Ekonomist Türkiye bankacılık sektöründe 2010 yılına ilişkin kredi büyüme beklentisinin yılın genelinde yüzde 25’i hatta daha da üzerine çıkabileceği tahmin ediliyor. Türkiye ekonomisinin yılın ikinci yarısında ilk yarıya nazaran daha ılımlı olsa da büyüyecek olması kredi talebinin sürmesi açısından kritik öneme sahip bulunuyor. İlk yarıda yüzde 15.8 büyüyen bireysel kredilerde daha hızlı artış bekleniyor. Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 11.7 büyüdü. Dünya’nın en hızlı ilk çeyrek büyüme rakamına sahip ülkelerden biri olmasına karşın Türkiye’de ekonomik faaliyetlerin yılın ikinci yarısında daha düşük bir büyümeye doğru kayması bekleniyor. Yurt dışından özellikle de Amerikan ekonomisinden gelen veriler ise büyümenin yılın geri kalan kısmında daha yavaş olacağı hatta ABD’nin ikinci bir resesyona girebileceği yolunda. Bu gelişmeler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının da para politikası kararlarına yansıyacak gibi görünüyor. Bundan birkaç ay önce Merkez Bankasının bu yıl içinde faiz artıracağına kesin gözle bakılırken, artışın gelecek yıla ertelenmiş olabileceği görüşü ağırlık kazanmaya başlıyor. Asıl etki mevduata Ekonominin yavaşlayacak olmasına rağmen büyümenin devam edecek olması kredi talebinin sürmesi açısından kritik öneme sahip bulunuyor. Peki bu ortamda bankaların kredi mekanizmaları gelişmelerden nasıl etkilenecek? Türk bankacılık sektörü üzerindeki etkileri neler olacak? Bu soruları sektörün önde gelen bankacılarına ve bankaları yakından izleyen analistlere yönelterek sektörün nabzını tutmaya çalıştık. Banka analistleri Merkez Bankası’nın faizi artırmış olsaydı bile asıl etkinin kısa vadede kredi mekanizması üzerine değil mevduat üzerine olacağını söylüyor. Analistler, bankaların kredi mekanizmaları üzerine asıl etkinin ekonomik büyüme ile ilgili olduğunu ifade ediyor. Banka analistleri, yılın ilk yarısında yüzde 15.8 büyüyen bireysel kredi talebindeki artışın yılın ikinci yarısında devam edeceğini düşünüyor. Analistler, bireysel kredilerdeki artışın ihtiyaç kredileri ve mortgage kredilerinden kaynaklandığını ve yılın geri kalanında da bu kalemlerdeki artışın süreceği düşünüyor. Mortgage kredilerinde aylık bazda yüzde 0.83’e kadar inen faizlerin kredi talebi üzerinde olumlu etki yaratacağı ifade ediliyor. Öte yandan faiz oranının komisyon ile birlikte düşünüldüğünde yıllık faizin daha yüksek olduğu hatırlatması da yapılıyor. İş Yatırım Araştırma Müdür Yardımcısı ve banka analisti Bülent Şengönül, genel ekonomik büyüme paralel olarak bireysel tarafta krediye yönelik talep olduğunu söylüyor. Şengönül, “Bireysel kredilerdeki artış en fazla iki kalemden geliyor. Bunlar ihtiyaç kredileri ve mortgage kredileri. Bu yapıda çok da değişim olacağını düşünmüyorum. Yılın ikinci yarısında genel kredi artışının yüzde 11 düzeyinde olacağını tahmin ediyorum. Yatırım eğiliminde bir kıpırdanma var. Dolayısıyla kurumsal tarafın kredi ihtiyaçlarının da yılın ikinci yarısında birinciye göre hızlı olmasa da artışın süreceğini düşünüyorum” diye konuşuyor. Kredi büyümesi tahminleri Şeker Yatırım’ın banka analisti Volkan Mühürcüoğlu ise bankaların bu yılın genelinde ise yüzde 20’nin üzerinde kredi büyümesi yaşayacağını belirtiyor. Mühürcüoğlu, “Yılın ikinci yarısında büyüme yavaşlayacak. Bu durumda ticari kredi talebinde bir miktar yavaşlama sözkonusu olabilir. Fakat bireysel kredilerde ise tüketici ve mortgage kredilerinde bir artış görüleceğini düşünüyorum. Otomobil kredilerinde bir büyüme var ama halen kısmi bir büyüme söz konusu” diye konuşuyor. Müşterilerin