Japon elektronik ve mühendislik şirketi Toshiba’dan, Türkiye ile Güney Koreli şirketler arasında geçen yıl anlaşma sağlanamamasının ardından, “Ankara ile Karadeniz’de bir nükleer santral inşası için imzaya yakınız” açıklaması geldi. Toshiba Başkanı Norio Sasaki Financial Times gazetesine yaptığı açıklamada, anlaşmanın büyük oranda Japon hükümetinin şirkete sağlayacağı uzun vadeli risk garantisinin çıkmasına bağlı olduğunu söyledi. Tokyo hükümeti, nükleer teknoloji sektöründe faaliyet gösteren Japon şirketlerinin, arkasında devlet desteği olan Güney Kore ve Rus rakipleriyle rekabet edebilmesi için finansal desteğini güçlendirmeye çalışıyor.
TARİH ERKENE ÇEKİLEBİLİR
Toshiba, Karadeniz’deki projenin gerçekleşmesi durumunda 2015’e kadar ulaşmayı planladığı yıllık 12.2 milyar dolarlık iş hacmini bu tarihten önce yakalayacak. Sasaki bu hedef için, “Şimdi 2014 yılını konuşmaya başladık hatta bu tarih biraz daha önceye çekilebilir” dedi. Sasaki, şunları söyledi: “Türk yetkililer açık biçimde Toshiba tarafından inşa edilen Gelişmiş Kaynar Su Reaktörü tipini istediklerini belirtti. Eğer garanti koşulları sağlanırsa elektrik idareleri devreye girecek ve öyle düşünüyorum işler istendiği gibi yürüyecek.”
İHRACATA HAZIRIZ
2006’da ABD’li Westinghouse’u satın alan Toshiba, artık daha fazla ihracatı hedeflerken, nükleer enerji konusunda yok denecek kadar az ya da biraz tecrübesi olan Türkiye gibi pazarlara da açılmak istiyor. Türkiye’nin projeyle ilgili beklentisini değerlendiren Sasaki “Santralleri kuracak, işletecek ve ilk maliyeti karşılamak için ürettiği elektriği satacak birilerini arıyorlar. Bu tip 15 ile 20 yıl sürecek olan projelerde, deprem ve yönetim değişikliği gibi özel şirketlerin kendi başlarına altından kalkamayacakları riskler bulunuyor” dedi.
Martın sonuna kadar başka görüşme yok
Türkiye, ilk nükleer santralinin inşası için Rusya ile el sıkıştı. Karadeniz’de inşa edilmesi planlanan ikinci santral için Güney Koreli Kepco şirketiyle yapılan görüşmeler kasımda anlaşmazlıkla sona erince, Japonya ile kapsamlı müzakerelere başlandı. Enerji Bakanlığı, Japonya ile teknik detayların mart ayının sonuna kadar görüşüleceğini ve bu tarihe kadar yeni bir firmayla temasa geçilmeyeceğini açıkladı. Diğer taraftan, devletin alım garantisi seçeneğinin, Japonya’ya teklif edilmesinin önünde engel bulunmadığı da belirtildi.
Yazdır