5 milyon sayısı öyle azımsanacak bir rakam da değil. Bugün aktif sigortalı çalışan sayısı 15 milyon 800 bin civarında ve bunun da 14 milyonu zorunlu sigortalı. Demek ki, zorunlu sigortalı çalışanların yüzde 10’undan fazlası hem devlete hem de özel sağlık sigortasına prim ödüyor.
Peki, bu ne anlama geliyor? Kimse kusura bakmasın ama, benim de içinde bulunduğum bu 1.5 milyon kişi, devletten sağlık hizmeti alsın diye birilerini finanse ediyor anlamına geliyor. Şimdi sorarım, bu haksızlık değil mi?
Şunu da belirteyim. Sağlık hizmeti adı altında her ay yapılan kesintiler öyle az buz rakamlar da değil. Maaşın yüzde 12.5’i Genel Sağlık Sigortası için kesiliyor. Bunun yüzde 5’ini sigortalı, yüzde 7.5’ini de işveren ödüyor.
Basit bir hesapla, ayda 3 bin TL maaş alan birinden sağlık hizmeti adı altında 375 lira prim kesiliyor. Bu da yılda 4 bin 500 lira eder. Altını çiziyorum... Yılda 4 bin 500 lira primle en kral özel sağlık sigortasına sahip olunur. Hatta bu rakamın içine aile bireylerini eklemek bile imkan dahilinde.
Kaliteli sağlık hizmeti
Haksızlığa bakın ki, bugün 1.5 milyon, yarın belki de daha fazla sayıda kişi kaliteli sağlık hizmeti almak adına her yıl hem devlete hem de özel sektöre binlerce lira prim ödemek zorunda.
Ne yapılması lazım diyecek olursanız... Öncelikle yıllardır süren bu haksızlığın bir şekilde ortadan kaldırılması gerekiyor. Gerekiyor ki, birileri artık birilerini sağlık konusunda finanse etmek zorunda kalmasın.
Kişilere sağlık hizmetini satın alma konusunda özgürlük tanınamayacaksa...Haliyle mükerrer prim ödenmesine de devam edilecekse... O zaman özel sağlık sigortasının, bir şekilde devletin çalışanlar adına belirlediği zorunlu sağlık sistemi içine adapte edilmesi gerekiyor. Artık bu tamamlayıcı sağlık sigortası şeklinde mi olur; yoksa belirli bir hizmet devlet tarafından verilip, geri kalan için özel sağlık sigortası mı yaptırılır o tarafını bilemem.
Ama bildiğim bir şey varsa o da, kişilerin hakkı olan kaliteli sağlık hizmetini almak için her iki tarafa birden bavul yüküyle para ödememesi gerektiği. Hele ki, yararlanmayacağı, kullanmayacağı bir hizmet için para ödemenin mantık dışı olduğu.
NOYAN DOĞAN / HÜRRİYET
Yazdır