ihtiyaçları Bankacılık analistleri sonrasında sektörün önde gelen bankalarının genel müdür yardımcıları konuya ilişkin sorularımızı yanıtladı. Yapı Kredi Perakende Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Nazan Somer, sektörün ilk yarısında görülen ciddi büyümenin yılın ikinci yarısında bir miktar hız kaybedeceğini ve sektördeki kredi büyümesinin 2010 sonunda yüzde 25 düzeyinde olacağını tahmin ediyor. Somer, “Yapı Kredi olarak bireysel ve KOBİ bankacılığına odaklı strateji doğrultusunda, kredilerde müşterilerin Şnansman ihtiyaçlarının çözümüne ağırlık vermeye devam edeceğiz” diye görüşleriniözetliyor. ING Bank Satış ve Şube Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Turhan Özgüner ise Türk Bankacılık sisteminde yılın ikinci yarısında büyümenin devam edeceğini düşünüyor. Özgüner, “Bu yıl GSYH için yüzde 7’lik büyüme öngörümüzü koruduğumuz için her ne kadar yılın ikinci yarısındaki büyüme oranları ilk altı ayın yarısı düzeyinde kalabilecek olsa da (yıl genelinde) yüzde 5’e yakın büyümenin gerçekleşeceğini düşünüyoruz. Bu ortamda da bankacılık sistemindeki büyümenin devam etmesini bekliyoruz. Yıllık kredi büyümesinin yılsonunda yüzde 25’i aşması mümkün görünüyor” diye konuşuyor. Kredi talebi artıyor Yapı Kredi Perakende Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Nazan Somer, Türk bankacılık sektörünün krediler kalemindeki ilk yarı performansına ilişkin değerlendirme yaparken şöyle diyor: “Yılın ilk yarısı değerlendirildiğinde, sektörde krediler yüzde 15 artarken, konut kredilerinde yüzde 16, ihtiyaç kredilerinde yüzde 19’luk büyüme sonucunda tüketici kredilerindeki artışın yüzde 16’ya ulaştığını gözlemledik” ifadesinde bulunuyor. KOBİ kredilerindeki gelişmelere ilişkin açıklamalar da yapan Nazan Somer, “KOBİ kredilerindeki gelişim bir göstergesi olarak kabul edilen taksitli ticari krediler yüzde 17, diğer ticari krediler ise yüzde 15’lik büyüme kaydetti” diyor. NAZAN SOMER Yapı Kredi Genel Müdür Yardımcısı “Sektörden fazla büyüyeceğiz’ “Bireysel kredilere ve KOBİ’lerin Şnansmanına ağırlık veren bankamızda, tüketici kredileri yüzde 20(alt kalemlerde konut kredileri yüzde 22, ihtiyaç kredileri yüzde 19) artarken, TL ticari krediler yüzde 39 (taksitli ticari krediler yüzde 26) ile dikkate değer bir büyüme performansı gösterdi. (Geleceğe yönelik olarak ise) bireysel kredilerde özellikle son dönemde geldiği seviyelerin ardından faiz düşüşü ihtimalinin azaldığını, bankaların fonlama maliyetlerindeki gelişmelere bağlı olarak eğilimin yukarı yönlü olacağını söylemek mümkün. Projeksiyonlarımıza göre 2010 yılsonunda sektörün oldukça üzerin de olarak yüzde 30 kredi büyümesi gerçekleştirmeyi planlıyoruz.” TURHAN ÖZGÜNER ING Bank Genel Müdür Yardımcısı “Faiz artışı 2011’de” “Haziran ayı içinde başlattığımız borç transferi kampanyamızla bir ay gibi kısa bir süre içinde yaklaşık 5 bin kişi kredi ve kredi kartı borcunu ING Bank’a transfer etti ve ek kredi kullandı. Borç transferleri amacıyla kullanılan krediler toplam kredi kullanımının 1/3’üne ulaştı. Bu ürünle birlikte, Haziran 2010’da bir önceki yılın aynı dönemine göre kredi kullandırım oranı yüzde 70 artarak 186 milyon TL olarak gerçekleşti. (Para politikası tarafına gelince) Merkez Bankası’nın bu yıl içinde faiz değişikliğine gitmesini beklemiyoruz ancak krize yönelik atılan adımların yavaş yavaş geri alındığını görüyoruz. Gıda Şyatlarının yarattığı riskleri göz önüne alarak ilk faiz artırımının 2011 yılının mart ayında yapılmasını gelecek yıl toplam olarak 150 baz puan artış olmasını bekliyoruz.”